"آقای پاک" و آن پنالتی لعنتی!

عصر ایران؛ پرناز صدیق - گری لینه‌کر، اگر چه تکنیک خارق‌العاده‌ای نداشت ولی گلزن‌ترین "فوروارد" تاریخ فوتبال انگلستان بوده است. او مثل رونالدوی برزیلی و مسی آرژانتینی نبود که از میانه میدان پا به توپ شود و چندین و چند نفر را پشت سر بگذارد و توپ را گل کند. معمولاً در اطراف محوطه جریمه منتظر توپ می‌ماند و پس از مشاهده "پاس خوب" سریعا وارد محوطه جریمه‌ می‌شد و کار را تمام می کرد. از این حیث، او شبیه امیلیو بوتراگوئنو اسپانیایی بود که در فوتبال اسپانیا به لاشخور معروف بود!

لینه‌کر با اینکه بهترین فوروارد تاریخ فوتبال ملی انگلستان بود، ولی رکوردددار گل ملی نشد. او 48 گل ملی زد در 80 مسابقه. قبل از او، بابی چارلتون 49 گل برای تیم ملی انگلستان زده بود اما بابی چارلتون یک هافبک-مهاجم بود نه مهاجم صرف. پس پر بیراه نیست که گری لینه‌کر را گلزن‌ترین مهاجم تیم ملی انگلستان بدانیم.

لینه‌کر در دو جام جهانی به میدان رفت: 1986 و 1990. او در جام جهانی 86 در پنج بازی 6 گل زد و آقای گل جام شد. اگر آن خطای هند تاریخی مارادونا نبود، شاید لینه‌کر و یارانش به نیمه‌‌نهایی هم می‌رفتند و گری می‌توانست در دو بازی بعدی، یکی دو گل دیگر بزند.


لینه‌کر در جام 1986 در دو بازی نخست گروهی، در برابر پرتغال و مراکش، گلی نزد.  اما در بازی سوم که انگلستان، به دلیل باخت 1 بر صفر در پرتغال، نیازمند پیروزی بر لهستان بود تا بتواند به مرحله یک‌هشتم نهایی صعود کند، خوش درخشید و سه گل به لهستانی‌ها زد.

پس از باز شدن پایش به گلزنی، گری در مرحله یک‌هشتم نهایی در مصاف انگلستان و پارگوئه نیز دو گل با ارزش به ثمر رساند تا سه‌شیرها به مرحله یک‌چهارم نهایی برسند.


در مرحله یک‌چهارم نهایی، گل متقلبانه مارادونا به علاوه گل استثنایی او، که با عبور از هفت بازیکن انگلستان بدست آمد، کار را بر بابی رابسون و شاگردانش دشوار کرد. انگلستان دو بر صفر عقب بود و بابی رابسون، که شایع بود به دلیل گرایشات نژادپرستانه‌اش علاقه‌ای به بازی دادن به جان بارنز سیاه‌پوست نداشت، به ناچار جان بارنز را به میدان فرستاد.

با ورود جان بارنز، ورق برگشت. عبور او از چند مدافع آرژانتینی و سانتر دقیقش برای لینه‌کر، انگلستان را به گل اول رساند. دقایقی بعد، جان بارنز باز همان حرکت را تکرار کرد و لینه‌کر هم با هوشمندی و فرصت‌طلبی‌اش خیز برداشت تا گل دوم سه‌شیرها را بزند ولی این بار شانس با مارادونا و یارانش یار بود که گری فرصت‌طلب کمی دیر به توپ رسید. توپ از جلوی سر او گذشت و آرژانتینی‌ها نفس راحتی کشیدند. شاید اگر جان بارنز در آن بازی از اول مسابقه به میدان رفته بود، نتیجه دیگری رقم می‌خورد. هر چه بود، انگلستان حذف شد ولی گری لینه‌کر با 6 گل آقای گل جام جهانی شد.

لینه‌کر در جام جهانی 1990 هم حضور موثری در خط حمله انگلستان داشت. او در آن جام 30 ساله بود و چالاکی‌اش اندکی تحلیل رفته بود اما در اوج تجربه و پختگی بود. بازی‌های انگلستان در مرحله گروهی گره خورد. انگلستان با ایرلند جنوبی و هلند مساوی کرد. سایر تیم‌های گروه هم با هم مساوی کرده بودند. در شب آخر اما، انگلستان مصر را 1 بر صفر برد و با توجه به تساوی ایرلند و هلند، به عنوان تیم اول گروه به مرحله یک‌هشتم نهایی رفت.

گری لینه‌کر و یارانش در یک‌هشتم نهایی، بلژیک را جدالی نفسگیر 1 بر صفر شکست دادند. گلزنی لینه‌کر در جام 90 از بازی با کامرون آغاز شد. انگلستان تا دقیقه 83 2 بر 1 از کامرون عقب بود تا اینکه سرانجام به یک ضربه پنالتی رسید. لینه‌کر مسئولیت زدن ضربه پنالتی در آن شرایط حساس را قبول کرد و نکونو دروازه‌بان جذاب کامرون را فریب داد تا همه چیز به وقت اضافی بکشد. در وقت اضافی نیز، گری پس از دریافت یک پاس عمقی، وارد محوطه جریمه کامرون شد، از نکونو هم گذشت ولی کامرونی گردن‌کلفت، او را با خطا متوقف کرد!

