این که بتوانیم فقط با پوشیدن یک لباس سریع‌تر و قوی‌تر از هر پرنده‌ای بال به دوردست‌های آسمان بال بگشاییم، رویایی است که هر انسان ماجراجویی را بارها در زندگی غلغلک می‌دهد.

همین لحظه که در حال خواندن این مطلب هستید، هزاران هواپیما و ده‌ها هزار نفر در ارتفاع حدود ده کیلومتر از سطح زمین در حال پروازند.

تصویر پرواز انسان در‌کنار هواپیما

این روزها باورش سخت است که فکر کنیم روزگاری پرواز دیرینه‌ترین رویاهای بشر بود و فقط اندکی بیش از یک قرن از تحقق آن می‌گذرد. با این حال برای تجربه حس پرواز هنوز بیشتر آدم‌ها ناگزیرند در کابین هواپیما بنشینند و پرواز به معنایی که پیشینیان ما آن را مترادف با بال گشودن می‌پنداشتند ـ بجز تجربه گلایدر و چتربازی و... ـ شاید کمتر رنگ واقعیت به خود گرفته است. این که بتوانیم فقط با پوشیدن یک لباس سریع‌تر و قوی‌تر از هر پرنده‌ای بال به دوردست‌های آسمان بال بگشاییم، رویایی است که هر انسان ماجراجویی را بارها در زندگی غلغلک می‌دهد. آنچه در ادامه می‌خوانید، نمونه‌ای است از تلاش ماجراجویانه انسان برای غلبه بر محدودیت‌هایش در طبیعت به مدد دانش و فناوری.

ایو رسی (Yvess Rossy) خلبان سوئیسی هواپیماهای جنگنده و مسافربری است که بارها پروازهای نمایشی در ارتفاع بالا را با جت‌پک تجربه کرده است. وی 21مهر امسال در جریان تهیه فیلم تبلیغاتی برای یک شرکت‌ هواپیما، همراه با دستیارش به نام وینس ریفیت در عملیاتی متهورانه و در‌حالی که موتور جت به خود بسته بودند در‌کنار هواپیمای غول‌پیکر ایرباس A380 در آسمان پرواز کردند. در تصاویر و ویدئوهایی که هفته گذشته از این عملیات هوایی بی‌سابقه بر فراز جزایر نخل جمیرا منتشر شد، پرواز دو انسان – که این روزها به آدم جتی (Jetman) معروف شده‌اند ـ درکنار بزرگ‌ترین هواپیمای جت مسافربری حال حاضر جهان، نماهای بدیعی از قدرت دانش و فناوری بشر را به رخ می‌کشد. ایو رسی پیشتر پرواز بر‌فراز قله‌های رشته کوه آلپ، دنبال کردن موشکی در دره گرند کانیون در ایالت آریزونا آمریکا و همین‌طور پرواز در‌کنار بمب‌افکن B-17 را تجربه کرده بود.

شکی نیست مراحل طراحی و آماده‌سازی پرواز این دو مرد شجاع برای چنین مأموریت بی‌سابقه‌ای کار بسیار پر زحمت و دقیقی بوده است.

آنها لباس مخصوصی به تن کرده بودند که مجهز به بال‌های دو متری از جنس کولار (Kevlar) بود. از کولار به دلیل استحکام بالایش در تجهیزات هوانوردی و مهندسی پزشکی استفاده می‌شود. امروزه حتی بسیاری از کمپانی‌های مشهور سازنده گوشی تلفن همراه از کولار برای ساخت قاب گوشی بهره می‌برند.

ایو رسی پیش از انجام این پرواز پیشگامانه در گفت‌وگو با خبرنگاران گفت: ما مانند پشه‌هایی خواهیم بود که قرار است در کنار عقابی غول‌پیکر در آسمان پرواز کنیم!

شوالیه تاریکی برمی‌خیزد

آنچه در این مانور هوایی می‌بینیم، مناظری شبیه فیلم‌های بتمن، بویژه فیلم‌های «شوالیه تاریکی» و «شوالیه تاریکی برمی‌خیزد» را به یاد می‌آورد. بتمن به هر جایی که می‌خواست برود، می‌توانست همچون پرنده‌ای رو به آسمان پرواز کند تا با تبهکاران مبارزه کند. پوشیدن لباسی بالدار و مجهز به چهار موتور جت، در حالی که به نظر می‌رسد این دو انسان پرنده همراه با هواپیمایی غول‌پیکر بر فراز جزایری ساخته دست انسان پرواز می‌کنند و در پی یافتن چیزی به دوردست‌ها در افق می‌روند، بیش از هر چیز تداعی‌گر نمایی آینده‌نگر از دهه‌های پیش روی ما در این کره خاکی است. با توجه به برآوردی که از توان استقامت آدم جتی‌ها در انجام چنین پروازی انجام شده بود، این پرواز نفس‌گیر در کل به مدت حدود 10 دقیقه صورت گرفت تا آغازی باشد بر انجام مجموعه‌ای از مانورها بر فراز شهر بیابانی مدرنی که در پس زمینه فیلم دیده می‌شود.

با وجود این که پایان این مأموریت هیجان‌انگیز چندان پردردسر جلوه نمی‌کند، تمام طراحی‌ها و برنامه‌ریزی‌های دقیقی که برای انجام این پرواز انجام شده در ویدئویی که حامی این مانور تهیه کرده به صورت مستند ثبت شده است.

