"سازمان خوار و بار جهانی" (فائو) اخیرا مجموعه‌ای از آمار جهانی درباره انتشار گازهای گلخانه‌ای حاصل از جنگل زدایی، کشاورزی و دیگر شیوه‌های استفاده از زمین را در بازه زمانی 1990 تا 2010 منتشر کرده است. جای تعجبی نیست که پایگاه داده FAOSTAT GHG نشان می دهد کشورهایی با نرخ بالای جنگل‌زدایی، بیشترین میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای را از نابودی جنگل‌ها طی این دوره زمانی 20 ساله داشته‌اند.

به گزارش گروه بین الملل زیست نیوز، "سازمان خوار و بار جهانی" (فائو) اخیرا مجموعه‌ای از آمار جهانی درباره انتشار گازهای گلخانه‌ای حاصل از جنگل زدایی، کشاورزی و دیگر شیوه‌های استفاده از زمین را در بازه زمانی 1990 تا 2010 منتشر کرده است. این پایگاه داده که بخشی از پایگاه داده آماری فائو به نام "فائواستات" محسوب می شود بر اساس ارزیابی‌های این سازمان از زیست توده جنگل، جنگل زدایی و پوشش محصولات کشاورزی شکل گرفته است. این داده‌ها بر اساس اطلاعات کشور و منطقه فهرست شده‌اند.

جای تعجبی نیست که پایگاه داده FAOSTAT GHG نشان می دهد کشورهایی با نرخ بالای جنگل‌زدایی، بیشترین میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای را از نابودی جنگل‌ها طی این دوره زمانی 20 ساله داشته‌اند. بر همین اساس، تغییر کاربری جنگل‌ها در برزیل طی بازه زمانی 1990 تا 2010 معادل 25.8 میلیارد تن دی اکسید کربن منتشر کرده است. پس از برزیل، اندونزی با 13.1 میلیارد تن، نیجریه با 3.8 میلیارد تن، جمهوری دمکراتیک کنگو با 3 میلیارد تن و ونزوئلا با 2.6 میلیارد تن، پنج کشور بالانشین در این فهرست بوده‌اند.

از سوی دیگر، چین با جنگلکاری، احیای جنگل‌ها و بازیابی 5.2 میلیون هکتار جنگل، معادل 5.7 میلیارد تن دی اکسید کربن را جذب کرده است. پس از چین، آمریکا با 1.9 میلیارد تن و ویتنام با 1.2 میلیارد تن جذب دی اکسید کربن به واسطه احیای جنگل‌ها قرار داشته‌اند.

همچنین، بنابر آمار پایگاه داده فائو تخمین زده می شود انتشار خالص گازهای گلخانه‌ای از زمین‌های کشاورزی به زمین‌های خشک آلی گسترش یافته است. اندونزی با انتشار 5.6 میلیارد تن دی اکسید کربن از این نظر در جایگاه نخست قرار داشته و پس از آن، آمریکا با 1.4 میلیارد تن، پاپوا گینه نو با 816 میلیون تن، مالزی با 690 میلیون تن و بنگلادش با 612 میلیون تن قرار گرفته‌اند. میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در اندونزی، پاپوا گینه نو و مالزی به واسطه زهکشی و تبدیل تورب‌های مردابی بالا بوده است.

در مجموع، برزیل با 25.8 میلیارد تن و اندونزی با 18.7 میلیارد تن بیشترین سهم را در انتشار گازهای گلخانه‌ای به واسطه تغییر کاربری زمین داشته‌اند. مجموع انتشار گازهای گلخانه‌ای این دو کشور طی بازه زمانی 20 ساله مورد بررسی فائو معادل 134 درصد از انتشار دی اکسید کربن سالانه فعلی از سوخت‌های فسیلی و یا چهار و نیم برابر بیشتر از میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای چین در سال 2011 بوده است.

در شرایطی که پایگاه داده فائو تصویر جالب توجه‌ای از اثرات تغییر کاربری زمین ترسیم کرده است، اما نکاتی نیز در این زمینه مطرح شده‌اند: برخی از پژوهشگران نسبت به دقت داده‌های فائو انتقاد داشته‌ زیرا بسیاری از آنها بر اساس گزارش‌های ارائه شده از سوی کشورها شکل گرفته‌اند. به طور خاص، تردید درباره اطلاعات مربوط به پوشش جنگل و ارزیابی‌های جذب کربن برای زمین‌های تورب‌دار گرمسیری بسیار زیاد است.

با این وجود، پایگاه داده فائو در حال حاضر جامع‌ترین آمار جهانی دوره‌ای درباره انتشار گازهای گلخانه‌ای به واسطه تغییر کاربری زمین محسوب می شود و می تواند نقطه آغازی برای تحلیلگران و پژوهشگران به منظور تلاش‌های بیشتری در بررسی میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای باشد.

بنابر نتایج مطالعات اخیر، جنگل‌زدایی سهمی حدود 10 درصد در انتشار گازهای گخانه‌ای ناشی از فعالیت‌های انسان در جهان دارد. کشاورزی و تخریب زمین‌های تورب‌دار نیز با درصدهایی کمتر نسبت به جنگل‌زدایی که البته بحث و مجادله درباره درستی آمار و ارقام آنها بسیار زیاد است، از دیگر عوامل موثر در انتشار گازهای گلخانه‌ای هستند.