هدر رفتن آب نه فقط هزینه افزا است بلکه ناراحت کننده نیز هست. با توجه به کمبود منابع آب، اخلاقی نیست که نسبت به هدر رفتن این بنیان زندگی بی تفاوت باشیم. تازه این در صورتی است که فرض کنیم وسایل مختلف و شیر آلات کهنه باعث هدر رفتن آن هستند و نه الگوهای رفتاری ما.

بیرون ریختن اسباب و وسایل قدیمی و جایگزینی آنها با تکنولوژی ها و سیستم های "هوشمند" می تواند روش خویی برای بهینه سازی مصرف انرژی و در نتیجه کاهش هزینه ها باشد. البته بعضی از فناوری هایی که در این مطلب خواهید خواند مناسب همه خانه ها نیستند ولی آشنایی با آنها نیز خالی از لطف نیست.

1. انرژی های تجدید پذیر

سلول های خورشیدی. پنل هایی که نمونه آنها را در عکس بالا می بینید دیگر جزو شناخته شده ترین فناوری ها در زمینه منابع تجدید پذیر انرژی هستند. خانه هایی که امکان نصب این پنل ها بر روی سقف شان وجود دارد به راحتی می توانند انرژی الکتریسیته مورد نیاز خود را تولید کرده و تا حد زیادی یا به کلی از برق شهری بی نیاز شوند. هر چه مساحت سقف -و البته میزان بودجه- بیشتر باشد، می توان انرژی بیشتری از این راه به دست آورد.

در کل، خانه ها یا ساختمان های پر مصرف خیلی زود کاهش هزینه های جاری خود را با استفاده از این فناوری تجربه خواهند کرد. طرح های اقتصادی جالبی هم در کشورهای غربی به راه افتاده. مثلا برخی شرکت های فعال در این زمینه، پنل ها را اجاره می دهند و در عوض هزینه ای ثابت بابت برق تولیدی از مشتری دریافت می کنند که بسیار کمتر از هزینه برق نیروگاهی است.

اگر این منبع انرژی را در کنار سیستم های اتوماسیون خانگی قرار دهید، بیش از آنچه فکرش را بکنید به جایگزینی مناسب برای برق شهری تبدیل می شوند. با صرف هزینه ای بین 2000 تا 10,000 دلار، 30% درصد کاهش در قبض برق حاصل می شود که البته در بلند مدت محسوس تر است.

ژنراتورهای بادی. این هم یکی از احتمالات است دیگر. البته برای خانه های شخصی در مناطق شهری به کار نمی آید ولی در ساختمان های بزرگ و مناطق غیر شهری مفید است. شاید بدانید که موثرترین توربین های بادی، بزرگترین ها هم هستند؛ مثل عکس بالا.

اما توربین های کوچکتری هم وجود دارد. مثلا شرکت Windspire توربین هایی ویژه برای مناطق شهری می سازد که شاید در نگاه اول به ذهنتان خطور هم نکند که توربین بادی هستند ولی در واقع، برای تولید الکتریسیته در ساختمان های بزرگ یا بلند مرتبه به خوبی به کار می آیند و با قیمت 5000 دلار، هر کدام از آنها سالی 2000 کیلووات برق تولید می کند.

اما بیایید از بیرون خانه ها و ساختمان ها، به داخل برویم. البته امیدواریم کارمان به خروج از درب پشتی نرسد.

2. ترموستات های هوشمند

سرمایه گذاری چند صد دلاری برای خرید ترموستاتی که می تواند به طور هوشمند با عادات زندگی شما خو بگیرد و بر اساس آن دمای منزل را تنظیم کند، سرمایه گذاری بسیار ارزشمندی است. ترموستات Nest که در بازار دنیا هم موجود است یکی از ترموستات هایی است که تحسین زیادی را به خاطر هوشمندی و کارایی اش دریافت کرده. این وسیله کوچک می تواند دمای خانه شما را به طور خودکار تنظیم کند تا قبض های سبک تری را پرداخت کنید.

Nest به مرور یاد می گیرد که چه موقعی بیدا می شوید و دما را طوری تنظیم می کند که موقع راه رفتن صبحگاهی در خانه، کف پای تان یخ نکند. همچنین یاد می گیرد که چه موقع به سر کار می روید و کِی به خانه بر می گردید، حتی حضور شما در ساعات غیر معمول را هم متوجه می شود و به این ترتیب بهترین شرایط دمایی را هوشمندانه تنظیم می کند.

در درون Nest -که اگر از هلوهای روی تخته آشپزخانه دل کنده باشید تا الآن متوجه حضورش روی دیوار شده اید- سنسورهای تشخیص حرکت وجود دارد که به آن کمک می کنند تا رفتارهای خلاف عادت را شناسایی کرده و اگر یک روز زودتر به خانه آمدید، سریع تر دمای خانه را به حد مطبوع برساند. اگر هم از بهره هوشی ترموستات خود راضی نبودید از هر جای دنیا (!) می توانید با تلفن هوشمندتان آن را تنظیم کنید.

چیزی در حدود 50% از هزینه های قبض برق خانگی مربوط به سرمایش و گرمایش است بنابراین Nest می تواند کمک بزرگی در این زمینه باشد و حتی با اتصال به اینترنت از طریق وای-فای می تواند پیش بینی های هوا را دریافت کرده و از آنها استفاده کند.

شرکت سازنده Nest می گوید این وسیله تا 30 درصد باعث کاهش هزینه ها می شود و فقط 10 درصد گران تر از پیشرفته ترین ترموستات های رایج بازار است.

