هزینه اصلی کافی شاپ مربوط به ملک است/ درآمد حداقلی کافه داری 24 میلیون تومان در ماه

محمد قهرمانی کوشان-  گذر زمان بسیاری از کسب و کارها را از رده خارج کرد و کسب و کارهای تازه ای را جایگزین آن کرد. از وقتی که  حمامی ها لنگ های خود را آویزان کردند صاحبان قهوه خانه ها هم تخت  های خود را از گود خارج کردند و کافه های جدید با آرایش مدرن جای آن را گرفتند.

  کافی شاپ ها یکی از کسب وکارهای دنیای مدرن هستند که مانند بسیاری از کسب و کارهای دیگر به صورت وارداتی به اقتصاد  کشورمان وارد شده و بسیاری از بخش های  فرهنگ و اجتماع را تحت تاثیر قرار داده اند. کافی شاپ ها بر خلاف قهوه  خانه های سنتی محلی برای خوردن چای یا  کشیدن قلیان نیست. کافه ها محلی برای دورهم بودن وگپ و گفت های دوستانه است. 

در راه اندازی یک کافه یافتن یک محیط آرام  و بدون تنش در اولویت قرار دارد. اما این کسب و کار مانند تمامی کسب و کارهایی که در کشورمان راه اندازی می شود نیاز به دریافت مجوزهایی  دارد. طبق اعلام اداره اماکن شرایط راه اندازی یک کافی شاپ به مجموعه ای از اولویت ها نیاز دارد که در زیر برخی آنها نام برده می شود 1-تابعیت جمهوری اسلامی ایرن2)-ارائه سند مالکیت و بنچاق یا اجاره نامه رسمی یا عادی و یا مبایعه نامه و یا حکم قطعی دادگاه مبنی بر الزام به تنظیم اجاره نامه یا رسید پرداخت اجاره بها معتبر و یا ارائه قرار دادهای منعقده فی مابین متقاضی پروانه کسب با ادارات و سازمانهای دولتی , نهاد ها , شهر داری ها , شرکت های تعاونی مسکن و شرکت های خاص صنفی , شرکت های تحت پوشش سازمان های دولتی ( ارائه اصل سند مالکیت جهت احراز مالکیت موجر یا فروشنده در خصوص اجاره نامه عادی یا مبایعه نامه عادی ضروریست)

3)اصل شناسنامه و فتو کپی آن از تمام صفحات (2 سری)
4)اصل و کپی کارت ملی (2 سری)
5)- گواهی پایان خدمت نظام وظیفه و یا معافیت دائم و یا ارائه گواهی معتبر مبنی بر داشتن معافیت تحصیلی یا پزشکی دانشجویان با ارائه گواهی معتبر از دانشگاه مربوطه و تکمیل فرم تعهد نامه

6)ارائه آخرین مدرک تحصیلی ( حداقل گواهی پایان تحصیلات ابتدایی یا سواد خواندن و نوشتن ) با استثنای متقاضیانی که سن آنها از 50 سال به بالا می باشد .7) قطعه عکس 4*3 جدید .8)حداقل مساحت برای بستنی 12 متر و بستنی و آبمیوه 14 متر و کافی شاپ 20 متر است.
 8)رعایت حدود صنفی 300 متر9) کد پستی 10 رقمی واحد صنفی ( کپی قبض تلفن واحد صنفی)10)چنانچه متقاضی پروانه , خانم باشد معرفی یک مرد به عنوان مباشر الزامی است
 11)- در تابلو سر درب واحد صنفی بکار بردن اسامی و عناوین و نیز اصطلاحات بیگانه ممنوع ,نام تابلو با کلمات فارسی انتخاب شود.

انتخاب محل مناسب

بیشتر کافی شاپ ها در شهرهای بزرگ واقع هستند و به ندرت در شهرهای کوچک می توان یک کافه به چشم دید. خود این موضوع بر  بالا رفتن میزان هزینه اولیه راه اندازی این کسب و کار می افزاید.  اکثر کافه ها در شهر تهران و در محل های خاصی هستند از انجایی که دانشجویان و جوانان مهمترین مخاطب این کسب و کار به  شمار می روند محل های نزدیک به دانشگاه ها، مناطق فرهنگی شهر و گاهی مناطق لوکس و لاکچری بهترین محل برای راه اندازی یک کسب و کار به شمار می رود.

