دردسر های تغییر نام استان کهگیلویه و بویر احمد

 شیرزاد عبداللهی
 
تغییر نام استان کهگیلویه و بویر احمد با مخالفت ها و موافقت هایی در رسانه های خبری محلی روبه رو شده است و نخبگان این استان هر یک از زاویه ای به مخالفت و موافقت پرداخته اند. از آغاز طرح تغییر نام حداقل 8 سال گذشته است، اما بحث درباره آن همچنان داغ است.
 
محتمل ترین نام جایگزین برای استان "زاگرس" است. اما در کنار این نام که یادآور سلسله جبالی در غرب و جنوب غربی کشور است اسامی دیگری مانند ایلات، آریو برزن، دنا، پارت، پارسیان، لرستان جنوبی و....نیز مطرح شده است. موافقان تغییر نام می گویند: "نام کهگیلویه و بویراحمد طولانی و دارای تلفظ سختی است و نگارش آن در امور اداری مردم مشکلاتی را ایجاد کرده است علاوه بر این نام شمولیت ندارد و با وجود طولانی بودن فقط ترکیبی از نام دو شهرستان از هفت شهرستان این استان است". برخی از موافقان تغییر نام را اولین راهکار توسعه در استان می دانند. اما مخالفان تغییر نام معتقدند: "این نام با هویت تاریخی و فرهنگی یک قوم مرتبط است و با اعمال سلیقه شخص یا گروه خاصی نمی توان آن را تغییر داد. تغییر یک نام با سابقه چند صد ساله یعنی پاک کردن حافظه تاریخی یک قوم و یک فرهنگ. مشکلات این استان و عقب ماندگی آن با تغییر نام حل نمی‌شود".
 
در کنار این استدلال‌ها مباحث قومی، تاریخی و جغرافیایی مهمی هم مطرح می شود. به عنوان مثال برخی از اهالی شهرستانهای بهمئی و گچساران که در مجاورت استان خوزستان قرار دارند، به دلایل تاریخی خواستار پیوستن این شهرها به خوزستان هستند. استان کهکیلویه و بویر احمد در حد فاصل استانهای خوزستان، فارس، بوشهر و چهارمحال و بختیاری واقع شده و رسما یکی از مناطق محروم کشور است. این استان هفت شهرستان به نام های بویراحمد (یاسوج) ، سی سخت (دنا)، کهگیلویه (دهدشت)، بهمئی (لیکک)، گچساران (دوگنبدان)، باشت و چرام و یکهزار و هفتصد روستا دارد.
 
اصلی ترین ویژگی فرهنگی و اجتماعی استان، ساختار عشایری و ایلی درحال گذار آن است. بعد از انقلاب این ساختار دستخوش تغییر اساسی شده است. هم اکنون 50 درصد مردم استان در شهر زندگی می کنند، با این حال هنوز موقعیت اجتماعی و هویت افراد حتی در جامعه شهری استان از طریق وابستگی به ساختار ایلی تعیین می گردد. این منطقه در گذشته، قلمرو ایل‌های بویر احمد، طیبی، بهمئی، دشمن زیاری، بابویی بوده است. اکثر مردم استان کهگیلویه و بویراحمد، به زبان لری صحبت می کنند که یکی از گویش های اصیل اقوام ایرانی است. جمعیت استان بر اساس سرشماری سال 90 به 640هزارنفر رسیده است با این حال هنوز یکی از کم جمعیت ترین استانهای کشور است. غلامحمد زارعی نماینده شهرستان های بویراحمد و دنا در مجلس در گفت و گو با یک رسانه محلی گفته است: "نرخ بیکاری در حوزه های بویراحمد و دنا بویژه شهر یاسوج بالاست و می توان گفت این نرخ در کشور بالاترین نرخ است". بیکاری در میان فارغ التحصیلان دانشگاهی استان بسیار گسترده تر است و سیستم اداری اشباع شده از کارمند، توان جذب فارغ التحصیلان بیکار را ندارد.
 
