چرا حواس پرت و بی تمرکز می شویم؟

 کتابی که هفته پیش شروع کرده‌اید را هنوز به نیمه هم نرسانده‌اید؟ برای اینکه دل‌تان باز شود یک آلبوم موسیقی پخش کرده‌اید اما بعد از تمام شدن آهنگ‌ها، می‌بینید که هیچ کدام‌شان را واقعا نشنیده‌اید؟ کارهای‌تان روی هم انبار شده و نمی‌توانید هیچ کدام‌شان را کامل و درست انجام دهید؟ شاید همه این مشکل‌ها شما را بترسانند اما واقعیت این است که کمبود تمرکز و توجه‌تان دلیل همه این اتفاقات است. گرچه بیماری‌های روانشناختی متعددی می‌توانند تمرکز را از شما بگیرند اما گاهی اتفاق‌های ساده‌تری که هر روز تجربه‌شان می‌کنید و از تمرکز کش بودن‌شان بی‌خبرید، دلیل ناتوانی‌تان در انجام کارها می‌شود. ما به شما می‌گوییم که چطور باید ردپای قاتلان تمرکز را از زندگی روزانه‌تان پاک کنید.

فکر‌های آزاردهنده توی سرتان است؟

افکار آزار دهنده‌ای که در ذهن شما با هم می‌جنگند و رهای‌تان نمی‌کنند هم می‌توانند تا پایان روز انجام یک کار ساده را طولانی کنند و نگذارند روی کارهای‌تان تمرکز کنید. فکر تعمیر لاستیک اتومبیل، پرداختن قبض‌ها و برق انداختن سینک ظرفشویی، همه می‌توانند آزاردهنده و تمرکززدا باشند. شاید برخی از این کارها زیاد هم طول نکشند اما همین که روی هم انبار می‌شوند و کلافه‌تان می‌کنند، برای نداشتن تمرکز می‌تواند کافی باشد.

چه باید کرد؟

قلم و کاغذ بردارید و کارهای‌تان را فهرست کنید. مهم نیست چقدر بزرگ یا کوچک هستند. کارهای روی اعصاب شما می‌توانند به اهمیت انجام یک عمل جراحی یا به کوچکی پاک کردن لکه روی لباس‌تان باشند اما وقتی آنها را می‌نویسید، می‌توانید براساس اولویت و اهمیت‌شان رده‌بندی کنید و زمانی برای رسیدگی به آنها تعیین کنید. مطمئن باشید این کارهای ذهن آلوده‌کن، وقتی روی کاغذ می‌آیند عملی‌تر به‌نظر می‌رسند.

اینستاگرام بازید؟

قاتلان تمرکز دنیای اطراف شما را پر کرده‌اند. نگاهی به صفحه تبلت یا گوشی هوشمندتان بیندازید؛ چند اپلیکیشن شبکه اجتماعی روی صفحه می‌بینید؟ همه این اپلیکیشن‌ها و پیغام‌هایی که وسوسه خواندن‌شان شما را رها نمی‌کند، تمرکز‌تان را می‌گیرند و نمی‌گذارند حتی نیم ساعت بدون ترس از، ازدست دادن یک پیام و ناخوانده ماندن یک متن کار‌تان را انجام دهید. اگر شما هم یکی از مبتلایان اضطراب تلفن همراه باشید، اوضاع بدتر می‌شود. در چنین شرایطی مدام نگران پیام‌های بی‌پاسخ مانده و نوشته‌های ناخوانده دوستان‌تان هستید و به‌جای اینکه زمان مشخصی را به انجام کارتان اختصاص دهید و روی آن تمرکز کنید، مدام کار را رها می‌کنید و سراغ شبکه‌های اجتماعی می‌روید.

چه باید کرد؟

وقتی می‌خواهید وارد شبکه‌های اجتماعی شوید، گزینه به‌خاطر سپردن رمز عبور را انتخاب نکنید تا به‌جای اینکه با شنیدن صدای پیغام‌هایی که به شما می‌رسد یا وسوسه پاسخ دادن کامنت‌ها کارتان را رها کنید، بتوانید هر زمان که کارهای‌تان تمام شد وارد شبکه شوید و پیام‌ها را بخوانید.

تلفن همراه‌تان نمی‌گذارد؟

رسیدن پیامک و زنگ خوردن تلفن همراه، حتی بیشتر از ای‌میل‌هایی که بی‌وقفه می‌رسند و نمی‌گذارند کارتان را انجام دهید و حتی بیشتر از پیغام‌های ناخوانده فیس‌بوک و کامنت‌های بی‌پاسخ مانده اینستاگرام می‌تواند تمرکز شما را به‌هم بزند. تماس‌هایی که معمولا همه‌شان فوری و نیازمند پاسخ نیستند، تمرکز شما را می‌گیرند و باعث می‌شوند برای یک کار نیم‌ساعته مجبور شوید ساعت‌ها وقت بگذارید.

چه باید کرد؟

از پیغام‌گیر تلفن همراه برای برطرف کردن این مشکل استفاده کنید. با این راه می‌توانید بدون ترس از نشنیدن حرف‌های ضروری، بعد از تمام شدن کارتان پیغام‌ها را چک کنید و به آنها پاسخ دهید. شما می‌توانید در چند ساعتی که مشغول کارید صدای زنگ گوشی‌تان را ببندید و به خودتان قول دهید که در آن زمان هم تلفن‌تان را چک نکنید. بعد از تمام شدن کارتان می‌توانید با خیال راحت پیام‌ها را بشنوید و به کسانی که منتظر تماس‌تان هستند زنگ بزنید.