خیابان هایی  محدوده انقلاب تا ولیعصر، فردوسی، ولیعصر شمال، خیابان بهشتی، میرداماد، ظفر، فلسطین، ماندلا بیشترین تعداد کافی شاپ را در خود جای داده اند. ایمان عربشاهی صاحب یک کافی شاپ در خیابان ولیعصر می گوید« بهترین مکان‌ها برای کافی‌شاپ‌ ‌ها حوالی پارک های شلوغ، خیابان‌های نزدیک دانشگاه‌ها، لابی‌هتل‌ها، سالن‌های مراکز فرهنگی مانند سالن‌های تئاتر و سینما، و مراکز تجاری شلوغ است.» نگاهی به وضعیت ملک در مناطق یاد شده نشان می دهد که هزینه تامین محل مناسب برای راه اندازی این کسب و کار بسیار مهم و در برخی مواقع درد سر ساز است. 

برای مثال اگر فردی تصمیم به راه اندازی یک کافی شاپ در خیابان ولیعصر  محدوده انقلاب داشته باشد باید به صورت معمول برای یک ملک مناسب 100 میلیون پیش و ماهی 3 میلیون تومان اجاره پرداخت کند. این در حالیست که قیمت اجاره یک ملک مناسب برای کافی شاپ در خیابان میرداماد 120 میلیون تومان ودیعه و 8 و نیم میلیون تومان اجاره در ماه است.

البته قیمت خرید ملک در این مناطق هم بسیار گران است. برای مثال در منطقه ولیعصر محدوده انقلاب بین 6 تا 8 میلیون یک ملک تجاری معامله شده و در منطقه ای مانند میرداماد بین 15 تا 16 میلیون تومان خرید و فروش می شود. به طور متوسط با در نظر گرفتن یک ملک 100 متری برای یک کافی شاپ باید ماهیانه 5 تا 6 مییلیون اجاره در مرکز شهر را پرداخت کرد که این مبلغ در مناطق یک تا سه تهران به بیش از سه برابر هم افزایش پیدا می کند.

کافه آرایی

المان های بصری یکی از مهمترین  و شاید تاثیرگذار ترین بخش یک کافی شاپ برای جذب مشتری است. فرحناز صارمی دارنده یک کافی شاپ در خیابان جردن می گوید« با توجه به اینکه جوانان مهمترین مخاطبان کافی شاپ ها هستند باید به المان های بصری و دکوراسیون توجه ویژه ای داشت. » به گفته وی« به صورت عادی یک کافی شاپ برای طراحی دکور خود نیازمند یک طراح است که مجموع هزینه های مورد نیاز برای دکور آرایی و دستمزد طراح بین 15 تا 20 میلیون تومان می شود. البته در برخی مواقع اگر اجناس به کار گرفته شده در طراحی دکوراسیون عتیقه باشد تا مرز 100 میلیون تومان هم تجاوز می کند.»

وسایل مورد نیاز

یک کافی شاپ پس از  انتخاب محل و دکور آرایی به وسایل آشپزی و پذیرایی نیاز دارد. به صورت معمول ظروف خاص و  و یژه ای در کافی شاپ ها به کار گرفته می شوند که خود این موضوع بر بالا رفتن هزینه ها تاثیر دارد. هر کافه در وهله اول به یک قهوه ساز حرفه ای نیاز دارد که میانگین قیمتی آن بین  یک میلیون و 400 هزار  تا 4 میلیون تومان است.

 کتری برقی بزرگ، آبمیوه گیری صنعتی به قیمت 2 میلیون، بستنی ساز به قیمت 3 میلیون تومان، ظروف پذیرایی بین 7 تا 15 میلیون تومان، ماکروفر 1 میلیون و 400 هزار تومان، سرخ کن 800 هزار تومان، گوش کوب برقی 120 هزار تومان،  از مهمترین وسایل مورد نیاز یک کافی شاپ هستند. مرجان اکرمی دارنده یک کافی شاپ در خیابان بهشتی می گوید« میز و صندلی در کافی شاپ علاوه بر راحتی باید یک وجه تمایز  ایجاد کند.  با توجه به اینکه مشتریان کافه ها ساعت های طولانی را بر روی صندلی ها سپری می کنند راحتی و آسایش باید اولویت قرار گیرد.» به گفته وی« تامین و تدارک میز و صندلی مناسب در کافی شاپ ها نوعی سرویس دهی مطلوب در راستای مدیریت بر رضایتمندی مشتریان به شمار می رود.»