3. سنسورهای روشن/خاموش لامپ ها

نصب کردن سنسورهای که با تشخیص حضور یا غیبت افراد چراغ ها را روشن یا خاموش کنند هم از آن دست مواردی است که شاید کوچک به نظر بیاید ولی در کاهش مصرف برق مفید خواهد بود. تخمین عمومی میزان اتلاف انرژی و هزینه به خاطر روشن ماندن چراغ های اضافه، به صد ها دلار در سال (در کشورهای خارجی) بالغ می شود.

اگر فرض کنیم یک لامپ 100 واتی 10 ساعت بی دلیل روشن بماند، 1000 وات الکتریسیه مصرف خواهد شد که می شود 1 کیلو وات ساعت. با یک نگاه به قبض برق می توانید هزینه 1 کیلو وات ساعت مصرف برق را حساب کنید و بعد ببینید در طول سال چند 10 ساعت اضافه، لامپ های خانه روشن می مانند و چه هزینه ای را به شما تحمیل می کنند.

بهترین راه برای کاهش این هزینه های اضافه این است که مسئولیت روشن/خاموش کردن لامپ ها را از دوش آدم ها برداریم. سنسورهای کنترل لامپ هم دقیقا به همین کار می آیند. این سنسورها با تشخیص حضور یا عدم حضور شما، روشنایی را کنترل می کنند. البته اتاق هایی که همیشه یک یا دو نفر در آنها حضور دارند از این سنسورها منفعت نخواهند برد ولی محل هایی در خانه که ترافیک کم یا معمولی دارند، چرا.

سنسورهای ساده ای مثل این، بین 10 تا 20 دلار قیمت دارند. غیر از اینها، یک راه حل دیگر هم هست و آن استفاده از سیستم های اتوماسیون خانگی است که البته هزینه اولیه به مراتب بیشتری دارد ولی در عوض می توان کل چراغ های خانه را به کامپیوتر یا تلفن هوشمند وصل کرد و در هر زمان آنها را کنترل نمود.

4. آشپزخانه هوشمند

آشپزخانه های هوشمند هم چندان از ما دور نیستند. یخچال های هوشمند، اجاق های هوشمند و غیره. اما یکی از کاربردهای جالب آشپزخانه های هوشمند هم از نظر دور مانده. فرض کنید دستگاه های آشپزخانه شما به اینترنت متصل باشند و به طور خودکار میزان مصرف انرژی توسط شما را به اداره برق یا گاز گزارش کنند. آن وقت اگر از مصرف کنندگانی باشید که در ساعات اوج مصرف، کار زیادی از دستگاه های شان می کشند محاسبه تعرفه تصاعدی برای شما کار راحت تری خواهد بود!

اما از این گذشته، امکان کنترل یخچال، فریزر، ماشین لباس شویی و ظرف شویی، فر پخت غذا و ... به راحتی از طریق سیستم هوشمند آشپزخانه ممکن خواهد بود. می توانید زمان بندی مناسب برای کار را به هر یک بدهید یا خودشان آن را از اینترنت دریافت کنند و در ساعات اوج مصرف، کار نکنند.

این نیز یکی از کاربردهای فناوری های هوشمند خانگی است که می تواند هزینه های جاری زندگی را به طور محسوسی کاهش دهد.

5. سنسورهای هدر رفت آب

هدر رفتن آب نه فقط هزینه افزا است بلکه ناراحت کننده نیز هست. با توجه به کمبود منابع آب، اخلاقی نیست که نسبت به هدر رفتن این بنیان زندگی بی تفاوت باشیم. تازه این در صورتی است که فرض کنیم وسایل مختلف و شیر آلات کهنه باعث هدر رفتن آن هستند و نه الگوهای رفتاری ما.

در کنار آن، هدر رفت انرژی به واسطه استفاده از آب نیز بحثی است که به موارد بالا اضافه می شود. بسیاری از آب گرم کن ها به خاطر بهینه نبودن مصرف برق و گاز، این منابع و درآمد مردم را به هدر می دهند. خیلی ها هم به فکر استفاده از آب گرم کن های بدون مخزن برای کاهش این هزینه ها هستند ولی قبل از چنین خریدی که ارزان هم نیست، یک راه دیگر را هم می شود امتحان کرد.

اگر بهترین فناوری ها را هم داشته ولی فرهنگ استفاده صحیح از آنها را در خود رشد نداده باشیم باز هم آنها می توانند بی فایده شوند. مشکل این است که خیلی از ما نمی دانیم که الگوهای رفتاری مان اشتباه هستند. پس چطور است اول روی این موضوع کار کنیم.

در اینجا است که یک وسیله کوچک و 10 دلاری به کمک می آید. Waterpebble در زیر دوش حمام استفاده می شود. به این صورت که آن را کف حمام یا وان قرار می دهید. در اولین استفاده و با برخورد آب به آن، مدت زمان دوش شما اندازه گیری می شود و سپس در استفاده های بعدی، زمان بندی بین تغییر وضعیت از سبز به قرمز کاهش می یابد. سبزی که نشانه مدت زمان مناسب برای دوش است و قرمزی که نشانه زمانی بیش از حد نرمال است. چراغی که روی Waterpebble هست به شما هشدار می دهد که دارید زیاد وقت و آب تلف می کنید!

البته چنانچه زمان بندی دوش خیلی فشرده شود طوری که دیگر معقول هم نباشد، می توانید دکمه ریست را فشار دهید تا Waterpebble دوباره عادات شما را شناسایی کند. این دستیار کوچک می تواند باعث شود شما زیر دوش، زمان را بهتر مد نظر داشته باشید و یادتان از آن غافل نشود.

سازندگان این دستگاه می گویند Waterpebble می تواند سالانه تا 45,425 لیتر از هدر رفت آب توسط یک نفر بکاهد. 10 دلار و این همه صرفه جویی، ارزش اش را دارد. مواق نیستید؟