جهانگیر کوثری مجری و تهیه کننده ورزش از نگاه دو: "یار دوازدهم" چیز چیپی است

 گل- پس از حرفهای امیرقلعه نویی در ارتباط با برنامه نود ،شکایت ها و مشکلات این مربی با تجربه از یکی از بپربیننده ترین برنامه های ورزشی تلویزیون ،این ذهنیت را پدید می آورد که یکبار هم می توان حرفهای اهالی ورزش را در مورد رسانه ها کمی جدی تر از قبل دنبال کرد.

همواره در این موارد رسانه ها از آنجایی که نوعی نماد فرهنگ و سواد به شمار می روند در برابر اهالی ورزش علی الخصوص فوتبال که به غلط نماد بی دانشی پنداشته می شوند بدون هیچ تحقیق و بررسی پیروز مجادلات به شمار می روند اما شاید قضیه چیزی فرای این باشد.شاید ما و دیگر همکاران مطبوعاتی مان هم گاهی ایراداتی داشته باشیم.شاید در خیلی از موارد در برابر سوژه ها موضع داشته باشیم و قوانین و اصول را فراموش کنیم و...

با اینحال به سراغ جهانگیر کوثری گزارشگر و تهیه کننده برنامه های ورزشی بعنوان یکی از قدیمیها و با تجربه های این حرفه رفتیم تا این موضوع مهم را هرچند کوناه به بررسی بگذاریم.جهانگیر کوثری را شاید هرکس به نوعی بشناسد.ورزشی ها و قدیمی ها گزارش های جذاب او را در دهه شصت  و جدید تر ها هم با برنامه های ورزشی و قلم او در مطبوعات بیشتر آشنا باشند هر چند در کنار اینها کوثری یکی از تهیه کننده های موفق سینما در دهه هفتاد هجری شمسی نیز به شمار می رود. نکتهحائز اهمیثت درباره کوثری اینکه او هنوز می تواند یکی از بهترین گزارشگرهای فوتبال تلویزیون باشد هرچند گویا مشکلاتی هست که این اجازه را از این گزارشگر باتجربه و قدیمی گرفته است.

*حرفهای امیر قلعه نویی در مصاحبه پایانی بازی سپاهان برابر استقلال انگار نوعی هشدار هم به جامعه رسانه ای تلقی می شد.اینکه او از برنامه نود و برخوردی که  در این سالها و بخصوص پس از بازیهای جام ملتهای آسیا با او شد بشدت ابراز ناراحتی کرد ...

-ببینید این طبیعت کار رسانه در تمام دنیا است...

*در این حد؟!

-بله البته این موضوع می تواند در زمینه های مختلف سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی و هنری اتفاق بیفتد و ورزش هم از این قاعده مستثنی نیست.در زمینه سیاسی که از این موارد زیاد داشته ایم که گاهی منجر به تراژدیهایی در طول تاریخ شده است.در زمینه ورزش هم روزنامه ها و رسانه ها در این سی سال اخیر که این جریان بشدت رشد داشته ، ابعاد انتقادی و ارزیابی اتفاقات و حرکات بسیار بیشتر شده است.در دهه 50 هجری شمسی تمام ورزش ایران را دو مجله کیهان ورزشی و دنیای ورزش پوشش می دادند و البته  هر دو هم به حکومت وقت وابسته بودند.اما در همین شرایط هرگاه منفذی برای ورود هوای آزاد بوجود می آمد انتقادات و بحث ها آغاز می شد.

*اما موضوعی در این میان وجود دارد . اهالی رسانه بخصوص تلویزیون خیلی موارد را با  فوتبال روز دنیا می سنجند.در اینجا می خواهیم بپرسم که آیا در سطح اول رسانه های ورزشی آیا مربی تیم ملی را به تلویزیون می آورند و همان کاری را که با قلعه نویی و دیگران کردند هم با او می کنند؟

-اصلا موضوع این نیست که بروند یک نفر را بیاورند بلکه از او دعوت می شود وفرد ارزیابی کامل را نسبت به آن رسانه خاص انجام می دهد.در کنار این هر برنامه ای برای خودش خط و ربط خاصی دارد و تعاریف برنامه ها نسبت به یکدیگر کاملا متفاوت هستند.

