تمایل به خود درمانی در جامعه به شرایط اجتماعی، فرهنگی و مهمترین عامل فقر اقتصادی است که باعث شده بسیاری از خانواده ها در پرداخت هزینه پزشکی مشکل داشته باشند.

ایران در جمع 20 کشور جهان و در رتبه دوم بیشترین مصرف دارو در آسیا قرار دارد و هر ایرانی به طور میانگین در سال 339 عدد دارو مصرف می کند.

دکتر منصور رستگار پناه مدیر امور بین الملل و اطلاع رسانی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اعلام این موضوع در گفت وگو با خبرنگارعلمی ایرنا، اظهار کرد: تحقیقات نشان داده است که 10 تا 15 درصد مجموع داروهای کشور بدون مشورت با پزشک مصرف می شود که این مقدار بیش از استاندارد های جهانی است.

وی ادامه داد: مصرف خود سرانه دارو هزینه زیادی را بر اقتصاد جامعه تحمیل می کند، به طوری که براساس تحقیقات صورت گرفته در ایران بیش از 50 درصد بیماران در مواقع ضروری نیز به مراکز درمانی مراجعه نمی کنند و با مراجعه به داروخانه یا استفاده از داروهای موجود در منزل خود درمانی می کنند.

متخصص داروسازی بالینی دانشکده داروسازی علوم پزشکی تهران گفت:خود درمانی عبارت است از درمان دارویی یا غیر دارویی توسط بیمار بدون مراجعه به پزشک که به صورت مصرف داروهای تجویزی به سلیقه خود بیمار و یا تغییر در نحوه مصرف دارو ها است.

فقر اقتصادی مهمترین عامل خود درمانی

رستگار پناه گفت: طبق تحقیقات به عمل آمده در ایران بیش از 50 درصد بیماران در مواقع ضروری به مراکز درمانی مراجعه نمی کنند و با مراجعه به داروخانه یا از داروهای موجود در منزل استفاده می کنند.

وی با بیان اینکه از دیدگاه آسیب شناسانه تاثیرات خود درمانی و مصرف خود سرانه داروها بر سلامت جامعه قابل تامل است، افزود:مصرف خودسرانه دارو می تواند حتی منجر به مرگ شود.

مدیر امور بین الملل و اطلاع رسانی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار کرد: خود درمانی باعث می شود بسیاری از بودجه بهداشت و درمان کشور صرف درمان بیماریها و عوارض ناشی از آن می شود.

رستگار پناه افزود: تمایل به خود درمانی در جامعه به شرایط اجتماعی، فرهنگی و مهمترین عامل فقر اقتصادی است که باعث شده بسیاری از خانواده ها در پرداخت هزینه پزشکی مشکل داشته باشند.

وی ادامه داد: خانواده ای که در تهیه بسیاری از ضروریات زندگی خود ناتوان است در هنگام ابتلا به بیماری به جای پرداخت هزینه ویزیت پزشک و تهیه دارو سعی می کند با مصرف دارو های در دسترس یا با شیوه های قدیمی مانند داروهای گیاهی خود درمانی کند.

رتبه دوم ایران در مصرف دارو پس از چین

رستگار پناه با بیان اینکه ایران در آسیا پس از چین مقام دوم را در مصرف دارو به خود اختصاص داده است، گفت:بر اساس تحقیقات صورت گرفته هر ایرانی به طور میانگین در سال 339 عدد دارو مصرف می کند.

وی اظهار کرد:همچنین مصرف سرانه دارو های تزریقی در ایران در سال گذشته 4.11 عدد بوده است که این رقم حدود چهار برابر مصرف سرانه کشورهای در حال توسعه است.

رستگار پناه با بیان اینکه سرانه مصرف دارو در کشور بیش از 50 هزارتومان است، گفت:خود درمانی باعث بالا رفتن سرانه دارو شده و مشکلات فراوانی را ایجاد می کند.

مسکن، قطره های چشمی و آنتی بیوتیک ها بیشترین میزان مصرف خودسرانه

مدیر امور بین الملل و اطلاع رسانی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت:مسکن ها، قطره های چشمی و آنتی بیوتیک ها بیشترین میزان مصرف خودسرانه را دارند.

