مرد قدرتمند روسيه تا سال 2024 مي ماند

عصر ايران، مسعود طاهری– بالاخره پس از ماه ها حدس و گمانه ولاديمير پوتين نخست وزير روسيه و به گمان بسياري از ناظران امور روسيه مرد شماره يك اين كشور ، در كنفرانس حزب حاكم " روسيه متحد " ضمن اعلام حضور خود در انتخابات رياست جمهوري سال آينده اين كشور از بازگشت مجدد خود به كاخ كرملين سخن گفت.

پوتين كه دو دوره 4 ساله رييس جمهوري روسيه بوده است ( 2000 تا 2008) با اصلاح قانون اساسي صورت گرفته در اين كشور مي تواند دو دوره 6 ساله ديگر در مقام رياست جمهوري روسيه بماند ( تا سال 2024) و به گمان بسياري از ناظران امور روسيه كنار رفتن 4 ساله وي از مقام رياست جمهوري با توجه به محدوديت هاي موجود در قانون اساسي اين كشور اقدامي بوده است تا زمينه حضور بلند مدت تر او در اين مقام براي يك دوره 12 ساله ديگر فراهم باشد.

از نظر اقبال افكار عمومي روسيه ، با وجودي كه گروه ها و احزابي در اين كشور خواستار ايجاد شرايط دموكراتيك بوده و مافياي حاكم بر اين كشور را مانعي عمده در مسير تحقق دموكراسي مي دانند ، اما به نظر مي رسد اكثريت مردم روسيه دغدغه هايي ديگر دارند كه ظاهرا پوتين توانسته است در دوران رياست جمهوري و نخست وزيري خود تا حدود زيادي آنها را فراهم كند.

قدرت روسيه در دوران پوتين احيا شد و اين كشور كه پس از فروپاشي اتحاد جماهير شوروي در دهه 1990 در يك دوران بسيار سخت اقتصادي قرار گرفته بود در دوران پوتين تا حدود زيادي بهبود يافت و وضعيت زندگي بخش بزرگي از مردم بهبود يافت ، هر چند كه به گمان بسياري از منتقدان در روسيه توزيع ثروت در اين كشور بسيار ناعادلانه است و در دوران پوتين  طبقه اي سرمايه دار وابسته به باند حاكم شكل گرفته كه با زدوبندهاي خاص سياسي و اقتصادي از رانت قدرت بهره مي برند و روز به روز بر ثروت خود مي افزايند ، اما براي مردمي كه پس از فروپاشي شوروي حتي گرفتار تامين نان شب خود بودند ، دهه طلايي 2000 با نام پوتين و سياست هاي اقتصادي و خارجي او گره خورده است.

پوتين در دوران رياست جمهوري خود كه مصادف با حملات 11 سپتامبر و دوره زمامداري جورج دبليو بوش در آمريكا بود ، توانست با زيركي سياست خارجي روسيه را احيا كرده و بار ديگر به عنوان يك قدرت بزرگ جهاني در برابر غرب و آمريكا قد علم كند ، از سوي ديگر افزايش قيمت نفت و به تبع آن افزايش درآمدهاي نفتي روسيه اين امكان و فرصت را در اختيار پوتين قرار داد تا با دلارهاي نفتي و گازي اقتصاد روسيه را احيا كرده و پايه هاي قدرت خود را تحكيم بخشد .

به گمان بسياري از ناظران امور روسيه باند حاكم بر روسيه از دو دسته تكنوكرات تشكيل شده كه پوتين حلقه محوري انسجام آنها است . دسته اي از باند حاكم بر روسيه از افسران و مقامات سازمان اطلاعات شوروي سابق ( كي .جي . بي) هستند كه پوتين نيز از ميان همين دسته است .

اين دسته از مقامات و دولتمردان روسيه با احياي سياست هاي اقتدارگرايانه دوران شوروي سابق و با سركوب آزادي خواهان و فعالان سياسي و مدني روسيه زمينه تداوم سياست هاي سركوب و تارومار كردن مخالفان حكومت را بر عهده دارند و بسياري از ترورهاي سياسي و دستگيري و مجازات فعالان سياسي مخالف از ناحيه همين دسته از دولتمردان و با رياست و نظارت عاليه پوتين اعمال مي شود.

اما دسته ديگر از تكنوكرات هاي حاكم بر روسيه " مديران نفتي " اين كشور هستند كه با افزايش قيمت نفت در دهه گذشته قدرت و نفوذ زيادي در ساختار حاكميت يافته اند . اين دسته از دولتمردان و مديران اقتصادي روسيه نيز كاملا با زمينه چيني دسته اول تكنوكرات ها و با حمايت دولت و شخص پوتين در دهه گذشته توانسته اند با كسب مناصب عالي مديريتي و بااستفاده از رانت قدرت ، باند حاكم را از نظر اقتصادي تامين كنند.

ماجراي دستگيري و زنداني كردن "‌خودور كوفسكي " - يكي از سرمايه داران مخالف پوتين – در سال هاي گذشته و توقيف اموال و دارايي هاي وي به اتهام هايي چون فساد اقتصادي و... دقيقا نشان از اهميت بال اقتصادي براي باند حاكم بر روسيه است .

پوتين با احساس خطر نسبت به افزيش قدرت اقتصادي خودوركوفسكي با اتهام زني به وي ، او را دستگير و محاكمه كرد و وي هم اكنون نيز در زندان به سر مي برد . از نظر بسياري از ناظران امور روسيه دستگيري خودوركوفسكي و محاكمه وي نشان از اوج قدرت و نفوذ مافيايي باند حاكم بر روسيه و احساس خطر اين باند از رشد سرمايه داران مستقل يا نزديك به غرب در اين كشور است .

با ملاحظه جميع جهات اعلام نامزدي پوتين براي دوره آينده رياست جمهوري روسيه ، خبري غير منتظره نبود و بسياري از ناظران اين كشور اين انتظار را داشتند كه پوتين را بار ديگر به عنوان رييس جمهوري روسيه در كاخ كرملين ببينند.

پوتين در روسيه امروز جايگاهي بي بديل يافته و تنها فردي است كه مي تواند به عنوان وزنه  تعادل و شاه كليد باند حاكم ، حدي نسبي از محبوبيت افكار عمومي را نيز به همراه داشته باشد و اين وضعيت جايگاهي منحصر به فرد به وي بخشيده است.

بر اساس نظر سنجي هاي صورت گرفته در روسيه پوتين تنها سياستمداري است كه به طور نسبي از محبوبيت قابل توجهي برخوردار است و هنوز مي تواند به عنوان مرد قدرتمند روسيه ، اين كشور را اداره كند .

در طي دوران مختلف از تاريخ روسيه ، اين كشورهمواره در دوران اوج قدرت خود يك مدير ارشد و برتر داشته است و مردي كه امروز اين نقش را براي روسيه بازي مي كند پوتين است ، بنابراين طبيعي است كه وي همچنان مايل و حاضر به حضور در كاخ كرملين باشد .