*منظوراینست که با کاپلو هم همین کار را بعد از شکست در جام جهانی کردند؟

-بله سه شبکه ورزشی ایتالیا شدید ترین انتقادات را  زمانیکه خود مربی هم آنجا حضور دارد انجام می دهند.این اتفاقی است که حتی زمان انزو بیرزوت  افتاد و دینو زوف که آنزمان دروازبان مطرحی بود در یک گفتگوی تلفنی پوست او را کند و او هم بعد مجبور به استعفا شد.البته نمونه مثبت هم دیده ام .در یکی از شبکه های آلمان بکم باوئر را آورده بودند و در نهایت احترام با او برخورد کردند .او هم البته انتقادات را محترمانه پذیرفت و اثبات کرد که منتقدان اشتباه کرده اند.

به نظر من این موضوع خیلی به خود شخصیت و فردی که مقابل دوربین می نشیند بستگی دارد.نوع ادبیات و فرهنگی که فرد دارد می تواند خیلی مهم باشد.جوی که در مورد آن فرد در جامعه وجود دارد نیز حائز اهمیت است.در شرایطی که جو ملتهب است بی شک فوتبال هم از این التهاب بی نصیب نخواهد بود.ما این تاثیرات را در دیگر پدیده های اجتماعی دیده ایم. مثلا در لهستان پنجاه سال تماشاگران در کمترین فاصله با زمین فوتبال نشستند و همه آنها را بهترین می دانستند اما بعد که این کشور دچار تنش سیاسی شد بطری به زمین انداختند که موجب بهت و حیرت شدند.

به نظر من خیلی مسایل در این میان وجود دارد از خود رسانه و اهدافش تا شخصیت و شرایط موجود جامعه ...اما در نهایت معتقدم که اگر فرضیه یا هدف مطرح شده درست باشد و در برابرش استدلال درست وجود داشته باشد نتیجه نتیجه بدی نخواهد بود.شاید آنجا به کسی بربخورد و حتی دیده اید که افرادی هم هستند که به مجری پرخاش می کنند.به نظرم این مسایل خودش چیزهای جدیدی را برای مخاطب باز می کند.

*اما قبول دارید برخی برخوردها شخصی و یا با موضع است؟

-باید همه چیز با حفظ شان طرفین انجام شود و به نظرم  مساله اگر شخصی باشد می شود همان لمپنیزم تاریخی....همانطور که گفتم باید با حفظ شان و منزلت افراد برخورد شود  اما در اینکه جامعه ما هم کمی ملتهب است شکی نیست.

*رافائل بنیتز پس از باخت اینتر برابر آتلتیکو مادرید در کنفرانس خبری پاهان بازی خیلی حرفه ای و آموزنده حرف زد.او گفت:« ما با همین روش رم را در سوپر جام ایتالیا بردیم اما امروز این تاکتیک جواب نداد...»این یعنی مربی کاملا فنی و حرفه ای حرف می زند چیزی که در بین مربیان ما خیلی کم و نایاب است. همه خود را مستحق برد می دانند و تیم حریف را تخطئه می کنند.این عدم آشنایی به اصول حرفه ای در بین اهالی رسانه و فوتبال بطور متقابل  وجود ندارد؟

-ما چون در بعضی مسایل با مشکل روبرو هستیم به چنین شرایطی دچار می شویم.هر مربی برای ماندن مجبور است که بگوید تیمش خوب بازی کرده و مستحق برد بوده است.چن گزینش مربیان خیلی از مواقع فنی نیست و در همین لیگ برتر فعلی در برخی از تیمهای مطرح  مربی را مدیر عامل انتخاب نکرده است.

در مربیگری داریم آدمهای شایسته و توانایی را که لیاقت این را دارند که روی نیمکت مربیگری بنشینند اما نمی توانند.این موضوع را متاسفانه در رسانه ها هم داریم.این رشد فزاینده ای که از اوایل دهه هفتاد در مطبوعات کشور و بخصوص بخش مطبوعات ورزشی پدید آمد و فضای بازتری بوجود آمد ناخودآگاه تعداد قلم بدستان توانا هم  پایین آمد.در فوتبال هم واقعا مربیانی هستند که توانایی اداره دو نفر را هم ندارند چه برسد به یک تیم...

