مازیار دانیالی - داستان بوگاتی داستان رویای سرکش نابغه جوانی است که ریشه‌های خانوادگی خود در زمینه هنر و صنعتگری را دنبال می کرد. "اتوره بوگاتی" فرزند "کارلو بوگاتی" در سال 1881 در میلان ایتالیا متولد شد. پدر وی در زمینه‌های مجسمه سازی و کنده کاری چوب مشهور بود. اتوره بوگاتی از نوجوانی علاقه ویژه‌ای به فناوری و مکانیک خودرو داشت و در سال 1901 نخستین خودرو دست ساز خود را در نمایشگاه بین المللی میلان رونمایی کرد. وی این خودرو را با کمک برادران جولینلی ساخته بود و موفق شد جایزه "T2" را برای آن از باشگاه خودرو فرانسه دریافت کند.

پس از آن، اتوره برای چند شرکت به طراحی و ساخت خودرو پرداخت که از آن جمله می توان به شرکت دیتریش اشاره کرد. اما اتوره زمان زیادی را صرف توسعه و ساخت خودروهای مسابقه‌ای می کرد که برای شرکت دیتریش رضایت بخش نبود زیرا آنها تمایل به تولید انبوه داشتند. بر همین اساس و در سال 1905، قرارداد اتوره بوگاتی با دیتریش فسخ شد. پس از آن اتوره به شرکت امیل ماتیس پیوست و خودرو جدیدی با موتور چهار سیلندر برای آنها طراحی کرد. اما همانند جریان شرکت دیتریش، قرارداد اتوره با امیل ماتیس نیز فسخ شد.

اتوره در مسیر تحقق اهداف خود در زمینه تولید خودروهای مسابقه‌ای حرکت می کرد و بدون محدودیت‌های قراردادی، وی در سال 1906 خودرویی با موتور 50 اسب بخاری تولید کرد. اما تاسیس شرکت بوگاتی پس از تولد سومین فرزند اتوره به نام ژان در سال 1909 شکل جدی به خود گرفت. در آن زمان وی با کمک بانکداری به نام "د ویزکایا" شرکت بوگاتی را در شهر مولشیم در منطقه آلزاس آلمان تاسیس کرد. در ژانویه 1910، نخستین خودرو با برند بوگاتی از خط تولید کارخانه خارج شد. در آن سال پنج خودرو ساخته شد و همگی آنها به فروش رسید.

سال 1911 برای اتوره بوگاتی بسیار موفقیت آمیز بود و این شرکت کسب موفقیت در چند مسابقه جهانی را جشن گرفت. در این میان، کسب مقام دوم مسابقات گرند پری فرانسه توسط تیم بوگاتی جالب توجه بود. در این مسابقات خودرو بوگاتی تیپ 10 بسیاری از رقبای قدرتمند خود را شکست داد. در همان سال، بوگاتی قراردادی با شرکت پژو برای تولید "Bebe Peugeot" ، موتور به کار رفته در بوگاتی تیپ 19 امضا کرد. Bebe موفقیت بزرگی برای بوگاتی به همراه داشت و در اکثر مدل‌های بوگاتی به کار گرفته شد. همچنین، چندین هزار خودرو با قلب تپنده تیپ 19 تولید شدند.

طی جنگ جهانی اول، بوگاتی همانند شرکت‌های دیگر در زمینه تولید محصولات جنگی فعالیت خود را ادامه داد. این شرکت به تولید موتور هواپیما برای دولت‌های فرانسه و آمریکا مشغول شد. درآمد حاصل از این موتورها، سرمایه لازم برای از سرگیری فعالیت‌های بوگاتی پس از پایان جنگ را فراهم کرد. تولید بوگاتی روند افزایشی را دنبال می کرد و تعداد کارکنان این شرکت به بیش از یک هزار نفر افزایش یافت.

در سال 1921، تیم بوگاتی موفق شد در مسابقات گرند پری Voiturettes در برشیا مقام‌های اول تا چهارم را کسب کند و این موفقیت بزرگ، خودرو بوگاتی تیپ 13 را جاودانه کرد. از آن زمان به بعد، روی هر موتور 16 سوپاپه بوگاتی نام برشیا نیز حک می شد.

در سال 1922، بوگاتی تیپ 30، نخستین خودرو مسابقه‌ای مجهز به موتور 8 سیلندر، معرفی شد. افزون بر این، تیپ 30 دارای ترمزهای هیدرولیک و شاسی با طراحی انقلابی به شکل "سیگار" بود. این خودرو در مسابقان گرند پری ACF در سال 1922 برای نخستین بار روانه میدان شد و موفق شد مقام دوم را کسب کند.

در سال 1924 و برای آنکه مشتریان بیشتری جذب خودروهای بوگاتی شوند، اتوره استفاده از شاسی‌های سنتی‌تر را در دستور کار خود قرار داد و بوگاتی تیپ 35 مجهز به موتور 8 سیلندر 2 لیتری را معرفی کرد. ظرفیت موتور این مدل بعدا به 2.3 لیتر افزایش یافت. بوگاتی تیپ 35 با کسب بیش از 2 هزار پیروزی در مسابقات مختلف موفق‌ترین خودرو مسابقه‌ای بوگاتی در تمام دوران محسوب می شود.

