توان ثروتمندان برای اخلال در بازار ایران

آقای سیف در این جلسه عنوان کرد که چون در اواخر سال معمولا سفرها افزایش پیدا می کند و درخواست کننده ارز زیاد می شود، شاهد افزایش قیمت هستیم.

البته در خیلی از مقاطع سال مثلا سفرهای زیارتی به عتبات عالیات، بیشتر از اواخر سال است و این نکته رئیس بانک مرکزی، قابل پذیرش و قانع کننده نیست.

دولت وعده تک نرخی شدن ارز را داد ولی نتوانست اجرا کند. در بودجه سال 96 هم پیشنهاد افزایش نرخ دلار را داده که به نظر من، این افزایش منطقی نبود. پیشنهاد 3300 تومانی دولت برای بودجه سال 96، یکی از عوامل افزایش قیمت نرخ دلار است.

 -  آیا در همین جلسه کمیسیون اقتصادی، از رئیس بانک مرکزی پرسیدید که مصارف و منابع ارزی کشور چقدر است و مثلا سهم مسافرت های به خارج از کشور از کل مصرف ارز کشور دقیقا چقدر است؟
در جلسه ای که نمایندگان مجلس و میهمانان عزیز حضور داشتند، دلایل افزایش قیمت از زبان مسئولان بیان شد و کمتر نمایندگان صحبت کردند.

- به طور مشخص آقای سیف در جلسه کمیسیون اقتصاد گفته اند نرخ دلار به زیر 3800 تومان کاهش پیدا می کند و همچنین از مقدار تزریق شده ارز به بازار خبر داده است.

آقای سیف گفتند پیش بینی ما این است که قیمت ارز به 3800 تومان برسد. می گفتند این افزایش قیمت همه ساله در پایان سال رخ داده است.

نمودارهایی را نیز ترسیم کرده بودند. طبق گزارشی که دادند تنها سالی که در پایان آن سال، افزایش قیمت ارز نداشتیم سال 92 بوده است و در بقیه سال ها، افزایش قیمت وجود داشته و بعد از آن هم، کاهش قیمت اتفاق افتاده است.

- رئیس بانک مرکزی گفته اند که 5.8 میلیارد دلار به بازار تزریق کرده اند.

من آخر جلسه به دلیل این که نماز نخوانده بودم و بعد باید در جلسه صحن علنی مجلس شرکت می کردم تا حدود ساعت یک بعدازظهر، در جلسه کمیسیون اقتصادی بودم.

- ظاهرا جلسه کمیسیون اقتصاد با رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد 3 ساعت طول کشیده است.
بله؛ از ساعت 10 صبح جلسه شروع شد و تا حول و حوش ساعت یک و 15 دقیقه بعدازظهر روز شنبه ادامه داشته است.

- به غیر از گفتن عوامل افزایش قیمت دلار، به موارد خاص دیگری که جلب توجه کند اشاره کردند؟
خیر. مورد دیگری به غیر از مواردی که الان توضیح دادم مطرح نشد.

- بحث انتخاب ترامپ در روز 18 آبان امسال واقعا چقدر در التهابات ارزی به طور غیر مستقیم تاثیر داشته است؟
انتخابات ها معمولا چه در داخل و چه در خارج از کشور، تاثیر مقطعی دارد. چون تفکرات و نظرات دو رئیس جمهور تفاوت دارد  ولی تاثیر و تغییر آن جزئی است.
انتخابات، بی تاثیر نبوده است. اما تاثیرش مقطعی است و خیلی نمی تواند در افزایش قیمت ارز نقش داشته باشد.

- نرخ دلار در اول آبان 3590 تومان بوده و به تدریج افزایش پیدا کرد. انتخابات آمریکا در 18 آبان برگزار شد و نرخ دلار در ایران تحت تاثیر نتیجه آن انتخابات، بیشتر افزایش پیدا کرد.
شما و دیگر اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در روز 24 آبان با رئیس بانک مرکزی در ساختمان آن بانک یک جلسه داشته اید ولی در آنجا هیچ بحثی در مورد این که نرخ ارز دارد افزایش پیدا می کند مطرح نکرده اید.

موضوعات جلسه از قبل مشخص شده بود از جمله بحث موسسات مالی و اعتباری مثل ثامن الحجج که سپرده گذاران آنها با مشکل رو به رو هستند.
در همان جلسه اشاره ای به افزایش نرخ ارز شد ولی این التهاب و نوساناتی که الان وجود دارد آن موقع نبود. تازه شروع به افزایش قیمت شده بود.

- یکی از بحث های مطرح شده در جلسه 24 آبان اصلاح ساختار نظارت بانک مرکزی بوده است. در ارتباط به بحث نظارت، آیا موضوع نرخ ارز که روی اقتصاد و زندگی مردم تاثیر می گذارد نمی توانست مطرح شود؟
در همان جلسه به این موضوع اشاره شد. در خصوص نظارت بانک مرکزی بر بانک ها و موسسات مالی و اعتباری، بیشتر روی مشکلات مربوط به این موسسات بحث شد و همچنین اصلاح نظام بانکداری مطرح شد.