در عین حال بخش خصوصی هم در استان بسیار ضعیف است. به رغم پیشرفت‌های چشمگیر استان در 30 سال گذشته در زمینه خدمات آموزشی و بهداشتی و شبکه راه‌های روستایی، برخی از نخبگان استان معتقدند که استان کهکیلویه و بویر احمد با داشتن منابع سرشار نفت و گاز و آب و جنگل و جاذبه های بالای گردشگری و برخوردار بودن از جمعیتی جوان و تحصیلکرده استعداد زیادی برای خروج کامل از چرخه محرومیت دارد و شرط اصلی پیشرفت استان را برخورداری از مدیریت توانمند، استفاده از نیروهای بومی، شایسته سالاری و پرهیز از حاشیه سازی هایی می دانند که مسایل فرعی را در اولویت قرار می دهد و به حساسیت ها دامن می زند. آنها به عنوان نمونه موضوع برداشتن مجسمه آریو برزن از یکی از میادین یاسوج در سال گذشته را مطرح می کنند.
 
از زمان انتخابات مجلس نهم بحث تغییر نام استان کهگیلویه و بویر احمد بار دیگر تبدیل به موضوعی حساسیت‌برانگیز شده است. برخی سابقه آن را به استاندار قبلی و حتی دولت اصلاحات می رسانند . اسماعیل دوستی آخرین استاندار دوره ریاست جمهوری خاتمی در گفت وگو با سایت عصر دنا با اذعان به اینکه طرح تغییر نام استان به زاگرس در زمان استانداری او کلید خورده است، گفت: "نام کنونی استان فقط شامل دو شهرستان کهگیلویه (دهدشت ) و بویراحمد (یاسوج) می‌شود. در حالی که شهرستان های دیگری مانند بهمئی، دنا، گچساران، چرام و باشت هم در این استان وجود دارند".
 
استاندار اسبق کهگیلویه و بویراحمد گفت: "اسم کهگیلویه و بویراحمد شامل همه شهرستان های استان نمی‌شود و به همین دلیل برخی اعتراضات را هم سبب شده بود ." دوستی در ادامه می گوید که موضوع را با "سید محمد خاتمی" رئیس جمهور وقت در میان گذاشته و خاتمی هم در این خصوص اظهار نظر کرده است. وی در مورد نظر خاتمی می گوید: " آقای خاتمی شخصا موافق تغییر نام کهگیلویه و بویراحمد به زاگرس بود، ولی معتقد بود باید نظر مردم در مورد تغییر نام استان پرسیده شود" .
 
دوستی معتقد است برای اینکه اسم جدید منشاء اختلاف نشود، نظرخواهی از مردم ضروری است. وی در خصوص اینکه چرا طرح نظر خواهی را اجرا نکرده است می گوید: "قصد داشتم نظرخواهی در خصوص تغییر نام کهگیلویه و بویراحمد را برگزار کنم که دولت خاتمی تمام شد و عمر سیاسی من هم در استان پایان یافت".
 
در حالی که برخی از موافقان تغییر نام، ادعا می کنند که بیش از 80 درصد مردم استان موافق تغییر نام استان هستند، مخالفان می گویند: «هیچگونه نظر سنجی رسمی از مردم استان صورت نگرفته و ارائه آمار 80 درصدی مبنای علمی ندارد». خوشبختانه این نکته روشن است که مخالفت و موافقت با تغییر نام استان از موارد بسیار نادری است که تاکنون جنبه ایدئولوژیک، اعتقادی و انقلابی پیدا نکرده و در بین موافقان و مخالفان افرادی با دیدگاه‌های متفاوت دیده می شوند. اغلب کسانی که در این مورد اظهار نظر کرده اند، چه موافق و چه مخالف، موضوع تغییر نام استان را یک مسئله فرهنگی می‌دانند که باید همه مردم استان درباره آن تصمیم بگیرند. ظاهرا استانداری کهگیلویه و بویر احمد با نظر موافق موضوع را به شورای فرهنگ عمومی ارجاع داده شده و باید منتظر تصمیم این شورا ماند.