فیلم گزارش را اینجا ببینید
عصر ایران ــ با وجود آنکه اهرام ثلاثه به عنوان نمادهایی از قدرت و عظمت مصر باستان شناخته میشوند، اکثر مقبرههای سلطنتی مصر باستان در دل سنگها تراشیده شده و در مکانهایی خاص قرار گرفتهاند. دره پادشاهان که در کرانهی غربی رود نیل و در نقطه مقابل شهر اقصر قرار دارد، برای نزدیک به 500 سال، محل اصلی دفن اعضای خانواده سلطنتی در دوران سلسله جدید پادشاهی مصر باستان بوده است. این دره از قرن شانزدهم تا یازدهم پیش از میلاد شاهد دفن بزرگترین فراعنه مصر و خانوادههای آنان بوده است.
در این دوران، امپراطوری مصر به بیشترین وسعت خود رسید و پادشاهان مصر برای نخستینبار لقب فرعون را برای خود برگزیدند. در این دوره، مرزهای امپراطوری مصر از شمال تا جنوب، از شرق تا غرب گسترش یافت و توانمندی و قدرت این تمدن در عرصههای مختلف به اوج خود رسید. در همین زمان، مقبرههایی در اندازههای مختلف در دره پادشاهان ساخته شدند. برخی از این مقبرهها شامل بیش از 100 اتاق بودند.
برای تضمین گذر امن و بیدردسر روح فرعونها به دنیای پس از مرگ، دیوارهای مقبرهها با نقوش و دستوراتی تزئین میشدند که به عنوان راهنما برای عبور از مخاطرات دنیای زیرین و دنیای پس از مرگ عمل میکردند. این تصاویر و نوشتهها، در واقع به نوعی برای راهنمایی روح فرعون در دنیای پس از مرگ طراحی شده بودند تا از مشکلاتی همچون تلهها و ارواح مزاحم در آن دنیا در امان باشد.
با اینکه تقریباً همهی مقبرهها در دوران باستان مورد غارت قرار گرفتهاند، با این حال، آنچه از این مقبرهها باقی مانده، گواهی بر ثروت و قدرت فراعنه مصر است. مقبره توتعنخآمون یکی از مهمترین و شناختهشدهترین مقبرهها در تاریخ مصر است که به دلیل عدم غارت کامل، شهرت جهانی پیدا کرده است. این مقبره یکی از معدود مقبرههایی است که به طور نسبی دستنخورده باقی مانده و باعث شده تا اطلاعات زیادی دربارهی فرهنگ و آداب دفن فرعونها در دسترس قرار گیرد.
در مقبرههای فرعونها، علاوه بر مومیاییشدن جسد فرعون، اجناس و وسایلی دفن میشدند که در زمان حیات فرعون مورد علاقهاش بودهاند. این وسایل بهعنوان ابزارهایی برای رفاه و آسایش در زندگی پس از مرگ شناخته میشدند. باور بر این بود که فرعون پس از مرگ باید از همان رفاه و نعمتهایی که در دوران حیات خود از آن برخوردار بوده، در دنیای دیگر نیز بهرهمند شود.
فرعونها پس از مومیاییشدن در گورهایی سنگی قرار داده میشدند که به زیبایی تمام تزئین شده بودند. برای جلوگیری از فاسد شدن جسد فرعون، اعضای داخلی بدن او خارج میشدند و در کوزههای مخصوصی که بهطور ویژه برای نگهداری این اعضا ساخته شده بودند، نگهداری میشدند. یکی از باورهای مهم در مصر باستان این بود که تنها قلب فرعون، جایگاه روح او است و بنابراین قلب او در بدن نگهداری میشد تا به عنوان پل ارتباطی با دنیای پس از مرگ عمل کند. سایر اعضای بدن از بدن خارج میشدند تا از فساد آن جلوگیری شود، ولی قلب بهعنوان عنصری حیاتی باقی میماند تا در دنیای پس از مرگ به فرعون کمک کند تا به راحتی به زندگی بعد از مرگ منتقل شود.
این شیوههای پیچیده و تفصیلی در مورد دفن فرعونها، نه تنها نشانهای از باورهای مذهبی عمیق در مصر باستان بود، بلکه نمایانگر سطح بالای پیشرفتهای علمی و فرهنگی این تمدن در زمینه پزشکی، معماری، و حتی هنرهای تزئینی است.