سه اثر ماراتن «لوت» بر گردشگری ایران

ابرماراتن بین‌المللی درحالی از فردا در کویر لوت ایران برگزار می‌شود که به باور کارشناسان این رویداد علاوه‌بر عواید مالی قابل‌توجهی که برای منطقه کرمان می‌تواند داشته باشد، نقش عمده‌ای در شناساندن ایران به جهان نیز ایفا می‌کند.

به گزارش دنیای اقتصاد، به گفته مدیرکل اداره میراث فرهنگی و گردشگری استان کرمان، قهرمانان بزرگ ماراتن جهان برای شرکت در این ماراتن که با نام «راه ابریشم ایران» برگزار می‌شود، به ایران آمده‌اند؛ قهرمانانی که هر کدام می‌توانند سفیران گردشگری ایران باشند. محمد انصال، سریع‌ترین دونده صحراها و قهرمان بزرگ مراكشي در ابرماراتن جهان و رشيد المرابيتي، قهرمان ماراتن مراكش از جمله مهم‌ترین دونده‌های حاضر در این رویداد بين‌المللي هستند.

پائولو برگینی، قهرمان ماراتن‌های قطب جنوب و شمال با همراهی یک شرکت گردشگری ایرانی در برپایی این ابرماراتن نقش دارند و قرار است این ابرماراتن طی پنج سال آتی به‌صورت سالانه برگزار شود. به گفته مجریان ایتالیایی این رویداد هدف از شرکت در این ماراتن، مبارزه انسان با چالش‌های طبیعت و غلبه بر شرایط سخت در قالب تعاملات فردی و جمعی با محیط است و شاید به همین دلیل باشد که قهرمان این رویداد، هیچ نشان و جایزه‌ای ندارد. البته مقامات محلی کرمان قبلا گفته‌اند که نشانی از ایران را به یادگار اهدا خواهند کرد. از آنجا که این ابرماراتن عنوان «راه ابریشم» را بر خود دارد و مهم‌ترین مشخصه‌ راه ‌ابریشم کاروانسرا‌ها هستند، قرار است از یک کاروانسرا شروع و به کاروانسرای دیگری ختم شود. از سوی دیگر، این رویداد بزرگ در شرایطی در کویر شهداد برگزار می‌شود که پرونده ثبت جهانی لوت در آستانه بررسی در یونسکو قرار دارد و این رویداد شاید بتواند این ثبت را تسریع بخشد.

 جزییات ابرماراتن راه‌ابریشم

در همین حال، یکی از برگزارکنندگان این ابرماراتن با اشاره به اینکه دونده‌هایی از 10کشور دنیا به ایران آمده‌اند، به خبرنگار ما می‌گوید: «زمان این ابرماراتن یک هفته خواهد بود و مسیری 250کیلومتری برای آن درنظر گرفته شده است.» کوشکی علاوه برآنکه برگزاری این رویداد را صرفا به قصد ورزش نمی‌داند، تاکید می‌کند: «ما بر این باوریم که اثرات گردشگری این رویداد بسیار بیشتر و مهم‌تر از اثرات ورزشی آن است.» به گفته وی، این رویداد سه تاثیر مهم بر توسعه گردشگری کشور دارد و در این‌باره تصریح می‌کند: «شاید اگر این رویداد برگزار نمی‌شد، هیچ‌کدام از این دونده‌های مشهور به ایران و کرمان نمی‌آمدند. اما یکی از اثرات مهم این رویداد همین است که جمعی از مهم‌ترین دوندگان صحرا را که در کشورهای خود افراد مورد وثوق و مهمی هستند به ایران کشانده است. از سوی دیگر، دنبال‌کنندگان آنها در شبکه‌های اجتماعی وقتی درباره حضور آنها در ایران می‌خوانند یا تصاویرشان را می‌بینند، ممکن است به سفر به کشورمان رغبت نشان دهند و تصمیم بگیرند به ایران سفر کنند.» کوشکی می‌افزاید: «مثلا رافائل فوکس گروبر، دونده‌ای از آلمان است که مهم‌ترین و پرتیراژترین مجله را در دنیا با نام World Runner منتشر می‌کند و به مناسبت این ماراتن راه ابریشم ایران، 8صفحه‌درباره ایران و این رویداد در مجله خود مطلب نوشته است.»

این فعال گردشگری ادامه می‌دهد: «سومین اثر مهمی که این رویداد برای گردشگری ایران خواهد داشت، به تصویر کشیدن ایران در رسانه‌های خارجی است.» به گفته وی، شبکه‌های تلویزیونی خارجی نظیر Sky Sport و Raiایتالیا این ابرماراتن را پوشش می‌دهند که به باور او می‌تواند منعکس‌کننده برند ایران در جهان باشد. علاوه‌بر این، اکثر این دونده‌ها در شبکه‌های بین‌المللی و داخلی کشورهای خود حضور پیدا خواهند کرد و این کار به مطرح شدن نام ایران در این رسانه‌ها خواهد انجامید.کوشکی با تاکید بر شعار زیست‌محیطی این رویداد می‌گوید: «شعار ما این است که «کویر را همان‌طور که گرفته‌ایم، پس می‌دهیم»؛ بنابراین رویکردهای زیست‌محیطی نیز در این رویداد وجود دارد.»