خطرها و محاسبات علمی

پرواز در ارتفاع 4000 پا (حدود 1220 متر) هر چند برای مسافران هواپیما ارتفاع پایینی محسوب می‌شود، برای کسی که موشکی را به پشت خودش بسته واقعا ارتفاع زیاد و رعب‌آوری است. تلاطم هوایی که در کنار موتورهای جت بسیار قدرتمند هواپیمای ایرباس A380 ایجاد می‌شود به عنوان مهم‌ترین خطر تهدید کننده این دو آدم‌جتی‌ مطرح شده بود. کوچک‌ترین خطا می‌توانست این دو مرد شجاع را طعمه‌ پره‌های توربین‌های قدرتمند موتور هواپیما کند تا در چشم بر هم زدنی کل بدنشان خرد، در هم شکسته و پودر شود.

از این رو یکی از مطالعاتی که پیش از انجام این مانور انجام شده بود، چگونگی تشکیل این تلاطمات هوایی بود تا از بروز خطرات احتمالی برای این دو مرد شجاع تا حد امکان پیشگیری شود. آنها روز پیش از انجام مانور اصلی، تمرینی با لباس جتی خود انجام داده بودند. علاوه بر این لازم بود عملیات پرواز به گونه‌ای انجام شود که تیم فیلمبرداری که با هواپیمای دیگری آنها را تعقیب می‌کرد بتوانند ویدیویی هیجان‌انگیز از این رویداد استثنایی ثبت کنند. هر چند دوربین‌های سبکی روی بال‌های این دو خلبان هم نصب شده بود تا بی‌نظیرترین نماها را ثبت و ضبط کنند.

جابه‌جا کردن مرزهای دانش

معاون اجرایی شرکت هواپیمایی که حامی اصلی این پروژه بود پس از پایان این پرواز در نشست خبری گفت: انجام این مانور شجاعانه نشان می‌دهد دیگر انسان‌ها و ماشین‌ها می‌توانند تجربه زیبا و جادویی پرواز را با هم جشن بگیرند. انجام چنین پروازی در حقیقت شاهکاری است که شاید حدود صد سال پیش انجامش غیر ممکن به نظر می‌رسید. این نمونه‌ای است از این که تا چه حد جاه‌طلبی‌های انسان می‌تواند مرزهای دانش هوانوردی را پیش ببرد.

ایرباس A380 و آدم‌جتی‌های ما از نظر قدرت، سرعت و اندازه اصلا با هم قابل مقایسه نبوده‌اند.

در نظر بگیرید هر یک از موتورهای هواپیما نیرویی به اندازه 70 هزار پوند ایجاد می‌کرد، در حالی که نیروی ایجاد شده از موتور آدم‌‌جتی فقط 88 پوند بود. در این میان برای کنترل نیروی عظیم هوایی برآمده از موتورها به کنترل دقیق سرعت آنها نیاز است. آن هم در شرایطی که حداکثر سرعت جت ایرباس با وزن 560 هزار کیلوگرم به 910 کیلومتر بر ساعت و حداکثر سرعت موتورهای آدم‌جتی با وزن 150 کیلوگرم به 314 کیلومتر بر ساعت می‌رسد.

پرواز بی‌قید و شرط

رسی پس از پروازش رو به خبرنگاران گفت: همیشه رویایم این بوده که بتوانم مانند پرنده‌ها، پرواز واقعی را تجربه کنم. نه این که از درون کابین یک وسیله پرنده شاهد این باشم که او مرا از زمین جدا کرده و در آسمان به پرواز در آورده است. این رویایی است که از 20 سال پیش داشته‌ام. من و وینس واقعا هیجان‌زده‌ایم از این که توانسته‌ایم به یکی از بزرگ‌ترین رویاهای بشر برای پرواز در آسمان جامه واقعیت بپوشانیم. آن هم نه یک پرواز معمولی که بال گشودن در کنار بزرگ‌ترین هواپیمایی که تا به امروز بشر ساخته است.

وینس ریفیت، خلبان همکار رسی نیز گفت: این پرواز تاریخی دیگری برای تیم آدم‌جتی د‌بی بود و ما بسیار خوشحالیم که عضوی از این طرح گروهی شگفت‌انگیز بوده‌ایم. ما زمان خیلی زیادی صرف آماده‌سازی خودمان برای پرواز در کنار ایرباس کرده بودیم و حالا طعم شیرین موفقیت را چشیده‌ایم.

مانور هوایی

آن‌طور که در ویدئوهای منتشر شده از این مانور هوایی دیده می‌شود رسی و ریفیت در ارتفاع 1676 متری از هلیکوپتر به پایین می‌پرند تا موتورهای جتی که بر پشت خود بسته‌اند روشن ‌کنند، سپس در ارتفاع 1219 متری از سطح زمین ناگهان خود را به هواپیمای ایرباس A380 می‌رسانند؛ هواپیمایی که در حال حاضر بزرگ‌ترین هواپیمای مسافربری در حال سرویس در خطوط هوایی جهان است. آنها در طول فیلم با پرواز در کنار بال هواپیما آن را همراهی و سرعت خود را با سرعت هواپیمای مسافربری غول‌پیکر ایرباس تنظیم می‌کنند و در مقاطعی اقدام به انجام مانورهایی در کنار این هواپیمای در حال پرواز می‌کنند.

منبع: باشگاه خبرنگاران