معاون وزیر علوم:بسیاری از رشته‌های علوم انسانی را نیاز نداریم

مهر - معاون فرهنگی وزیر علوم با بیان اینکه به تعداد قابل توجهی از رشته های علوم انسانی دیگر نیازی نداریم، گفت: «همچنین بسیاری از درسهای رشته های علوم انسانی هستند که 10 تا 15 سال است سرفصل هایشان کهنه شده و نیاز به بازآفرینی دارند.»
 
غلامرضا خواجه سروی در نخستین کنفرانس بین المللی دوسالانه علوم انسانی در دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه تهران با بیان اینکه بازآفرینی رشته های علوم انسانی نیز نیازمند متخصص است، افزود، رشته ها در حوزه علوم انسانی قدیمی است و بسیاری از آنها 50 سال است که تغییری نکرده لذا باید تحول جدی در آنها ایجاد شود.

وی با اشاره به تاکید دانشمندان و مقامات سیاسی و علمی جمهوری اسلامی ایران بر ضرورت بومی سازی علوم انسانی گفت، هر چند تکراری اما حرف درستی است که بگوییم علوم انسانی در ایران وارداتی است. بخش اعظم آنچه که نظام دانشگاهی ایران از علوم انسانی دارد از اساس و در متون از کشورهای دیگر وارد شده است.

خواجه سروی با اشاره به سابقه جمهوری اسلامی ایران در زمینه علوم انسانی گفت: «در حوادث سال 88 به بعد در بحبوحه مسائل سیاسی و حوادث پس از انتخابات دهم اینگونه بیان شده که در سی سال گذشته در خصوص علوم انسانی اصلا کاری انجام نگرفته است در صورتی که این صحبت اصلا درست نیست و در کشورمان تلاشهای زیادی طی سی سال گذشته صورت گرفته اما شاید در خصوص علوم انسانی چشمگیر نباشد. اگر بپذیریم در حوزه علوم انسانی کاری صورت نداده ایم جفا به افرادی است که روز و شب خود را با مفاهیم علوم انسانی سپری می کنند.»

معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم افزود، با بررسی سابقه کار در جمهوری اسلامی ایران به نظر می رسد در طول سه دهه گذشته در سه حوزه علوم پزشکی، فنی و مهندسی و علوم پایه سرمایه گذاری های خوبی شده که امروز شاهد پیشرفت های قابل توجه در این حوزه ها هستیم. در دهه چهار انقلاب اسلامی باید بر روی علوم انسانی سرمایه گذاری بیشتری صورت گیرد تا بتوانیم عدالت و پیشرفت را به عنوان درون مایه محقق کنیم.

وی ضرورت بومی سازی علوم انسانی در ایران را از سه منظر ضرورت بنیادی یا تئوریک، ضرورت توسعه به مثابه تولید علم و شکستن مرزهای دانش و ضرورت کاربردی کردن علوم انسانی در کشور مورد بررسی قرار داد و گفت: ضرورت دارد بنیادها بر طبق مفاهیم انقلاب اسلامی پایه ریزی شود که البته این به معنای نفی تجربیات بشری نیست. انقلابی کبیر با نام انقلاب اسلامی صورت گرفته و مردم ایران از موسسات علمی و بخصوص حوزه علوم انسانی توقعاتی دارند که باید برآورده شود.

خواجه سروی غلبه عملکرد انفعالی بر عملکرد ابتکاری را یکی نقص های علوم انسانی در ایران برشمرد و گفت: «تا زمانی که حرکتی صورت نگرفته هیچ صدایی از جایی درنمی آید اما همین که یک کار می خواهد شروع شود از جاهای مختلف مدعی پیدا می شود که این کار ایده ما بوده است. از طرف دیگر عده ای هم می گویند که شما با این کارها می خواهید مبانی غربی را وارد کشور کنید و علوم انسانی را از وضعیتی نیز که قرار دارد بدتر کنید.»

وی با تاکید بر ضرورت جرأت در علوم انسانی گفت: «تا جرأت ورود به حوزه های ناشناخته را نداشته باشیم مشکل علوم انسانی به قوت خود باقی می ماند. در حوزه علوم انسانی بعضا دانشجویان و دانشمندان و دانش پژوهان می ترسند وارد حوزه های ناشناخته شوند. لذا نیازمند تأمین امنیت برای دانشمندان علوم انسانی هستیم تا برای ورود به فضاهای ناشناخته مطمئن باشند جایگاه و پایگاه علمی شان محفوظ نگاه داشته می شود.»

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) با انتقاد از اینکه متخصصین سایر حوزه ها خیلی راحت درباره مسائل علوم انسانی نظر می دهند و تصمیم می گیرند، خاطرنشان کرد، چون مرزها با هم مغشوش و مخلوط می شوند مسائل تخصصی علوم انسانی نیز در جامعه رسانه ای می شود و هیاهویی از هیچ ساخته می شود. لذا خیلی از متخصصان علوم انسانی راه محافظه کاری در پیش می گیرند و منجر می شود شاهد ابتکارات و اقدامات جدید نباشیم.

خواجه سروی با پیشنهاد بکارگیری مهندسی معکوس در تولید علم در حوزه علوم انسانی با استفاده از تجربیات دیگران و البته در چارچوب فرهنگ و اعتقادات اسلامی گفت: «تربیت فرهنگی و تربیت سیاسی دو ضرورت اساسی برای نسل جوان کشور است چرا که اگر یک نظام سیاسی بخواهد با وجود همه تنش ها بر اساس خود ادامه حیات دهد و مشروعیت ثانویه را همواره با خود داشته باشد ناچار است تربیت فرهنگی و تربیت سیاسی نسل جوان خود را جدی بگیرد.»

معاون وزیر علوم بیشترین دانشجو از میان سه میلیون و 850 هزار دانشجوی شاغل به تحصیل در کل کشور را مربوط به حوزه علوم انسانی دانست و گفت كه در حوزه اشتغال دانش آموختگان نیز بیشترین بیکاری مربوط به دانش آموختگان علوم انسانی است لذا یکی از ضروریات ایجاد شغل برای فارغ التحصیلان علوم انسانی است و برای رفع این معضل باید تخصص فارغ التحصیلان علوم انسانی با نیاز جامعه متناسب شود.