بیش از دو میلیون و 500 هزار زن سرپرست خانوار در حالی با مشکلات فراوان دست و پنجه نرم می‌کنند که رفع بخشی از سختیها نیازمند تصویب مجلس و اجرای قوانین حمایتی از سوی دولت است.

براساس آخرین آمارهای موجود در حال حاضر 2 میلیون و 548 هزار زن سرپرست خانوار در کل کشور وجود دارد که 40 درصد این زنان تحت پوشش نهاد حمایتی کمیته امداد هستند و حدود 100 هزار زن سرپرست خانوار نیز از خدمات سازمان بهزیستی بهره مند می شوند.

آمارها نشان می دهد بیش از یک میلیون زن سرپرست خانوار در حال حاضر در کشور بی پشتوانه اند و از هیچ حمایت و خدماتی برخوردار نیستند که این موضوع نشاندهنده ضعف قوانین و مشکلات اعتباری نهادهای حمایتی است. به گفته حسین انواری سرپرست کمیته امداد سالانه 60 هزار زن سرپرست خانوار به آمار کشور اضافه می شود که با این حساب هر سال به مشکلات این زنان نیز افزوده خواهد شد.

به گفته آسیب شناسان اجتماعی، فرزندان زنان خودسرپرست در معرض آسیب قرار دارند و مشکلات اقتصادی هم سایه سنگینی بر زندگی سخت این زنان انداخته است. هر چند کمیته امداد این زنان را تشویق به ازدواج کرده و بسته های حمایتی ازدواج هم برایشان تعریف کرده است ولی از این پیشنهاد به دلیل فرهنگ موجود در جامعه استقبال خوبی نشده است.

بیمه 200 هزار زن سرپرست خانوار

معاون حمایت خانواده کمیته امداد در مورد ارائه خدمات به زنان سرپرست خانوار به خبرنگار مهر گفت: زنان سرپرست خانوار در مقایسه با افراد دیگر جامعه مشکلات و گرفتاریهای بیشتری دارند و باید به تنهایی از عهده این موانع و گرفتاریها برآیند به همین دلیل با شرایط سختی روبرو هستند.

علیرضا چگینی با اشاره به اینکه حدود یک میلیون زن سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد هستند،افزود: کمیته امداد خدماتی را به این افراد و فرزندانشان ارائه می دهد که این کمکها فقط در پرداخت مستمری خلاصه نمی شود اما بدلیل مشکلات اعتباری نمی توانیم به تمامی آنان خدمات ارائه دهیم.

به گفته وی، بیمه خدمات اجتماعی زنان سرپرست خانوار یکی از مواردی است که در سال جاری از سوی این نهاد اجرایی شده است بطوریکه در مرحله اول 200 هزار زن سرپرست خانوار از این بیمه برخوردار شدند و براساس برنامه ریزی انجام شده قرار است تمامی زنان سرپرست خانوار زیر 50 سال در مناطق شهری از این برنامه حمایتی برخوردار شوند.

وی تاکید کرد: ارائه تسهیلات برای ازدواج زنان سرپرست خانوار نیز یکی دیگر از اقداماتی است که کمیته امداد در دستور کار دارد که البته خیلی با استقبال روبرو نشده است.

نقص قوانین زنان سرپرست خانوار

البته خیلی از مشکلات زنان سرپرست خانوار به نقص قوانین موجود در کشور برمی گردد بطوریکه طاهره رحیمی عضو شورای مرکزی جامعه زینب (س) بر اصلاح قوانین مربوط به زنان سرپرست خانوار تاکید کرده و گفت: در قانون مربوط به زنان سرپرست خانوار موضوعی مبنی بر اینکه اگر پدر مفقود الاثر شود به مادر وصایت و قیومیت فرزند داده نمی‌شود، مطرح است که باید این موضوع مورد توجه قرار بگیرد و اصلاح شود زیرا برای زن سرپرست خانوار مشکلاتی ایجاد می‌شود.

