کارکردن بیش از حد منجر به اضافه وزن می گردد

دکتر حمیدرضا فرشچی www.novindiet.com
متخصص تغذیه و متابولیسم و فوق تخصص دیابت و چاقی از انگلستان

برخی از افراد آن قدر پر مشغله هستند که تمام زندگی آنها را متاثر می کند. این افراد  در طی روز به قدری مشغول انجام وظایف پایان نا پذیر شان می باشند،  که دیگر فرصت نمی کنند بررسی کنند که چه می خورند و چقدر فعالیت بدنی دارند. این افراد، در واقع به نوعی در شغل خود غرق شده اند. برای آنها میسر نیست که در ساعات منظمی غذا بخورند و هر وقت مجال یابند با عجله غذا می خورند و در واقع کار آنهاست که برنامه زندگی و ساعات غذا خوردن و فراغت آنها را در دست دارد.  شاید شما نیز شغلی دارید که نیازمند بیش از44 -40 ساعت کار کردن در هفته است و یا شاید شغلی دارید که اکثر روز به  آن مشغول هستید و در پایان هر روز کاری احساس خستگی و کوفتگی می کنید. اگر این چنین است خودتان را وزن کنید اگر وزن شما بر روی ترازو بیشتر از مقداری است که بتوانید آن را  باورکنید ممکن است شغل شما در افزایش یافتن وزنتان دخیل باشد.

اینجاست که اهمیت شغل در بروز چاقی و افزایش وزن باید مورد توجه قرار گیرد. نتایج یک مطالعه توسط پژوهشگران فنلاندی حاکی از آن است که خستگی ناشی از کار زیاد با افزایش وزن مرتبط می باشد. در این مطالعه دو عامل خطر مرتبط با اثر کار زیاد بر افزایش وزن عبارت بودند از:

1- کار مداوم به میزان بیشتر از 40-44 ساعت در هفته،
2- احساس خستگی مکرر ناشی از کارسخت و طاقت فرسا .

دشوار بودن کار به میزان بیش از 40 ساعت بیشتر دغدغه خانم ها  است چرا که آنها می بایست کارهای خانه را نیز در کنار کارهای خارج از منزل انجام دهند. احساس خستگی های مکرر ناشی از کار زیاد معمولا در شرایطی به شرح زیر ایجاد می شوند:

• شغل بسیار استرس زا باشد.
• احساس خستگی بسیار زیاد ناشی از کار دشوار  ایجاد گردد .
• احساس از پا افتادن و فرسودگی و تحلیل پس از یک روز کاری.
• در صبح ها در هنگام از خواب بیدار شدن و بازگشتن به سر کار فرد احساس خستگی مفرط و نیاز به استراحت بیشتر نماید.
• احساس نگرانی در مورد کار حتی در روزهای مرخصی از کار.
• نیاز به کار کردن به میزانی زیاد  و  شدید .

در کارهایی با خصوصیات مذکور به علت فقدان زمان و انرژی کافی  افراد به خوردن غذاها و خوراکی های حاضری و ناسالم روی می آورند و از ورزش و فعالیت بدنی غافل می شوند و اما اگر شما نیز از جمله افرادی هستید که به خاطر کار سخت تان دچار اضافه وزن می شوید چاره کار برای شما چیست؟ تنها خودتان هستید که می توانید قضاوت کنید که برای بهتر کردن موقعیت موجود چه باید بکنید ولی در اینجا برخی توصیه ها به شرح زیر را بیان می داریم که ممکن است برای شما مثمر ثمر واقع گردند:

• زمانی که صرف تماشای تلویزیون می کنید را قدری کاهش دهید: حتی برای یک بار در هفته هم که شده زمانی را که به تماشای تلویزیون می پردازید را کاهش دهید واز سکوت و آرامش لذت ببرید. می توانید در این زمان به یک کاری که مورد علاقه شماست بپردازید برای مثال مطالعه کتابی که مورد علاقه شماست و یا صحبت کردن با فرزندان یا همسرتان و یا یک پیاده روی و گردش کوتاه کنید. در نهایت نیز می توانید زودتر به تختخواب بروید و بیشتر استراحت کنید.

• شب ها زودتر بخوابید:  اگر شب زودتر به خواب بروید صبح نیز می توانید زودتر از خواب بیدار شوید و  قبل از رفتن به سر کار زمانی را به ورزش و نرمش صبحگاهی اختصاص دهید.

• به دنبال مواقعی از زندگی باشید که می توانید از آنها برای استراحت و ورزش استفاده کنید. مثلا ممکن است بتوانید یک روز را پیدا کنید که آن را به دویدن و ورزش اختصاص دهید و مواقعی را بیابید که به استراحت و کسب آرامش و پیاده روی بپردازید. می توانید صبح ها قبل از کار قدری به ورزش و پیاده روی بپردازید.

• سعی کنید به شیوه ای برنامه ریزی نمایید که بتوانید غذایتان را در ساعات های منظمی میل نمایید و غذاهای سالمتر و میوه و سبزی را در الگوی غذایی روزانه خود بگنجانید. در این راستا می توانید از یک متخصص تغذیه مدد بگیرید و با وی مشورت نمایید.

• در هنگام غذا خوردن سعی کنید قبل از شروع میزان گرسنگی خود را ارزیابی نمایید و به همان میزان غذا بکشید که گرسنه اید. خیلی از افراد بویژه در محل کار وقت غذا می خورند با همکاران خود مشغول صحبت هستند و یا در هنگام دیدن برنامه های کامپیوتری، بدون توجه غذا می خورند. سعی کنید خستگی و استرس ناشی از کار خود را با خوردن التیام نبخشید.

• برنامه کاری و وظایف خود را ارزیابی کنید. بررسی کنید که انجام کدام کارها نیاز به اضافه کاری و وقت زیاد دارند و سپس با هوشیاری برای 1-2 روز اضافه کاری برنامه بریزید که بتوانید این کارهای سخت تر  را انجام داده و از جلوی پای خود بردارید. البته ممکن است علاوه بر اینها بازهم نیاز به کار کردن برای ساعات طولانی داشته باشید. اما به هر حال با برنامه ریزی کردن، کنترل بیشتری بر روی برنامه کاری خود به دست می آورید و تنها به یک ابزار کار مبدل نمی گردید.   با این روش حتی ممکن است کارایی و توانمندی های شما نیز بهبود یابند.

• یک بازنگری دقیق و قاطع بر روی شغل خود انجام دهید. به اینکه آیا واقعا شغلتان مناسب شماست؟ اگر از جنبه های متعددی از کارتان ناراضی هستید پس دیگر دلیل چندانی برای ادامه دادن کاری که در پایان روز شما را دچار خستگی مفرط می کند و از هیچ لحاظی مورد رضایت شما نیست، باقی نمی ماند. اگر شغل مناسب باشد اکثر اوقات از انجام آن لذت می بریم واغلب دچار خستگی و کوفتگی مفرط نمی شویم . به یاد داشته باشید الزامی به انجام مقادیر بیش از حدی از کار ندارید (و اگر وظایف شما بیش از حد زیاد هستند بهتر است با رئیس خود صحبت نمایید). 

اگر واقعا کاری که دارید روح و جسم شما را تحلیل می برد و اجازه نمی دهد زندگی سالم و تغذیه سالم و قدری استراحت و آسایش داشته باشید بهتر است کم کم به دنبال شغل بهتری بگردید. این به معنای عدم توجه برای ارتقاء شغلی و یا مسوولیت پذیری نیست بلکه منظور آنست که شما باید به سلامتی خود نیز اهمیت دهید.