خسته‌اید؟

خستگی یکی از تمرکزکش‌های آشناست. وقتی کاری را هر روز باید انجام دهید، طبیعی است که انگیزه‌تان برای به پایان رساندنش کم شود و دل‌تان بخواهد نیمه‌کاره رهایش کنید و سراغ تلفن همراه یا دوستانی که در تلگرام آماده گپ زدن با شما هستند، بروید. وقتی دل‌تان به انجام دادن کاری راضی نیست، ممکن است هیچ چیز برای قانع کردن‌تان نسبت به انجام آن کافی به‌نظر نرسد. گذشته از بی‌میلی به انجام یک کار، خستگی جسمانی هم می‌تواند عملکرد مثبت‌تان را کاهش دهد. محققان می‌گویند خستگی و کم‌خوابی به شکل قابل‌توجهی می‌توانند حافظه را کند کنند.

چه باید کرد؟

کارهای خسته‌کننده‌ای که به عهده‌تان هست را بشناسید و به خودتان برای دریافت یک جایزه دوست داشتنی وعده بدهید. مثلا اگر از شستن هر روزه ظرف‌ها بد‌تان می‌آید، به خودتان بگویید بعد از تمام شدن این کار یک قسمت از سریال موردعلاقه‌ام که چند وقت است ندیده‌ام را می‌بینم یا وقتی این کار تمام شد یک بستنی شکلاتی می‌خورم. شاید این جایزه‌های دوست‌داشتنی بتوانند انگیزه تمام کردن کار را به شما بدهند. اگر هم خستگی جسمانی کار شما را مختل کرده، امشب خودتان را به 7 تا 9ساعت خواب آرام مهمان کنید و نتیجه‌اش را ببینید.

استرس دارید؟

استرس یکی دیگر از تمرکزکش‌هاست. وقتی قلب‌تان تندتند می‌زند، احساس می‌کنید دست‌های‌تان از درون می‌لرزد و پاهای‌تان انرژی برای قدم برداشتن ندارد، نمی‌توانید خوب و با تمرکز کار کنید. ترس از افتادن اتفاقی که می‌تواند ناراحت‌کننده یا بحران‌ساز باشد، گاهی بیشتر از خود آن اتفاق می‌تواند شما را فلج کند.

چه باید کرد؟

چاره‌ای جز استفاده از تکنیک‌های کنترل استرس برای مقابله با این مشکل ندارید. می‌توانید از کلاس‌های یوگا، تمرین‌های تن‌آرامی و مدیتیشن یا تکنیک‌هایی از این دست برای کم‌کردن استرس‌تان کمک بگیرید و اگر موفق نشدید حتما از کمک یک روانشناس یا روانپزشک استفاده کنید. حواس‌تان باشد که ذهن پر از استرس شما نیست که باید کنترل‌تان را به دست بگیرد، بلکه این شما هستید که باید ذهن‌تان را کنترل کنید.

همه کاره‌اید؟

اگر با یک دست چند هندوانه برمی‌دارید، طبیعی است که نتوانید روی هیچ کاری تمرکز کنید. وقتی کودک‌تان را در بغل گرفته‌اید و همزمان غذا را هم می‌زنید و با تلفن هم صحبت می‌کنید، نباید انتظار داشته باشید که هیچ کدام از این کارها به‌خوبی پیش برود. عجیب نیست که در این شرایط کودک‌تان زیر گریه بزند، متوجه حرف‌های کسی که به شما زنگ زده نشوید و غذای‌تان هم خوب از آب در نیاید.

فرمولی برای حواس‌پرت‌ها

چه باید کرد؟

بیهوده از خودتان انتظار نداشته باشید. قرار نیست به همه کارهایی ‌که برای خودتان فهرست کرده‌اید برسید؛ شما لازم است فهرست کارهای روزانه‌تان را به شکل هرم وارونه تنظیم کنید. هرمی که در بالای آن کارهای مهم قرار گرفته و هر چه به پایینش نزدیک‌تر می‌شوید، کارهای بی‌اهمیت‌تری را می‌بینید. به این ترتیب بدون برداشتن همه هندوانه‌ها با یک دست، به‌ترتیب کارها را با آرامش انجام می‌دهید و باقی‌مانده‌شان را در فهرست کارهای فردای‌تان قرار می‌دهید.

راه حلی برای درمان

افسردگی می‌تواند ذهن شما را کند، ناتوان و خسته کند. طبیعی است که وقتی چنین بیماری روان شما را هدف قرار می‌دهد، دیگر نتوانید به اندازه قبل کارایی داشته باشید. آدم‌های افسرده علاوه بر کمبود تمرکز، با ناراحتی و رنج‌های متعددی محاصره شده‌اند که به آنها اجازه درست فکر کردن و کار کردن را نمی‌دهد. گذشته از این، برخی داروهای ضدافسردگی هم خودشان تمرکز را از بین می‌برند.

چه باید کرد؟

تا دیر نشده و در مرداب افسردگی فرو نرفته‌اید، با یک روانشناس درمورد مشکل‌تان صحبت کنید. اگر سراغ روانپزشک رفته‌اید، قبل از اینکه نسخه‌ای برای‌تان تجویز کند به او بگویید که تمرکز‌تان کم شده و نمی‌توانید کارهای‌تان را به‌خوبی انجام دهید تا دارویی که در عین رفع افسردگی این مشکل را هم کمتر می‌کند را برای شما تجویز کند. البته یادتان نرود که افسردگی بیماری نیست که یک‌شبه بیاید و یک‌شبه هم برود، پس صبور باشید و روی توانایی پزشک‌تان حساب کنید.

منبع: مجله سیب سبز