وی افزود: در جامعه زنان سرپرست خانوار و دختران خود سرپرست داریم که باید آنان قانون حمایتی داشته باشند نه اینکه همه موارد به ضررشان باشد.

رحیمی با بیان اینکه متاسفانه در جامعه به موضوع زنان سرپرست خانوار کم توجهی شده و قوانین در خصوص آنها ناقص است، افزود: قانونی که مربوط به دختران خود سرپرست باشد مسکوت مانده و هیچ برنامه ای در این خصوص نداریم.

از سوی دیگر در آمد زنان سرپرست خانوار نیز نسبت به سایرین کمتر است درصوریتکه باید به دلیل وضعیت این افراد و اینکه به تنهایی سرپرست خانواده بوده و فرزندان خود را اداره می‌کنند ، تسهیلات و حمایتهای خاصی در نظر گرفته شود که البته تا این موضوع قانونی نشود در سطح گسترده اجرا نخواهد شد.

وی در ادامه با بیان اینکه موضوع درآمد زنان سرپرست خانوار اسف بار است، گفت: برای زنان سرپرست خانوار و دختران متکفل، هیچ حمایتی در نظر گرفته نشده است. حتی کمکی نیز به آنان نشده و فقط در صورتی که فوت کنند حقوقشان قطع نمی‌شود و به پدر و مادرشان می رسد. به همین دلیل باید نهادی در این موارد به عنوان متول در زمینه اصلاح قوانین مربوط به زنان سرپرست خانوار اقدام کند.

رفع موانع زنان سرپرست خانوار نیازمند همکاری دستگاهها با مجلس

اما عضو کمیسیون اجتماعی مجلس از نبود متولی برای بررسی و کار کارشناسی رفع مشکلات زنان سرپرست خانوار انتقاد کرده و معتقد است اغلب سازمان‌ها و نهادهای حمایتی باید به طور جدی به این موضوع بپردازند و مشکلات را در قالب پیشنهادها و یا لایحه اعلام کنند تا تصمیم‌گیری لازم انجام شود.

محمد‌ اسماعیل سعیدی گفت: دستگاه‌های حمایتی باید خلا قوانین و موانع موجود را پس از کار کارشناسی بررسی و نتایج آن را به مجلس منعکس کنند.

وی با اشاره به اینکه مجلس به تنهایی نمی تواند مشکلت زنان سرپرست خانوار را برطرف کند،اظهار داشت: بخشی از این مشکل بر عهده مجلس و بخش دیگر مربوط به دستگاه‌های اجرایی است که باید مشکلات را شناسایی و اعلام کنند تا به عنوان اولویت در کمیسیون مطرح شود.

سعیدی افزود: بنابراین باید فرآیندی تعریف شود که در قالب آن مشکلات مشخص و در جهت محقق شدن و رفع آنها گام‌های اساسی برداشته شود همچنین به صورت مقطعی و قانونی مسایل مبهم مانده را مشخص کنند.

البته براساس اظهارات عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در خصوص زنان سرپرست خانوار دو مشکل وجود دارد یکی اجرا نکردن قوانین و دیگری بحث قوانین ناقص یا مانع است که در این زمینه باید دستگاه‌های مجری آنها را پیگیری و به مجلس اعلام کنند. ضمن این که مجلس با توجه به بعد نظارتی خود آنها را پیگیری خواهد کرد.

به هر حال بیش از دو میلون زن سرپرست خانوار در کشور وجود دارد که نیازمند رفع نقص موجود در قوانین و همچنین قانونی خاص برای حمایت از خود و فرزندانشان هستند بنابراین جا دارد که مسئولان و نمایندگان مجلس با همکاری یکدیگر مشکلات موجود سر راه این زنان را برطرف کنند تا این افراد نیز همانند سایرین بتوانند با آرامش و فراغ بال زندگی کرده و فرزندان خود را تربیت کنند.