لینه‌کر یکبار دیگر پست توپ ایستاد و باز هم نکونو را فریب داد تا انگلستان 3 بر 2 بازی را ببرد و به نیمه‌نهایی صعود کند.

در مرحله نیمه‌نهایی، سه‌شیرها به مصاف ژرمن‌ها رفتند. آلمان در آغاز نیمه دوم با اشتباه پیتر شیلتون به گل برتری رسید. انگلستان یکپارچه حمله شد تا اینکه در دقیقه 83، گری لینه‌کر فرصت‌طلب، با تجربه بالایش، بهترین ضربه ممکن را در درون محوطه جریمه به توپ زد و دروازه بودو ایلنگر را باز کرد.

کار به وقت اضافی کشید اما در آن سی دقیقه مخوف، که انگلستان اندکی هم بهتر از آلمان بازی کرد، گلی رد و بدل نشد. ضربات پنالتی! در ضربات پنالتی، لینه‌کر پنالتی‌اش را گل کرد ولی استوارت پیرس و کریس وادل پنالتی‌های آخر را خراب کردند و انگلستان فینال را از دست داد.

گری لینه‌کر در دو جام جهانی 9 گل زد و به جمع گلزنان برتر تاریخ جام جهانی پیوست. او در سال 1992، به رقم 40 گل ملی رسیده بود. همه منتظر بودند او ده گل دیگر بزند و رکورد بابی چارلتون افسانه‌ای را بشکند. شمارش گل‌های گری در مطبوعات انگلستان شروع شد. هر گل او،جامعه فوتبال انگلستان را به وجد می‌آورد. لینه‌کر تا گل 48 پیش آمد. هنوز جام ملتهای اروپا شروع نشده بود. او یک بازی دوستانه با برزیل در پیش رو داشت و حداقل سه بازی گروهی در یورو 92.

در بازی با برزیل، انگلستان صاحب یک ضربه پنالتی شد. گری لینه‌کر پشت توپ ایستاد. میلیون‌ها انگلیسی دوست داشتند او توپ را گل کند و به رکورد 49 گل ملی بابی چارلتون برسد. گریه پنالتی‌زن بود و کسی فکر نمی‌کرد آن پنالتی گل نشود. به سمت توپ دوید تا ضربه‌اش را بزند و تاریخ‌ساز شود؛ ولی در لحظه آخر، پایش به زمین گیر کرد و بعد ضربه را زد. با برخورد پایش به زمین، همه چیز از دست رفت! توپ به آسمان رفت و عجیب‌ترین پنالتی گری‌لینه کر حادث شد. ضربه پنالتی از بالای دروازه راهی اوت شد و افسوسش برای گری و دوستدارانش باقی ماند.

با این حال، کمتر کسی فکر می‌کرد که گری فرصت‌طلب در یورو 92 گلی نزند و رکورد بابی چارلتون شکسته نشود. اما این واقعه تلخ هم رقم خورد و انگلستان با سه بازی ضعیف و فقط یک گل زده، از جام ملتهای اروپا حذف شد. آری، یورو 92 هم تمام شد و گری به گل 49 نرسید چه رسد به اینکه از آن بگذرد.

پس از جام ملتهای اروپا، لینه‌کر که یک جنتلمن تمام‌عیار بود، از فوتبال ملی خداحافظی کرد و برای اینکه رکوردشکنی کند، خودش را به تیم ملی تحمیل نکرد. او در هنگام خداحافظی از تیم ملی، فقط 32 سال داشت اما کنار رفت و جا را برای جوانترها در تیم ملی باز کرد.

گری لینه‌کر در سال 1960 در شهر لیچستر انگلستان به دنیا آمد. او از سال 1977 با ورود به تیم لسترسیتی وارد دنیای فوتبال حرفه‌ای شد و در سال‌های 1986 و 1992 مرد سال فوتبال انگلستان شد. او در تاتنهام و تیم ملی انگلستان (از سال 1989) همکاری خوبی با پل گاسکویین داشت. لینه‌کر نخستین بار در سال 1984 در مصاف با اسکاتلند برای تیم ملی انگلستان بازی کرد.     

لینه‌کر سال 1989 با بارسلونا موفق شد جام برندگان جام اروپا را از آن خود کند. این تنها افتخار او در سطح قاره اروپا بود؛ چرا که دوران فوتبال او، به دلیل حادثه ورزشگاه هیسل بلژیک، با محرومیت تیم‌های انگلیسی از حضور در مسابقات باشگاهی اروپا توام بود.

لینه‌کر در تمام دوران فوتبالش نه کارت قرمز گرفت نه کارت زرد. به همین دلیل او را "مستر کلین" یا آقای پاک می‌نامند.