«پرداخت X میلیارد تومان وام در عرض نیم‌ساعت آن هم بدون ضامن.» این متن جذاب این روزها در بخش تامین سرمایه آگهی‌ها به وفور قابل مشاهده است. در شرایطی که بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات این دست و آن دست می‌کنند و آنقدر شرایط ضمن عقد قید می‌کنند که نرخ سودها سر به فلک می‌کشد، در بازار آزاد، هر روز بر تعداد شرکت‌های خصوصی که با بانک‌ها موازی‌کاری می‌کنند، اضافه می‌شود.

«اعتماد» با این مقدمه نوشت: پرداخت وام از سوی این شرکت‌ها اگرچه از سوی ولی‌الله سیف غیرقانونی اعلام می‌شود اما همین شرکت‌ها توانسته‌اند خلاء حضور بانک‌ها در پرداخت‌های خرد و کلان را پر کنند. این وام‌ها با سودهای ربا‌آلود بین ٣٦ تا ٦٠ درصد با سودهای بانکی ظاهرا ٢١ تا ٢٤ درصد و در عمل ٣٠ درصد به بالا به رقابت برخاسته‌ است.

«کاهش خرید خودرو مربوط به تشکیل کمپین نیست؛ دلیل آن را در قفل شدن پرداخت تسهیلات خودرو از ابتدای سال تاکنون باید جست‌وجو کرد.» این گلایه نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت از سیستم بانکی است که منابع خود را فقط برای بخش‌هایی که برایشان جذابیت دارد خرج می‌کنند و در فقدان حضور بانک‌ها این شرکت‌های خصوصی هستند که از ٥٠ تا ٦٠ درصد ارزش خودرو را به متقاضی تسهیلات می‌دهند البته با سودهای فضایی.

روی هر کالا و دارایی ارزش‌داری می‌توانید وام بگیرید. از ملک و خودرو گرفته تا طلا و جواهر، خط رُند و حتی فیش حقوقی و دسته‌چک. رقم‌ها اگرچه مختلف است و از ٥٠٠ هزار تومان تا به قول یکی از آگهی‌های این شرکت‌ها «؟؟ میلیارد تومان» قابل پرداخت است اما نرخ سودها اغلب یکسان است. ٥/ ٢ تا سه درصد برای بازپرداخت اقساط ماهانه که سود سالانه آن بین ٣٠ تا ٣٦ درصد محاسبه می‌شود و سودهای پنج درصد اغلب برای بازپرداخت مضاربه‌ای و برای ارقام بزرگ میلیاردی که سود سالانه آن به ٦٠ درصد می‌رسد.

پرداخت به بازنشستگان آزاد است

پرداخت وام قاعده انحصاری ندارد. بازنشستگان، کارمندان بخش خصوصی و دولتی و مشاغل آزاد می‌توانند وام دریافت کنند. بازنشستگان بر اساس فیش حقوقی خود بر مبنای مطابقت میزان اقساط ماهانه با حقوق دریافتی مبلغ وام تعیین می‌شود. به این صورت که یک بازنشسته با حقوق یک میلیون و ٢٠٠ هزار تومانی، هفت تا ١٠ میلیون تومان وام می‌تواند بگیرد. به شرط آنکه دسته‌چک داشته باشد و برای پرداخت هر قسط یک برگ چک به شرکت ارائه دهد. بازنشستگانی که پیه گرفتن تسهیلات از شرکت‌های غیرمجاز را بر تن می‌مالند باید بدانند که مشمول سه درصد سود ماهانه یا ٣٦ درصد سود سالانه می‌شوند و این به جز ٩ درصد کارمزدی است که شرکت از آنها می‌گیرد.

به جای فروش، طلایتان را امانت دهید

طلاهای خود را می‌توانید در این کارزار به چرخه داد‌ و ستد وارد کنید. ٩٠ درصد ارزش طلا را تسهیلات پرداخت می‌کنند و بعد از مدتی بین شش ماه تا یک سال طلای خود را با تسویه کامل بازپس می‌گیرید. البته در این بین فقط حدود نصف ارزش طلای خود را سود داده‌اید. برای پرداخت اقساط طلا هم می‌توان به صورت پرداخت ماهانه یا پرداخت مضاربه‌ای عمل کرد. سود هر یک نیز متفاوت است. غالبا پرداخت‌های مضاربه‌ای یا سررسید شده که کل مبلغ در انتهای زمان مورد توافق یعنی پس از شش ماه یا یک سال پرداخت می‌شود؛ سودهای ٦٠ درصد در سال داشته و پرداخت‌های ماهانه ٣٠ تا ٣٦ درصد سود سالانه دارد.

