پروژه بین‌المللی ابوعلی‌ سینا به دنبال ارتقای درمان‌های بالینی in silico است که در آن‌ها، شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای به جای حیوانات برای تحقیقات بالینی به کار می‌روند.

به گفته استاد ایرانی دانشگاه Plymouth انگلستان، ابوعلی سینا، دانشمند نام‌آور ایرانی هزار سال پیش ایده استفاده از روش‌های جایگزین به جای حیوانات آزمایشگاهی در مطالعات پزشکی را مطرح کرده است.

شبیه‌سازهای رایانه‌ای، جایگزین حیوانات آزمایشگاهی می‌شوند

دکتر مونا ناصر، دانش‌آموخته دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و استاد دانشکده پزشکی و دندانپزشکی Peninsula در دانشگاه پلایموث که در پنجمین نشست پروژه جهانی ابوعلی سینا در بارسلونای اسپانیا سخن می‌گفت به تبیین ایده‌های ابوعلی‌ سینا در زمینه استفاده از شیوه‌های جایگزین به جای استفاده از حیوانات در تحقیقات پزشکی پرداخت.

کمیسیون اروپا، بودجه مالی این پروژه را تامین می‌کند و با موسسه‌های صنعتی زیست‌پزشکی و موسسات مطالعات آکادمیک سراسر اروپا برای توسعه فناوری، ارائه شیوه‌ها، پروتکل‌ها و استانداردهای لازم برای به واقعیت پیوستن آزمایشات بالینی in silico همکاری می‌کند.

نام پروژه ابن‌سینا از نام ابوعلی‌ سینا، پزشک و فیلسوف قرن دهم میلادی اهل ایران، برگرفته شده که رساله «قانون در طب» را به نگارش درآورده است. این کتاب یکی از مهم‌ترین و محبوب‌ترین متون پزشکی در جهان طی شش قرن بعد از نگارش بود.

ارتباط این رساله با درمان‌های بالینی شاید در ابتدا مشهود نباشد، اما دکتر مونا ناصر در سخنرانی خود به قوانین ابوعلی‌ سینا برای آزمایش کارآیی داروها از طریق آنالوژی و آزمایش اشاره کرد.

در قانون هفتم، ابوعلی سینا به استفاده از شیوه‌های جایگرین برای استفاده از حیوانات در انجام تحقیقات پزشکی اشاره کرده است.

در این قانون آمده است: آزمایشات باید بر روی بدن انسان انجام شوند و چنانچه بر روی بدن حیوانات انجام شوند، ممکن است شکست بخورند. دلیل این امر آن است که کیفیت دارو ممکن است بر روی بدن انسان متفاوت از بدن حیوان عمل می‌کند. این قوانین را باید در یافتن داروها در طول آزمایشات در نظر گرفت. در این مورد هوشیار باشید.

دکتر مونا ناصر در این باره گفت: هر چه قدر فردی، ایده‌های مدرن درباره آزمایش داروها را در هر یک از هفت قانون ابو‌علی‌ سینا بیشتر بررسی کند، قانون هفتم مرتبط‌تر می‌شود.

وی افزود: نوشته‌های ابوعلی سینا که از خلال یک هزار سال پیش با ما سخن می‌گویند، حاوی نکات کلیدی هستند که امروزه برای ما بسیار مناسب‌اند و نشان‌دهنده لزوم ارائه شیوه‌های جدید برای تحقیقات پزشکی هستند که مستقیما به انسان مرتبط‌ اند. شبیه‌سازی رایانه‌ای، روشی مهیج و نوین برای تغییردادن چگونگی طراحی‌ و انجام آزمایشات بالینی است.

منبع: ایسنا