پیشگیری از خفگی ناگهانی با "مانور هايمليخ" (+عکس)

همه چيز در يك آن اتفاق مي‌افتد و در اين حال، زمان ارزش فراواني پيدا مي‌كند. براي همه ما اين اتفاق پيش آمده كه در حين خوردن خوراكي، جسمي خارجي راه تنفسي‌مان را بند آورده و حالت خفگي به ما دست داده است.

مغز انسان در صورت نرسيدن اكسيژن، در فاصله 6-4 دقيقه دچار مرگ مي‌شود. متأسفانه سالانه هزاران نفر به اين شكل زندگي خود را از دست مي دهند. دو سوم از اين افراد را كودكاني تشكيل مي‌دهند كه اغلب آنها سن زير سه سال دارند، در عين حال اين خطر همه را تهديد مي‌نمايد.

حركت تكنيكي و ساده هايمليخ شما را قادر مي‌سازد تا در حد امكان، اشخاص را از خطر خفگي نجات دهيد. با يادگيري اين روش، حتي مي‌توانيد خود را نيز از خطر خفگي برهانيد. فرد در حال خفگي نه مي تواند صحبت كند و نه توانائي تنفس دارد، لذا به كمك شما سخت نيازمند است.

هيچگاه به پشت شخص در حال خفگي نزنيد، چرا كه ممكن است كار مشكل‌تر شود (مگر آنكه نيم تنه بالائي شخص رو به پائين باشد). خنديدن و يا حرف زدن در حين جويدن غذا و بلعيدن آن ممكن است باعث ايجاد حالت خفگي گردد. به هنگامي كه حالت خفگي دست مي‌دهد، هرگز محلي را كه ديگران در آن هستند ترك نكنيد و همانند شكل زير، با اشاره وضعيت خود را به آنان بفهمانيد.     

تأثير اين تكنيك به اين دليل است كه در حالت قطع تنفس بيمار، هنوز مقدار قابل توجهي هوا داخل ششها باقي است و با فشردن سريع دستها بر روي شكم مصدوم (بين قفسه سينه و ناف)، ششها فشرده مي شوند و هواي موجود در آنها به سمت ناي حركت مي‌كند و جسم خارجي را به سمت بيرون حلق مي‌راند. خفگي در كودكان اغلب به دليل بلعيدن جسم خارجي رخ مي‌دهد. در مورد به كارگيري اين تكنيك براي كودكان با احتياط كامل عمل كنيد.
 
نشانه‌هاي شخص در حال خفگي

1.    ناتواني در تنفس و صحبت كردن
2.    ناتواني در سرفه كردن
3.    تغيير رنگ صورت به كبودي
4.    از دست دادن هوشياري
 
مراقبت از كودكان

از آنجا كه كودكان تمايل دارند اشياء را به دهان بگذارند و ببلعند، پيش‌بيني‌هاي زير را در مورد آنها رعايت كنيد:

1.     هرگز اسباب بازي‌هاي كوچك را كه ابعادشان 4×2 سانتيمتر و يا كوچكتر است، در اختيار كودكان قرار ندهيد. به همين شكل مراقب قطعات كوچك جداشدني اسباب بازي‌ها نيز باشيد.

2.     قرص هاي داروئي را پس از حل كردن در آب به كودكان بدهيد.

3.     اين اشياء را از دسترس كودكان دور نگه داريد: سكه، دكمه، بادكنك باد نشده، نخود، لوبيا، دانه تسبيح، تيله‌هاي شيشه‌اي و سنگي...

4.     اين خوراكي‌ها را نيز از دسترس كودكان دور نگه داريد: ذرت بو داده، آجيل، يخ، شكلات، سبزيجات خام، هويج...

5.     كودك در حال خوردن خوراكي نبايد بدود، راه برود و يا بازي كند.
 
چگونه خودمان را از خطر خفگي نجات دهيم

1.    يك دستتان را مشت كنيد و انگشت شست خود را بر روي شكم - بين قفسه سينه و ناف – بگذاريد.

2.    اين دست را محكم با دست ديگرتان بگيريد و هر دو دست را با حركت سريع رو به بالا فشار دهيد. همچنين مي‌توانيد بر روي جسمي ثابت و افقي (مانند لبه ميز، صندلي، نرده، ...) خم شويد و شكمتان را با حركات سريع به لبه جسم فشار دهيد.

3.    اين حركت را تا خارج شدن جسم خارجي ادامه دهيد.

خردسالان

در ابتدا سعي كنيد جسم خارجي را - در صورتي كه قابل مشاهده است – با گرداندن انگشت در داخل دهان نوزاد خارج نمائيد. بايد مراقب باشيد كه اين كار شما جسم خارجي را بيشتر در حلق كودك فرونبرد.

در صورتي كه با انگشت موفق به خارج كردن جسم خارجي نشديد، مانند شكل پنج بار با پاشنه دست به پشت نوزاد بزنيد. سر نوزاد بايد پائين تر از بدنش قرار بگيرد.

در صورتي كه با استفاده از روشهاي قبلي مشكل برطرف نشد، دو انگشت مياني را مانند شكل، در وسط قفسه سينه نوزاد بگذاريد و پنج بار به سرعت رو به پايين فشار دهيد. سر نوزاد در اين حالت نيز بايد پائين‌تر از بدنش قرار بگيرد.
 
كودكان

همانگونه كه پيشتر توضيح داده شد، ابتدا يك دستتان را مشت كنيد و انگشت شست خود را بر روي شكم كودك - بين قفسه سينه و ناف – بگذاريد. سپس اين دست را محكم با دست ديگرتان بگيريد و هر دو دست را با حركت سريع رو به بالا فشار دهيد. شدت بالا كشيدن نبايد به حدي باشد كه كودك از روي زمين بلند شود.
 
بزرگسال (هوشيار)

پشت سر شخص مصدوم بايستيد و دستانتان را به نحوي كه قبلاً توضيح داده شد به دور كمر وي گره بزنيد. آنگاه آنها را بر روي شكم مصدوم به طرف بالا فشار دهيد. اين حركت را چند بار تكرار كنيد. در صورتي كه شخص بر روي صندلي نشسته باشد، مي‌توانيد اين حركت را از پشت صندلي انجام دهيد.
 
بزرگسال (بيهوش)

پاشنه يك دست را مقداري بالاتر از ناف قرار دهيد. دست ديگرتان را بر روي آن بگذاريد. دستانتان را چند بار به سرعت به سمت بالا فشار دهيد تا جسم خارجي به طرف بيرون هدايت شود. در مورد كودكان، مي‌توانيد اين حركت را با كمك دو انگشت مياني دستانتان انجام دهيد.
 
تذكرات مهم

1.    در صورتي كه شخص مصدوم مي تواند سرفه كند، نيازي به كاربرد اين روش نيست.  
2.    مانور هايمليخ براي كودكان كمتر از يك سال توصيه نمي‌شود و در مورد خردسالان و كودكان بايد با احتياط و ملايمت فراوان رفتار كرد.
3.    در صورتي كه در مورد مصدوم مردد به سكته و يا خفگي هستيد، مبنا را بر خفگي بگذاريد. چرا كه موارد مشاهده شده خفگي در حين غذا خوردن به مراتب بيش از سكته مي‌باشد.