هم اکنون نیز بسیاری از شرکت ها و نهادها در ایران ، علاوه بر تعطیلات رسمی متعارف، تعطیلات یک هفته ای خاص خود را دارند. مثلاً خیلی از کارخانه های بزرگ صنعتی تعطیلات یک هفته ای تابستانی دارند یا مجلس شورای اسلامی هم تعطیلات تابستانی خاص خود را دارد و لذا بی مناسبت نیست بقیه مردم هم از این تعطیلات بهره مند شوند.

عصرایران - اخیراً رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ، پیشنهاد داده است که در ایران نیز مانند برخی کشورهای دیگر ، تعطیلات زمستانی یک هفته ای داشته باشیم.
از آنجا که این پیشنهاد توسط عالی ترین مقام گردشگری کشور مطرح شده ، می توان خاستگاه آن را تلاش برای رونق دادن به گردشگری داخلی عنوان کرد کما این که در ایام تعطیلات نوروز، گردشگری در کشور جان تازه ای می گیرد و میلیون ها ایرانی به سفر می روند و نفسی نو می کنند.

شاید بتوان این پیشنهاد را با تغییراتی بهبود بخشید تا علاوه بر صنعت گردشگری ، بقیه بخش های جامعه نیز از آن منتفع شوند. البته برخی بر اصل پیشنهاد ، انتقاداتی مطرح می کنند و از جمله می گویند تعداد ایام تعطیل در ایران زیاد است و شایسته نیست بر این تعطیلات افزود و کشور را از کار و توسعه انداخت. این البته انتقاد قابل تأملی است که پاسخ بدان در نوشتاری دیگر می تواند مورد بحث قرار گیرد. عجالتاً درباره تعطیلات یک هفته ای که پیشنهاد رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است بحث می کنیم.

قبل از ورود به بحث ، بد نیست یادآور شویم که هم اکنون نیز بسیاری از شرکت ها و نهادها در ایران ، علاوه بر تعطیلات رسمی متعارف، تعطیلات یک هفته ای خاص خود را دارند. مثلاً خیلی از کارخانه های بزرگ صنعتی تعطیلات یک هفته ای تابستانی دارند یا مجلس شورای اسلامی هم تعطیلات تابستانی خاص خود را دارد و لذا بی مناسبت نیست بقیه مردم هم از این تعطیلات بهره مند شوند.

بدیهی است تعطیلاتی که مشتمل بر چند روز باشند (مثلاً یک هفته) بهتر از تعطیلاتی که منقطع هستند(مانند 7 روز مختلف و مجزا) قابل مدیریت و بهره برداری اند. مهم ترین استفاده ای که معمولا از تعطیلات پی در پی می شود ، رفتن به سفر است. بنابراین ، وقتی کل کشور یک هفته تعطیل شود ، در آن ایام با ترافیک شدید جاده ها و هتل ها و مراکز توریستی مواجه می شویم . عید نوروز ، نمونه این مساله است که هر سال تکرار می شود.

بنابراین ، اگر بررسی های نهایی نشان دهد که تعطیلات سالانه یک هفته ای می تواند به نفع کشور باشد، به نظر می رسد می توان این تعطیلات را برای بخش های مختلف، در هفته های مختلف قرار داد. مثلاً وزارتخانه های الف و ب و ج ، یک هفته تعطیل باشند ، وزارتخانه های د، و ، ز در زمانی دیگر و همین طور الی آخر.
این روش دو فایده مهم دارد: از تراکم سفرها و مشکلات عارض بر آن ، می کاهد و سفرها را در طول ماه های مختلف به طور عادلانه توزیع می کند. به علاوه از تعطیلی کل کشور در یک هفته خاص ، جلوگیری می کند.

البته تصمیم گیری درباره این که چه مجموعه ای در چه تاریخی تعطیلات داشته باشد، نیازمند کار کارشناسی دقیق است و باید حتی الامکان، تعطیلات را طوری تنظیم کرد که دستگاه های مرتبط با هم ، همزمان تعطیل باشند تا ارباب رجوع ، وقتی در یک وزارتخانه فعال کاری دارند برای پیگیری کارشان در وزارتخانه مرتبط، با تعطیلی آن مواجه نباشند.

نکته دیگر این که اگر قرار باشد تعطیلات یک هفته ای با سبک پیش گفته داشته باشیم ، بهتر است این تعطیلات در فصل تابستان باشد زیرا در غیر این فصل ، مدارس باز است و خانواده هایی که دانش آموز دارند، نمی توانند به سفر بروند.

البته اگر نهایتاً تصمیم بگیرند که همه کشور در یک هفته مشخص در زمستان تعطیل باشد، طبیعتاً مدارس نیز مشمول این تعطیلی خواهند بود و مشکلی از این بابت نخواهد بود.
با این حال ، تعطیلی یک هفته ای کشور در زمستان ، سه اشکال دارد: اول آن که تعطیلی همه کشور در یک بازه زمانی معین، چندان به نفع کشور نیست.
دوم این که زمستان ، فصل مناسبی برای سفر نیست و عملاً بسیاری از مردم ، در این ایام خانه نشین می شوند. ضمن این که خطر سفرهای زمستانی ، به مراتب بیش از سفر در تابستان است.
نکته سوم این که در صورت تعطیلات زمستانی، همانند ایام نوروز، عمدتاً جنوب کشور مقصد سفر خواهد بود در حالی که در سفرهای تابستانی ،گردشگران علاوه بر جنوب زیبای ایران ، به نقاط دیگر ایران نیز می روند و به ویژه گردشگری غرب و شمال غرب ایران که آب و هوای تابستانی معتدلی دارند نیز سر و سامان می گیرد و عدالت گردشگری در کشور محقق می شود.

مخلص کلام این که پیشنهاد رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ، پیشنهاد قابل تأملی است و شایسته است مورد بررسی کارشناسی و تقنینی قرار گیرد.