*در رابطه با اتفاقی که برای افشین قطبی افتاد و مربی تیم ملی در این شرایط قرار گرفت که مجبور شد پاسپورت و عکس برای اثبات حضورش در افریقا بیاورد، چه نظری دارید؟

-به نظر من این می تواند یک خاصیت باشد که یک کانال می تواند ابنگونه برخورد کند و یک شبکه دیگر مدارک و اسناد را نشان بدهد.مطمئن باشید که خواسته جامعه است اگر چنین اتفاقی هم رخ می دهد.البته ماهیت این کار خیلی بد است که سرمربی تیم ملی مجبور بشود که مدرک رو کند که آیا به جام جهانی رفته یا نه!اما به نظرم این حسن را دارد که مردم از هر دو جنبه موضوع را می بینند .

*شما هم ابتدا از منتقدین تند قطبی بودید اما در برنامه های اخیرتان این قضیه تغییر کرده است؟

-ببینید انتقادم به قطبی بحث فنی و انتقادم به نوع و شیوه بازی اش بود.اما احساس کردم قطبی خودش را کم کم تصحیح کرد.او شرایط موجود و واقعیت را درک کرده است . وقتی تیم دارد خوب کار می کند ، وقتی در ارمنستان شانسی بردیم ، یا باد و طوفان به کمکمان آمده اما کاپیتان حریف در پایان بازی آنقدر عصبانی است که به ما توهین می کند یعنی بازی خیلی جدی بوده و پیروزی ما مقابل این تیم اروپایی درجه دو و سه ارزش پیدا می کند.

*با این اوصاف فکر می کنید تیم ملی در جام ملتها نتیجه می گیرد؟

-من فکر می کنم این تیم ملی در جام ملتها موفق شود .با این بازیکنانی که داریم و با شناختی که قطبی بدست آورده این تیم در بین چهار تیم اول جام ملتها قرار خواهد گرفت.

*در آستانه جام ملتهای آسیا آیا موافق پروژه هایی مانند یار دوازدهم در ارتباط با حمایت رسانه ای از تیم ملی هستید؟

-من در کل با این واژه یار دوازدهم مشکل دارم و به نظرم خیلی مساله چیپی است . ما به هر جهت از آنجاییکه یک بحث ملی مطرح است از تیم ملی حمایت می کنیم اما آنجایی که که شکست تحقیرآمیزی را متحمل شویم باید بعنوان رسانه انتقاد کنیم تا آن شخص تغییر کند.ما هم در برابر احساسات تحقیر شده تماشاگران وظیفه داریم.

*چرا در هفته اخیر در برنامه ورزش از نگاه دو کمتر فوتبال نشان دادید؟

-ما بازیهای یکشنبه و سه شنبه را داشتیم و البته برنامه نود هم پنجشنبه پخش شده بود و چیزی برای ما باقی نماند.من دوست ندارم برنامه تکراری بروم و چون فکر می کردیم که نود بطور ثابت دوشنبه ها پخش می شود اینگونه شد در حالیکه مدیریت این برنامه قدرت این را دارد که  زمان برنامه اش را از دوشنبه به پنجشنبه تغییر بدهد.این شد که بلافاصله برنامه را تغییر دادیم.

*چرا در برنامه تان افرادی مثل علی پروین را دعوت را نمی کنید؟

-من خودم رسما علی پروین را دعوت کرده ام اما مشکلاتی هست که امکان حضور ایشان را منتفی می کند.  

*یکی از ایراداتی که همواره به مجریان و گزارشگران ورزشی گرفته می شود اینست که آنها با شورت ورزشی عکس ندارند و به قول معروف یک شوت هم با توپ نزده اند.شما در این باره چه نظری دارید؟

-در مطبوعات  کمتر اما کسی که یک بازی را گزارش می کند اگر در آن موقعیت قرار قرار نگرفته باشد و مثلا یک تنه فنی را لمس نکرده باشد نمی تواند آن بازی را خوب گزارش کند چون گزارشش گوشت و خون نخواهد داشت.

*نسبت به زمانی که شما گزارش می کردید اوضاع عوض شده است؟

-بله الان همه چیز فراهم است.الان دارم با اینترنت تیمهای باشگاهی روسیه و نتایج و عملکرد آنها را می بینم اما آنزمان اوضاع خیلی دشوار بود.

*دیگر علاقه ای به گزارش بازی فوتبال ندارید؟

-چرا اما متاسفانه نمی شود.