چرا دلواپسان ایرانی «ترامپ» را ترجیح می‌دهند؟

عصر ایران؛ مهرداد خدیر- با این که معمولا در ایران گفته می شود نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تفاوت چندانی برای ما ندارد اما واقعیت این است که هم موضوع «ایران» یکی از مباحث همیشه مطرح در رقابت ها و مناظره های انتخاباتی در آمریکا بوده و هم در ایران انتخابات آمریکا رصد می شود.
 
در کلیت ماجرا همواره این باور وجود داشته که با انتخاب نامزد جمهوری‌خواهان احتمال درگیری نظامی فزونی می‌گیرد و در صورت پیروزی کاندیدای دموکرات حساسیت‌های حقوق بشری افزایش می‌یابد اما این بار با انتخابات متفاوتی رو به رو هستم.

انتخاباتی که 72ساعت دیگر برگزار می‌شود و متفاوت ترین انتخابات آمریکا در دهه های اخیر و شاید در تاریخ این کشور زیرا پدیده‌ای به نام  «دونالد ترامپ» معادلات را بر هم زده و عقاید او شاید در قالب واژه « جمهوری‌خواه» هم نگنجد کما این که شماری از چهره‌های مشهور این حزب از او تبری جسته‌اند.

به همین خاطر دیگر مانند گذشته گفته نمی‌شود هر یک سر کار بیایند تفاوت ندارد چون واقعا ترامپ و کلینتون می‌توانند دو شیوه کاملا جدا را به اجرا گذارند و ریاست جمهوری هریک مفهوم خاص خود را دارد.

هر چند گرایش ها و محافل سیاسی به صورت صریح ابراز نمی کنند که ترامپ را ترجیح می دهند یا هیلاری کلینتون را اما گزاف نیست اگر گفته شود دلواپسان ایرانی یا دست کم لایه های افراطی تر ترامپ را ترجیح می دهند.

این گزاره البته به معنی علاقه به شخص او یا آرای او نیست کما این که در پاره ای نوشته ها با الفاظی چون فاسد یا دیوانه از او یاد کرده یا حتی حضور او را با هدف ایجاد انگیزه برای رأی به هیلاری دانسته اند و این ضرب المثل به کار می رود که « سگ زرد برادر شغال است»  بلکه ترجیح به این معنی که ریاست جمهوری او چهره واقعی تری از آمریکا به نمایش می گذارد و بی نقاب است.
                  
این باور در ایران البته منحصر به دلواپسان نیست. برخی از دیپلمات ها با گرایش اصلاح طلبانه نیزمعتقدند در موقعیت کنونی اگر ترامپ انتخاب شود موقعیت ایران در منطقه تقویت می شود چرا که او عربستان سعودی را شریک قابل اطمینانی برای ایالات متحده نمی داند.

 در چرایی این ترجیح این موارد را می توان مطرح کرد:

1- ترامپ پیش از این گفته بود توافق هسته‌ای با ایران نفعی برای آمریکا نداشته و چنانچه رییس جمهور شود آن را کنار می گذارد.

این اتفاق برای مخالفان برجام در ایران ایده‌آل است چون نقض به دست آمریکایی ها صورت پذیرفته و دست ایران را هم باز می گذارد.

البته بسیار بعید است که حتی با ریاست جمهوری ترامپ نیز این اتفاق بیفتد چون یک طرف برجام یا برنامه جامع اقدام مشترک ایران و طرف دیگر آن نه یک کشور که 6 کشور است و در این صورت آمریکا باید پاسخ گوی متحدان و رقبای خود باشد.

مهم تر این که موضوع برجام در قالب قطعنامه سازمان ملل هم به تصویب رسیده است اما به هر حال مواضع ضد برجام ترامپ می تواند به کار نابرجامیان بیاید و در انتخابات ریاست جمهوری بهار 96 از آن بهره برند.

2- در صورت حضور ترامپ در کاخ سفید «مرگ بر آمریکا» و احساسات ضد آمریکایی موجه تر به نظر می رسد و این بازار را رونق می دهد و ترانه ها یا سرودهای تازه ای با صدای حامد زمانی از تلویزیون پخش می شود.

3- چنانچه گفته شد رقابت اصلی ایران در منطقه که در حال حاضر به تخاصم کشیده شده با عربستان سعودی است در حالی که ترامپ علاقه چندانی به عربستان ندارد. هیلاری اما به سعودی ها به چشم یک متحد مهم نگاه می کند.

4- محافظه کاران در همه جای دنیا چند ویژگی مشترک دارند و یکی هم این است که سیاست و اجتماع را جای زنان نمی دانند.

حتی اگر رقیب خانم هیلاری مرد دیگری به جز ترامپ بود نیز چه بسا او ترجیح داده می شد. انتخاب هیلاری کلینتون به عنوان اولین رییس جمهوری زن در تاریخ ایالات متحده سبب می شود رهبران سه قدرت سیاسی و اقتصادی دنیا زن باشند.

بدین ترتیب در رأس هرم اجرایی و اقتصادی آمریکا نیز مانند آلمان و بریتانیا یک زن قرار می گیرد و توجیهات قبلی برای مخالفت با نقش آفرینی سیاسی و اجتماعی زنان رنگ می بازد.

5- ترامپ نشان داده اهل معامله است. او بیش از آن که سیاست مدار باشد بازرگان و کارآفرین است واصطلاحا اهل دو دو تا چهارتا. در همین مدت هم بسیاری از مواضع خود را تغییر داده و چرا در قبال ایران چنین نکند؟ پیش تر نیز جمهوری خواهانی مانند رونالد ریگان و جرج بوش پدر در دوران ریاست جمهوری تمایل خود را به معامله با ایران نشان داده بودند که مشهور ترین نمونه مربوط به 30 سال قبل و اعزام روبرت مک فارلین با کلت و کیک بود.

6- برخی در ایران بر این باورند که داعش ساخته و پرداخته وزارت خارجه آمریکا در دوران وزارت هیلاری است و با این حساب در صورت انتخاب ترامپ احتمال نابودی داعش بیشتر است.

7- شعارها یا باورهای حقوق بشری دموکرات ها نیز به کام دلواپسان خوش نمی نشیند. از این منظر ترامپ که چندان ادعای حقوق بشری ندارد نزد کسانی که به داعیه های حقوق بشری با دیده تردید می نگرند مطلوب تر است.

8- ترامپ در برخی خصوصیات به ولادیمیر پوتین رییس جمهوری فدراسیون روسیه شبیه است. از این منظر هم کسانی که شیوه پوتین را می پسندند ترامپ را ترجیح می دهند.

9- دنیا با ترامپ پوپولیستی تر به نظر می رسد. دلواپسانی که از این نوع سیاست ورزی حمایت می کنند با انتخاب ترامپ می توانند بگویند که در آمریکا نیز شیوه های حزبی و کلاسیک به بُن بست رسیده است.

10- سر انجام این که دلواپسان ایرانی به رفتارهای هیجانی بیشتر بها می دهند تا کنش های عقلانی. با این نگاه ترامپ می تواند موج تازه ای از هیجان را به عرصه سیاست در سطح جهان تزریق کند که به کار همه کسانی می آید که سیاست را با هیجان و احساسات و شعار بیشتر دوست می دارند تا منطق و گفت و گو.