اینک مسئولین وزارت بهداشت برای کنترل وضعیت ایدز بر سر یک چهارراه قرار دارند. ساماندهی وضعیت روسپیان، مستلزم به رسمیت شناخته شدن آن‌ها توسط مسئولین است، که این امر خود تبعات قانونی، روانی و اجتماعی فراوانی خواهد داشت.

فرارو - وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در جمع معاونان بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور سخنانی گفته که در نوع خود بی‌سابقه و مهم هستند.

مرضیه وحید دستجردی در خصوص مساله ايدز در كشور اظهار داشته است: «زماني نگران انتقال ويروس ايدز از طريق خون بوديم، اما در حال حاضر مسائل جنسي نگراني ما را در اين زمينه تشكيل مي‌دهد؛ چرا كه يك sex worker (روسپي)‌ مي‌تواند در سال 5 تا 10 نفر را به ويروس ايدز مبتلا كند و متاسفانه اين گروه در سراسر كشور پراكنده‌اند».

وی اضافه کرده است: «اخیرا بررسی‌هایی که انجام شده در سطح شهر تهران از گروه‌هایی که به صورت خوداظهاری به پرسشنامه وزارت بهداشت پاسخ دادند نشان داد که 50 درصد این افراد از بیماری خود مطلع نبوده و مابقی نیز به ایدز مبتلا بوده‌اند. بايد با آموزش و آگاهي به جوانان اين موضوع را نيز كنترل كنيم البته اين آگاهي‌ها بايد به صورت موردي شروع شود».

در اردیبهشت‌ماه ایران گزارشی را به مجمع عمومی سازمان ملل متحد در خصوص وضعیت ایدز ارائه کرده بود که بر اساس آن تنها 20 درصد زنان تن‌فروش تهران طی یک سال گذشته آزمایش‌های مربوط به ابتلا به اچ‌آی‌وی را انجام داده و از نتایج آن آگاهی داشتند.

نگرانی آمارها

مسئله ایدز و رفتارهای پرخطر جنسی به خاطر تقاطع با بعضی مسائل شرعی و قانونی در ایران با حساسیت ویژه‌ای پی گرفته می‌شود. حساسیت اخلاقی و انضباطی جامعه بر روی روابط خارج از ضوابط قانونی نیز اگر نگوییم بیشتر، کمتر از حساسیت مراجع قانونی و قضایی نیست. به همین دلیل تهیه آمار دقیق و قابل اتکا از این روابط پیچیدگی‌های خاص خود را دارد.

سال گذشته سازمان ملی جوانان در گزارشی عنوان نمود که حدود 55 درصد جوانان با جنس مخالف ارتباط دارند. بر اساس آن گزارش 24 درصد از کسانی که با جنس مخالف ارتباط داشته اند بیان کرده‌اند که رابطه آنان به آمیزش جنسی منجر شده است.

در بهار سال جاری وزارت بهداشت آمارهایی در این خصوص منتشر کرد. بررسیهای گزارش‌های فصلی اداره ایدز وزارت بهداشت در مورد میزان شیوع و ابتلا به ویروس ایدز در کشور نشان می دهد تا ابتدای فروردین 1389 تعداد 20 هزار و 975 نفر مبتلا به HIV/AIDS در کشور شناسایی شده اند. این آمار نسبت به سه ماهه دوم سال 88 نشان‌دهنده افزایش 845 موردی بود.

دکتر عباس صداقت، رئیس اداره ایدز وزارت بهداشت در این خصوص گفته بود: «بیماری ایدز با الگوهای رفتاری در ارتباط است به طوری که روش انتقال این بیماری از طریق سرنگ مشترک به سمت انتقال ایدز از طریق رفتارهای پرخطر جنسی کشیده شده است و این موضوع می‌تواند نگران کننده باشد».

بنابر گزارش‌های وزارت بهداشت، علل ابتلا به HIV/AIDS تا ابتدای فروردین 89 نشان می‌هد سهم اعتیاد تزریقی 5/70 درصد، برقراری روابط جنسی 9/17 درصد و انتقال از مادر مبتلا به کودک 7/1 درصد بوده است.

در حالی که این میزان تا پایان نیمه اول سال 88 نشان می‌دهد اعتیاد تزریقی 6/76 درصد، رابطه جنسی 3/13 درصد و انتقال از مادر مبتلا به کودک 8/0 درصد بوده است. بررسی تطبیقی این آمارها حکایت از رشد حدود پنج درصدی ابتلا از طریق روابط جنسی پرخطر دارد.

با این حال در این میان رقم سیاهی وجود دارد که نباید آن را نادیده گرفت: «بسیاری از افراد اطلاعات خود را در خصوص روابط جنسی به درستی در اختیار مسئولین امر نمی‌گذارند.»

در گزارش ایران به مجمع عمومی سازمان ملل متحد در خصوص رفتار پرخطر جنسی ایران اظهار داشته بود که از میان جوانان 15 تا 24 ساله؛ 11.2% پسران و 1.2% دختران بیش از یک شریک جنسی داشته‌اند.

البته باید افزود که در ایران هیچ گونه آماری در خصوص روابط پرخطر هم‌جنس‌گرایانه وجود ندارد. به عنوان مثال در کشور ترکیه 9 درصد انتقال ایدز از طریق روابط جنسی مرد با مرد بوده است.

مسئولین چه می‌گویند؟

دکتر مینو محرز، نایب رئیس انجمن حمایت از بیماران عفونی کشور با اشاره به تغییر الگوی ابتلا به ایدز در دنیا و ایران گفت: «موارد جدید حاکی از ابتلا به ویروس اچ آی وی از طریق تماس جنسی محافظت نشده است. ما باید قبول کنیم که در تعداد معدودی از افراد جامعه رفتار پرخطر وجود دارد که می تواند عامل انتقال و شیوع این بیماری باشد.»

وی با انتقاد از نحوه اطلاع رسانی و آموزش به مخاطبان برای پیشگیری از انتقال ایدز از طریق تماس جنسی افزود: «وقتی سن ازدواج بالا می‌رود و از آمار طلاق هم رو به افزایش است به تبع تماس جنسی محافظت نشده نیز افزایش یافته و در نتیجه شیوع موارد ابتلا به بیماری ایدز از طریق این شکل از تماسهای جنسی شدت می‌یابد.»

به اعتقاد محرز تنها 20هزار مورد مبتلا به ایدز کشف شده است در حالی که این آمار باید در حدود 83 تا 120هزار مورد باشد.

اینک مسئولین وزارت بهداشت برای کنترل وضعیت ایدز بر سر یک چهارراه قرار دارند. ساماندهی وضعیت روسپیان، مستلزم به رسمیت شناخته شدن آن‌ها توسط مسئولین است، که این امر خود تبعات قانونی، روانی و اجتماعی فراوانی خواهد داشت.