او همچنین استفاده تمام و کمال از نیروی انسانی ایرانی برای برگزاری این رویداد را از دیگر ویژگی‌های مثبت آن عنوان می‌کند و می‌گوید: «خوشبختانه به جز کارگردان مسابقه و یک پزشک، دیگر افراد دست‌اندرکار ابرماراتن لوت همگی ایرانی هستند؛ امری که اشتغال‌زایی را نیز موجب شده است.» این فعال گردشگری، اصلی‌ترین سود اقتصادی این رویداد ورزشی-گردشگری را به تصویر کشیده شدن برند گردشگری ایران و به‌ویژه کویر لوت عنوان و خاطرنشان می‌کند: «هزینه حضور در این ماراتن برای شرکت‌کنندگان ایرانی معادل یک هزار یورو و برای اتباع خارجی، 2 هزار و 500 یورو تعیین شده است. اما سود اصلی‌ای که ایران از این رویداد می‌برد بیش از اینهاست و باید در بلندمدت در انتظار آن بود.»

کوشکی البته از عدم همکاری بخش خصوصی کشورمان برای حمایت مادی و معنوی انتقاد می‌کند و معتقد است که این فرصت می‌توانست برای خود فعالان بخش خصوصی جهت معرفی برندهایشان مفید باشد. او در پایان با اشاره به تجارب جهانی در استفاده از این رویدادها برای رشد گردشگری، یادآور می‌شود: «نظیر این ماراتن، در کشورهایی مثل عمان، مراکش و مصر نیز برگزار می‌شود و این کشورها از چنین فرصت‌هایی برای بازاریابی گردشگری خود بهره کافی می‌برند.»

اهمیت گردشگری رویداد

ابرماراتن کویر لوت، تنها یک رویداد ورزشی نیست؛ بلکه به باور کارشناسان رویدادی خلاقانه است که توسعه گردشگری را مدنظر دارد. شاید این اولین رویدادی نباشد که به واسطه آن گردشگران به ایران جذب می‌شوند؛ گردشگرانی که بعضی، حین برگزاری رویداد به ایران سفر می‌کنند و گردشگران دیگری که پس از مواجه شدن با گزارش‌های رسانه‌ها از چنین رویدادهایی به سفر به ایران ترغیب می‌شوند. پیش از این نیز در سال گذشته، رالی مسابقات خاورمیانه در شیراز برگزار شد که گام نخست این شهر فرهنگی در حوزه ورود به گردشگری رویداد محسوب می‌شد. علاوه‌بر آن، 21 فروردین سال جاری بود که نزدیک به 200 شرکت‌کننده از 30 کشور شامل آلمان، اتریش، استرالیا، چین، دانمارک، مصر، فرانسه، مجارستان، یونان، ایران، ژاپن، ایتالیا، ایرلند، لبنان، هلند، ایسلند، پاکستان، لهستان، آفریقای جنوبی، سوئد، ترکیه، انگلیس و امارات در فاصله 42 کیلومتری بین دروازه شهر شیراز تا پرسپولیس به دو شکل تفریحی و استقامتی، ماراتن کردند و تصمیم داشتند منعکس‌کننده امنیت ایران به جهان باشند.

کارشناس ارشد پژوهشکده گردشگری سازمان میراث فرهنگی با توضیح اینکه گردشگری رویداد، از اقسام گردشگری است که شامل جذب گردشگر در حوزه رویدادهایی نظیر رویدادهای ورزشی، فرهنگی، طبیعی و... می‌شود، به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: «وقتی ما یک پدیده را به محصول گردشگری تبدیل کنیم، می‌توانیم از آن برای جذب گردشگر بهره بگیریم.» دکتر ناصر رضایی با اشاره به تجربه کشورهای دیگر در این‌باره، یادآور می‌شود: «در همه‌جای دنیا، جاذبه‌هایی به صورت رویدادهای طبیعی، فرهنگی، ورزشی و... وجود دارند یا ایجاد می‌شوند که گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کنند؛ نظیر آنچه در مدار قطبی شمال و در کشورهایی نظیر روسیه، سوئد و نروژ رخ می‌دهد و بهره‌برداری گردشگری که از پدیده شفق قطبی می‌شود.»

گرچه به نظر می‌رسد اقدامات پراکنده‌ای در راستای توسعه گردشگری رویداد در کشورمان صورت گرفته اما رضایی نیز معتقد است که مهم‌ترین مساله برای توسعه گردشگری رویداد، مدیریت و برنامه‌ریزی است. به گفته وی، برای ایجاد زیرساخت‌ها، بازاریابی و تبلیغات و همچنین ظرفیت‌های محیطی و انسانی باید برنامه‌ریزی صورت گیرد تا از این طریق بتوان به صورت ادامه‌دار از برخی رویدادها برای توسعه گردشگری بهره گرفت. کارشناس ارشد پژوهشکده گردشگری همچنین تاکید می‌کند که باید برای هر منطقه که می‌خواهد گردشگری رویداد خود را گسترش دهد، مطالعات جامعی صورت گیرد و مخاطبان موردنظر آن پدیده و رویداد را ارزیابی و زیرساخت‌های مورد نیاز را برآورد کرد. به گزارش «دنیای اقتصاد»، صلح و امنیت، پیامی است که ابرماراتن «راه‌ابریشم ایران» به دنیا مخابره خواهد کرد و در همین حال، رویدادهای بسیار دیگری نیز وجود دارند یا می‌توانند شکل بگیرند تا نظیر این پیام‌ها را به دنیا بفرستند.