- در همان جلسه مشترک آقای سیف درباره یکسان سازی نرخ ارز گفته اند اولین مرحله از رشد و توسعه، برخورداری از ثبات و دور بودن از شوک در اقتصاد است.
در آن روزها شما تصور نمی کردید که با توجه به این که قیمت مبادله ای 3200 تومانی به قیمت آزاد نزدیک شده بود فرصت مناسبی است که یکسان سازی نرخ ارز اتفاق بیفتد و فساد و تبعیضی که می تواند ناشی از دو نرخی باشد از بین برود؟
یکسان سازی نرخ ارز را، دولت باید انجام بدهد. مجلس نمی تواند یکسان سازی نرخ ارز را انجام بدهد. مجلس می تواند تذکر بدهد. در همان جلسه تذکر داده شده.
در جلسه شنبه 11 دی ماه کمیسیون اقتصادی مجلس، هم رئیس کمیسیون و هم چند نماینده دیگر، در مورد یکسان سازی قیمت ارز و بورس ارز، صحبت کردند. اما دولت باید اجرا کند. وظیفه ما تذکر دادن و هشدار دادن و سوال کردن است.

- وقتی که بانک مرکزی 5.8 میلیارد دلار ارز به بازار آزاد تزریق کرده است نشان می دهد که بانک مرکزی منابعی دارد که تزریق کند. حتما باید نرخ ارز به بالای 4 هزار تومان می رسید که بعد به بازار تزریق کند؟

در کشور ما یک نفر یا یک گروه می تواند به تنهایی این 5.8 میلیارد دلار را خریداری کنند و دو مرتبه برای بازار مشکل ایجاد کنند. باید حساب شده و دقیق تر، عمل کرد.
چون خبرهایی منتشر می شود و روی آن هم مانور می دهند که مثلا بانک جهانی چه گفته است و آمریکا می خواهد چه کار کند.
الان حتی همین نظر آقای سیف هم قابل قبول نیست. خیلی بد است که قیمت ارز از 3500 تومان با شوک به 4 هزار تومان برسد و بعد بگوییم 3800 تومان می شود و دیگر 3800 تومان خوب است.

- آقای سیف در جلسه بانک مرکزی و کمیسیون اقتصاد گفته که اقتصاد به دور از شوک باشد که یکسان سازی ارز اتفاق بیفتد. الان که شوک به بازار وارد شده، عملا یکسان سازی منتفی شده است؟
اختیار تک نرخی کردن ارز در دست بانک مرکزی و دولت است. مجلس فقط می تواند تذکر بدهد.
همه نمایندگان مجلس و آقای پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی در جلسه شنبه 11 دی ماه، به طور جدی اعتراض داشتند که چرا ارز را تک نرخی نمی کنید.

 - این مقدار 5.8 میلیارد دلار که بانک مرکزی به قیمت آزاد به بازار تزریق کرده است حدود 22 هزار میلیارد تومان می شود. آیا این طور نقدینگی در دست برخی افراد وجود دارد که 22 هزار میلیارد تومان را وارد کنند و این 5.8 میلیارد دلار را خریداری کنند؟
در کشور ما، یک عده ثروتمند وجود دارند که اصلا تصور نمی کنیم. وقتی که مثلا یکجا خرید یک کارخانه چند هزار میلیارد تومانی را پیشنهاد می دهند، مشخص و روشن است که هستند افرادی که اگر بخواهند در بازار اخلال ایجاد کنند چند نفرشان، چنین کاری را انجام می دهند.

 - در لایحه بودجه سال 96 دولت نرخ 3300 تومان را برای هر دلار در نظر گرفته است. در روزهای گذشته قیمت دلار بعد از افزایش، به حدود 3900 تومان کاهش پیدا کرد. آیا مجلس به دنبال این است که دولت را مکلف به تک نرخی کردن ارز کند؟
همکاران من در مجلس این موضوع را مطرح نکرده اند که تک نرخی کردن ارز را مصوب و دولت را مکلف به اجرای آن کنند. روی افزایش نرخ ارز بحث دارند.

من خودم با نرخ 3300 تومان هم موافق نیستم. قیمت ارز در لایحه بودجه سال 1396 نباید از حد 3100 تومان یا 3200 تومان، بیشتر بالا می رفت. دولت قیمت را بالا در نظر گرفته است و همین هم یک عامل افزایش قیمت ارز بوده است. در کشور ما همه چیز را تابع قیمت ارز کرده اند.
چند روز پیش قیمت گوشت چقدر افزایش پیدا کرد و همین طور قیمت مایحتاج مردم و در سفره مردم. از آن طرف هم دولت بیان می کند که تورم 7 درصد است.

اگر درآمد ما با دلار بود و هزینه ها با دلار بود، بله. یک کارگر ماهیانه 800 هزار تومان حقوق می گیرد ولی هزینه ها را دلاری محاسبه می کنند. می گویند نرخ دلار افزایش پیدا کرده، قیمت گوشت هم افزایش پیدا کرده است. این وضع، زندگی را برای مردم و همچنین تولید کنندگان ما سخت می کند.

- آقای موسوی شما می گویید قیمت دلار 3100 تومان باشد. اما آقای سیف اخیرا گفته است که قیمت واقعی دلار 3600 تومان است. اگر قرار باشد نرخ دلار مبادله ای 3100 تومان باشد رانت بزرگی تا قیمت آزاد دلار ایجاد می شود.
بانک مرکزی بگوید مثلا قرار است از امشب قیمت ارز تک نرخی و 3600 تومان شود یا 4 هزار تومان شود. اما در نظر داشته باشیم که یک عده برای تولید و اشتغال کشور، پا در میدان گذاشته و وام ارزی گرفته اند و رفته اند کار ایجاد کنند. اما نرخ ارز مثلا یک مرتبه هزار تومان افزایش پیدا می کند. اصلا زندگی آنان نابود می شود.

یک عده هم ارز را در خانه خودشان نگه داری کرده اند و یک شبه، تریلیاردر می شوند. به هر حال بانک مرکزی و دولت باید تکلیف فعالان بخش تولید و صنعت را که قبلا بدهی داشته اند روشن کنند.