شرکت ماشین آلات بین المللی کسب و کار که به اختصار آی بی ام شناخته می شود تولیدکننده پیشرو رایانه ای آمریکا محسوب می شود که چه در این کشور و چه در سطح جهانی سهم بازار قابل توجهی را به خود اختصاص داده است.

مازیار دانیالی - شرکت ماشین آلات بین المللی کسب و کار که به اختصار آی بی ام شناخته می شود تولیدکننده پیشرو رایانه ای آمریکا محسوب می شود که چه در این کشور و چه در سطح جهانی سهم بازار قابل توجهی را به خود اختصاص داده است. دفتر مرکزی آی بی ام در آرمونک، نیویورک قرار دارد. این شرکت در سال 1911 و از ادغام سه شرکت کوچکتر که در زمینه تولید محصولات اداری و دفتری فعال بودند و به نام شرکت Computing-Tabulating-Recording تاسیس شد. نام فعلی آن در سال 1924 و طی دوران مدیریت "توماس واتسون" برگزیده شد.

واتسون آی بی ام را از شرکتی با شرایطی در مسیر افول به تولیدکننده برتر سیستم های پانچ کارت آمریکا که توسط دولت ها و کسب و کارهای خصوصی استفاده می شد، تبدیل کرد. همچنین، وی نیروی فروش بسیار منظم و رقابتی را شکل داد که سیستم های پانچ کارت سفارشی با توجه به نیازهای مشتری های ویژه را تولید می کردند.

در سال 1933، آی بی ام شرکت الکتروماتیک تایپ رایترز را خریداری کرده و وارد حوزه ماشین تحریرهای الکترونیکی شد که در نهایت به شرکت پیشرو در این صنعت مبدل شد. طی جنگ جهانی دوم، آی بی ام در تولید چندین ماشین حساب الکترومکانیکی سرعت بالا که به نوعی پیش زمینه ای برای تولید رایانه های الکترونیکی بودند، نقش داشت. اما آی بی ام تا زمان ریاست "توماس واتسون جونیور"، فرزند واتسون، که در سال 1952 هدایت این شرکت را بر عهده گرفت از تولید این سیستم های پردازش داده الکترونیکی خودداری کرد.

پس از ورود به بازار رایانه، بزرگی شرکت آی بی ام اجازه سرمایه گذاری سنگین برای توسعه در این حوزه را فراهم کرد. قابلیت این سرمایه گذاری به تسلط آی بی ام بر بازار ماشین آلات پردازشی و محاسباتی اداری، تخصص بازاریابی و تعهد این شرکت به تعمیر و سرویس تجهیزات خود افزوده شده و از این رو، آی بی ام به سرعت موقعیت غالب بر بازار رایانه آمریکا را کسب کرد. تا دهه 1960، آی بی ام 70 درصد از رایانه های جهان را تولید می کرد که 80 درصد از آنها در آمریکا مورد استفاده قرار می گرفتند.

آی بی ام در تولید رایانه های بزرگ به عنوان مثال رایانه های اندازه متوسط تا بزرگ که برای پردازش داده های عددی در سرعت های بالا استفاده می شدند، متخصص بود. اما این شرکت تا سال 1981 وارد بازار در حال رشد رایانه های شخصی نشد و در این سال رایانه شخصی آی بی ام را معرفی کرد. این محصول سهم قابل توجهی از بازار را کسب کرد، اما آی بی ام قادر نبود تا سلطه خود به عنوان تولید کننده برتر رایانه های شخصی را نهادینه کند.

فناوری های جدید تراشه های نیمه هادی امکان تولید رایانه های کوچکتر به روشی آسان تر را فراهم کرده و شرکت های کوچکتر قادر بودند تا وارد این حوزه شده و از تحولات جدید مانند شبکه های رایانه ای و گرافیک های رایانه ای بهره مند شوند. اندازه عظیم آی بی ام اجازه واکنش سریع به آهنگ شتابان تغییرات فناوری را نداده و تا دهه 1990 به طور قابل توجهی با افت فعالیت های خود مواجه شد. در سال 1995، آی بی ام شرکت توسعه لوتوس، یکی از تولیدکنندگان نرم افزار مطرح، را خریداری کرد.

در سال 2002، آی بی ام کسب و کار دیسک سخت مغناطیسی خود را طی معامله ای به ارزش 2.05 میلیارد دلار به شرکت ژاپنی هیتاچی فروخت. تحت این قرارداد آی بی ام موافقت کرد تا به همراه هیتاچی طی یک سرمایه گذاری مشترک برای سه سال به تولید دیسک سخت ادامه دهد. در سال 2005، هیتاچی کنترل کامل سرمایه گذاری مشترک را در اختیار گرفت و آی بی ام تولید وسیله ای که در سال 1956 اختراع کرده بود را متوقف کرد.

در دسامبر 2005، آی بی ام کسب و کار رایانه شخصی خود را نیز به شرکت چینی لنووو فروخت. افزون بر پول نقد، اوراق بهادار و بدهی های بازسازی، آی بی ام 18.9 درصد سهام لنووو را در اختیار گرفت که حق تولید رایانه های شخصی تا سال 2010 تحت برند آی بی ام را دریافت کرده بود. بر همین اساس، آی بی ام بر خدمات رایانه ای، نرم افزار، ابر رایانه و بخش های پژوهش علمی خود متمرکز شد.

از سال 2000، آی بی ام یکی از ابررایانه های خود را به طور مداوم در بالای فهرست قدرتمندترین ماشین آلات صنعت رایانه قرار داده است. افزون بر تولید ابررایانه برای دولت ها و شرکت های بزرگ، بخش ابررایانه آی بی ام با همکاری توشیبا و سونی، پردازشگر "سل" را طراحی کرده است. این تراشه رایانه ای پیشرفته که ساخت آن از سال 2001 آغاز و چهار سال طول کشید دارای کاربردهای مختلفی از استفاده در ابررایانه ها تا تلویزیون های کیفیت بالا و کنسول سونی پلی استیشن 3 بوده است. همچنین، آی بی ام طراحی تراشه های رایانه ای برای کنسول های مایکروسافت اکس باکس 360 و نینتندو وی را بر عهده داشته است.

آی بی ام نخستین شرکتی بود که بیش از 3 هزار حق ثبت اختراع را در یک سال(2001) ثبت کرده و در سال 2008 بیش از 4 هزار حق ثبت اختراع در یک سال را ثبت کرد. در حال حاضر، این شرکت دارای بیش از 40 هزار حق ثبت اختراع فعال است که درآمد قابل توجهی از آنها کسب می کند.