وی با اشاره به عوارض مصرف بی رویه مسکن ها بر روی کلیه و کبد، افزود: استفاده از مسکن ها به مقدار زیاد و طولانی مدت موجب نارسایی کلیه و کبد خواهد شد.

رستگار پناه در ادامه گفت:آنتی بیوتیک ها به علت نوع تاثیر جزء بدترین داروهایی هستند که خود سرانه مصرف می شود و در صورت در صورت عدم نیاز بیمار به استفاده از این داروها مقاومت میکروبی در سطح جامعه ایجاد می شود.

به گفته وی مصرف خودسرانه و بی رویه آنتی بیوتیک ها چه به صورت خوراکی و تزریقی در جامعه باعث بروز مقاومت میکروبی و مقاومت دارویی شده و منجر به روی آوردن به آنتی بیوتیک های قوی و گران تر می شود.

متخصص داروسازی بالینی دانشکده داروسازی علوم پزشکی تهران در باره قطرهای چشمی نیز یادآور شد:مصرف قطرهای چشمی بدون نظر پزشک می تواند عوارض جبران ناپذیری داشته باشد.

به گفته وی طبق تحقیقات به عمل آمده در ایران بیش از 50 درصد بیماران در مواقع ضروری به مراکز درمانی مراجعه نمی کنند و با مراجعه به داروخانه یا استفاده از داروهای موجود در منزل خود درمانی می کنند.

وی با بیان اینکه از دیدگاه آسیب شناسانه تاثیرات خود درمانی و مصرف خودسرانه داروها بر سلامت جامعه قابل تامل است گفت:مصرف خودسرانه دارو می تواند حتی منجر به مرگ شود.

مدیر امور بین الملل و اطلاع رسانی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار کرد:خود درمانی باعث می شود بسیاری از بودجه بهداشت و درمان کشور صرف درمان بیماری ها و عوارض ناشی از آن می شود.

رستگار پناه تصریح کرد:خود درمانی در جامعه به شرایط اجتماعی، فرهنگی برمی گردد و مهمترین عامل فقر اقتصادی است که سبب شده بسیاری از خانواده ها در پرداخت هزینه پزشکی با مشکل روبرو شوند.

وی ادامه داد:خانواده ای که در تهیه بسیاری از ضروریات زندگی خود ناتوان است در هنگام ابتلا به بیماری به جای پرداخت هزینه ویزیت پزشک و تهیه دارو سعی می کند با مصرف داروهای در دسترس یا به شیوه های قدیمی و داروهای گیاهی به درمان خود اقدام کند.

باور اشتباه؛ داروهای گیاهی بی ضرر است

متخصص داروسازی بالینی دانشکده داروسازی علوم پزشکی تهران با اشاره به بارو اشتباه بی ضرر بودن داروهای گیاهی، گفت:بسیاری از مردم براین عقیده هستند که داروهای گیاهی، داروهایی بی خطر و بی عارضه بوده و با هر مقداری که مصرف شود عارضه ای مهمی مانند داروهای شیمیایی ندارد.

رستگا پناه یاد آور شد:این اشتباه غلط سبب رواج داروهای گیاهی غیر استاندارد و آلوده در جامعه شده است.

وی ادامه داد:به دلیل اینکه برخی از داروهای گیاهی با برخی از داروهای شیمیایی اثر تجمعی یا کاهنده دارند که این موضوع می تواند عواقب زیادی را برای بیمار و نظام سلامت تحمیل کند.

کاهش هزینه های درمان برای مقابله با خود درمانی

رستگار پناه گفت: مهمترین راهکار برخورد با خود درمانی و کاهش بار اقتصادی وارد آمده بر نظام سلامت کاهش هزینه های درمان شامل ویزیت پزشکان و دارو است.

وی در ادامه افزود: بیمه همگانی، گسترش پوشش بیمه ای داروهای گران قیمت، فرهنگ سازی و پرداختن به عوارض خوددرمانی در رسانه ها از دیگر راهکارهای مقابله با معضل خوددرمانی است.

رستگار پناه اضافه کرد:مردم باید به دارو به عنوان یک ماده تخصصی نگاه کنند و اینکه بدانند دارو، غذا نیست.