اتوره بوگاتی همواره تولید بهترین و لوکس‌ترین خودرو را در ذهن داشت و با معرفی بوگاتی تیپ 41 رویال در سال 1926 سرانجام رویای خود را محقق کرد. حتی با توجه به استانداردهای امروزی، رویال یکی از گران قیمت‌ترین خودروهای تاریخ محسوب می شود. موتور 8 سیلندر این خودرو با ظرفیت 12 لیتر توانایی تولید 300 اسب بخار نیرو را داشت. متاسفانه این خودرو در زمانی نامناسب روانه بازار شد زیرا جهان وارد "رکود بزرگ" شده بود. تنها 3 دستگاه از تیپ 41 رویال به فروش رسید و به نوعی شرکت بوگاتی را از نظر مالی نابود کرد.

طی سال‌های رکود بزرگ اتوره بوگاتی موفق شد قراردادی را برای تولید قطار تندرو با دولت فرانسه امضا کند. بوگاتی تولید خودروهای ریلی را آغاز کرد و همزمان گزینه‌ای برای استفاده از موتورهای برتر و پر هزینه رویال را یافته بود. با استفاده از این شاهکار هنری در قطارها نه تنها رضایت دولت فرانسه جلب شد، بلکه موقعیت شکننده مالی شرکت بوگاتی نیز تثبیت شد. به استثنای تولید قطار، تنها خودرویی که از آغاز دهه 1930 در این شرکت تولید می شد، تیپ 57 بود. این خودرو آخرین موفقیت بزرگ تولیدی بوگاتی بود که 750 دستگاه از آن تولید و به فروش رسید.

در سال 1936، دنیای بوگاتی برای همیشه تغییر کرد. کارگران وی برای دریافت دستمزد بیشتر و شرایط کاری بهتر دست به اعتصاب زدند. اتوره بوگاتی همواره رابطه نزدیک و ویژه‌ای با کارکنان خود داشت و پرداختی وی به آنها از میانگین دستمزدها بیشتر بود. از این رو، اتوره این اقدام را توهین به خود می دانست که توسط افرادی خارج از مجموعه بوگاتی برنامه ریزی شده است. وی از کارکنان خود فاصله گرفته و ترجیح می داد از دفتر پاریس امور شرکت را اداره کند. محیط کار دوستانه و صمیمی کارخانه بوگاتی دیگر شکل نگرفت.

در پایان دهه 1930، اتوره بوگاتی با شرایط دشوار مالی مواجه شده بود. اما ژان، وی را متقاعد کرد تا در مسابقات "لومان" شرکت کنند. در سال 1939 و در شرایطی که تیم بوگاتی تنها یک خودرو یدکی در اختیار داشت، موفق به پیروزی در این مسابقات شد. این پیروزی آخرین برد بزرگ برای اتوره بوگاتی بود. در یازدهم آگوست 1939، ژان که به عنوان جانشین اتوره شناخته می شد طی یک رانندگی آزمایشی با خودرویی مشابه با پیروز مسابقات لومان دچار سانحه شد و جان خود را از دست داد. چند روز بعد نیز جنگ جهانی دوم آغاز شد.

پس از پایان جنگ جهانی دوم، تلاش‌های اتوره برای از سرگیری تولید خودرو به واسطه موقعیت ضعیف مالی بوگاتی با شکست مواجه شد. در نهایت، اتوره بوگاتی در بیست و یکم آگوست 1947 و در سن 66 سالگی درگذشت. اگرچه تنها حدود 7 هزار و 900 دستگاه خودرو در زمان مدیریت وی تولید شدند، اما امروزه بسیاری از آنها به عنوان خودروهایی ارزشمند در میان مجموعه داران شناخته می شوند. این مساله بر نبوغ و سهم چشمگیر اتوره بوگاتی در تاریخ خودرو جهان گواهی می کند.

در سال 1963، شرکت هواپیماسازی هیسپانو سویزا بوگاتی را خریداری کرده و در سال 1987، "رومانو آرتیولی"، کارآفرین ایتالیایی، این شرکت را خریداری کرد. وی کارخانه جدیدی در کامپوگالیانو ایتالیا تاسیس کرد. در سال 1991، بوگاتی EB 110 به افتخار 110 سالگی اتوره بوگاتی معرفی شد. با این وجود، در پاییز 1995، شرکت بوگاتی اعلام ورشکستگی کرد و در سال 1998، شرکت آلمانی فولکس واگن آن را خریداری کرد.

فولکس واگن برنامه ویژه‌ای برای احیای برند بوگاتی داشت و طی نمایشگاه خودرو فرانکفورت در سال 2001 از مدل ویرون که مجهز به موتور 16 سیلندر و چهار توربو بود، رونمایی کرد. در سپتامبر 2005، تولید بوگاتی ویرون 16.4 آغاز شد. ویرون یکی از گران‌ترین خودروهای معاصر بوده و با کسب بیشینه سرعت 408.47 کیلومتر در ساعت به مدت دو سال عنوان سریع‌ترین خودرو جهان را در اختیار داشت. از محصولات فعلی بوگاتی نیز می توان به ویرون سوپر اسپرت و ویرون گرند اسپرت اشاره کرد.