نیروی انسانی

برای راه اندازی یک کافی شاپ آموزش دوره های کافی شاپ داری یکی از الزام سازمان اماکن است. اما هر کسب و کاری نیاز به نیروی انسانی متخصص دارد. نیروی های فعال در کافی شاپ ها معمولا بین 2 تا 3 نفر هستند اما این افراد باید در حوزه های مختلفی صاحب سبک باشند.

برای مثال کارگر یک کافی شاپ علاوه بر  مشتری مداری باید در ایجاد تمایز در محصولات هم سر رشته داشته باشد. علیرضا قره گوزلو صاحب یک کافی شاپ در  خیابان فلسطین می گوید« باید کارگران در تهیه محصولات مهارت ویژه ای داشته باشند. برای مثال نوشیدنی یک کافی در سطح شهر مثال زدنی می شود که بدون شک حاصل مهارت و تخصص نیروی انسانی است.»

به گفته وی« هزینه دستمزد نیروی انسانی در کافی شاپ ها با اختلاف های بسیاری رو به رو است. اکثر کافه داران به صورت تخصصی در این زمینه وارد شده و تنها از چند کارگر برای پذیرایی استفاده می کنند. اما به صورت نرمال یک کارگر کافی شاپ  که فعالیت آن از ده صبح تا 12 بعد از ظهر و چهار بعد از ظهر تا 10 شب است بین یک میلیون و 200 هزار تا 2 میلیون دستمزد دریافت می کند. نکته قابل توجه در این میان حضور دانشجویان در این محل ها برای کار است که دستمزد ها را بسیار پایین می آورد یک دانشجو برای کار در کافی شاپ بین 800 هزار تا 1میلیون و 200 هزار تومان دستمزد دریافت می کند. » اگر به صورت میانگین در نظر بگیریم یک کافی شاپ در ماه بین 3 تا 4 میلیون هزینه نیروی انسانی پرداخت می کند.

مواد اولیه

تامین مواد اولیه برای پذیرایی یک رکن مهم دیگر در کافه داری است. حسین علاء الدینی دارنده کافی شاپ در خیابان ظفر  می گوید« یک کافی شاپ با مشتریان متوسط 1000 نفر در ماه نیاز به 20 کیلوگرم بستنی به قیمت  هر کیلو 30 هزار تومان، پرتقال بین 80 تا 100 کیلو به قیمت 4 تا 5 هزار تومان، هویج بین 50 تا 60 کیلو به قیمت  هر کیلیو 1000 تا 1200 تومان، قهوه ترک 10 کیلو بین 200 تا 250 هزار تومان، قهوه فرانسوی بین 140 تا 200 هزار تومان، ده کیلیو از نواع شکلاتها با میانگین قیمتی 30 هزار تومان  ، شیر 30 کیلیو گرم به قیمت هر کیلو 1500 تومان، 70 کیلو کیک های خانگی هر کیلیو 14 هزار تومان  و... است. » به گفته وی« هر کافه دار میانگین باید ماهیانه بین 15 تا 20 میلیون تومان هزینه مواد اولیه پرداخت کند. البته در برخی نقاط شهر که تراکم کافه ها بسیار زیاد است مشتریان هم به نسبت تقسیم شده و به همین دلیل هزینه تامین مواد اولیه بین 6 تا 7 میلیون تومان در ماه هم می  رسد.

هر کافه متوسط در خیابان های مرکز شهر تهران و نزدیک به مراکز فرهنگی روزانه 100 مشتری دارد که این مشتریان در روز های آخر هفته به دو برابر هم می رسند به طور میانگین هر مشتری در کافه بین 12 تا 15 هزار تومان هزینه می کند. به عبارتی هر کافه روزانه یک میلیون و پانصد هزار تومان در آمد دارد که بیش از 40 درصد آن را هزینه تامین مواد اولیه، تامین دستمزد کارگران و...  در بر می گیرد. یک کافه دار به طور میانگین روزانه 800 هزار تومان از کسب و کار خود سود می برد که سود ماهیانه آن نزدیک به 24 میلیون تومان است.

اما این مبلغ در کافه های کوچک نهایتا به ماهی شش میلیون تومان می رسد؛ اما در در کافه هایی که اسم و رسمی به هم زده اند و پاتوق هنرمندان یا ورزشکاران هستند این مبلغ تا شبی 10 میلیون تومان هم می رسد. البته درآمد کافه ها در شب های تعطیلات و مناسبتها هم افزایش چشم گیری پیدا می کند.