بدون انتقال سند، بدون ضامن

در شرایطی که بانک‌ها وثایق سنگین و ضامن‌های متعدد برای پرداخت وام مطالبه می‌کنند، در شرکت‌های خصوصی تامین سرمایه بدون آنکه سپرده‌گذاری داشته باشید و بدون داشتن ضامن کارمند، فقط با سند ملکی امکان‌پذیر است. دیگر حتی نیازی به انتقال سند هم نیست. برای جذب بیشتر مشتریان شرکت‌ها سند ملک یا خودرو را فقط در رهن درمی‌آورند بدون امکان انتقال سند. به این مفهوم که اگر تسهیلات‌گیرنده نسبت به بازپرداخت تسهیلات اقدام نکرد سند منتقل نمی‌شود و فقط امکان توقیف آن فراهم خواهد شد.

دارندگان خودرو ٥٠ تا ٧٠ درصد از ارزش خودرو را می‌توانند وام بگیرند. این درصد از شرکت به شرکتی دیگر متغیر است. بر اساس ارزش سند ملکی ارقامی را می‌توانید دریافت کنید که حتی شمردن صفرهای آن هم برایتان سخت است. این وام‌ها از ١٠ میلیون تومان تا ١٠ میلیارد تومان می‌تواند متغیر باشد. برای رقم‌های زیر ٢٠ میلیون تومان نیاز به سند ملک نیست. یا با سند خودرو وامتان را می‌گیرید یا با ارائه فیش حقوقی و جواز کسب صاحب چند میلیون تومان خواهید بود.

این در حالی است که بانک‌ها برای پرداخت کمترین مبالغ نیز کارمند رسمی برای تضمین می‌خواهند. هرچه رقم درشت‌تر می‌شود تعداد ضامن‌های مورد نیاز هم بیشتر می‌شود. برای گرفتن ٢٠ میلیون تومان وام از بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری سه ضامن کارمند با دسته‌چک نیاز است. تازه اگر خودتان هم چک نداشته باشید، ضامن چهارمی که به جای شما چک بدهد باید به بانک معرفی کنید.

سود مضاربه‌ها به ٦٠ درصد می‌رسد

١٠٠ میلیون تومان تسهیلات را یک‌روزه می‌گیرید و یک‌ساله باز‌می‌گردانید. با یک تقسیم ساده به ماهی هشت میلیون و ٣٠٠ هزار تومان قسط ماهانه می‌رسید. اما این رقمی نیست که باید پرداخت کنید. این شرکت‌ها هر ماه از شما پنج درصد سود می‌گیرند که با این حساب ماهی ١٣ میلیون و ٣٠٠ هزار تومان باید بازپرداخت داشته باشید. به این ترتیب ١٥٩ میلیون و ٦٠٠ هزار تومان در پایان یک‌سال پرداخت کرده‌اید که این عدد بهره‌ ٦٠ درصدی است که در ازای وام یک‌روزه خواهید پرداخت. این ارقام و اعداد بدون پرداخت کارمزدی است که شرکت‌ها بنا به سلیقه خود انتخاب می‌کنند.

کارمزدها از پنج تا ٩ درصد متغیر است و این مبلغ همان ابتدا از شما گرفته می‌شود. برخی تسهیلات نیز به صورت مضاربه‌ای پرداخت می‌شود. این وام‌ها عموما مبالغ بالای یک میلیارد را شامل می‌شود که اصل مبلغ در آخرین روز قرارداد قابل پرداخت است.

سررسید مضاربه‌ها نیز سه‌ماهه، شش‌ماهه و یک‌ساله است و طبق توافق طرفین نحوه پرداخت سود تعیین می‌شود. اما مبلغ سود همان پنج درصد در ماه است و در این نوع وام‌ها نیز سند ملکی با ارزش ٥/ ١ برابر تسهیلات نقش اصلی را بازی می‌کند. سند را یا به صورت وکالتی یا قطعی به نام شرکت مزبور کرده و در ازای آن مبایعه‌نامه قابل برگشت دریافت خواهید کرد تا پس از اتمام بازپرداخت ملک خود را به نام خود بازگردانید.

فعالیت شرکت‌هایی که با پول خود پول می‌سازند در سال‌های اخیر که منابع بانکی روی مشتریان بیش از گذشته بسته شده، روز به روز گسترده‌تر شده است و بار تامین سرمایه بسیاری از واحدهای تولیدی را به دوش می‌کشد اما در ازای سودی که از این واحدها طلب می‌کنند غالبا تولیدکنندگان با حجم زیادی از اقساط بی‌بازگشت و ورشکستگی مواجه می‌شوند.