برای تولد سه چهره دی‌ماهی سینما

خسرو خسرو شاهی، بهرام بیضایی و خسرو سینایی از سینماگرانی هستند که در دی‌ماه متولد شده‌اند.

به گزارش ایسنا، به رسم چند ماه گذشته به مناسبت قرار گرفتن در ماه دی مروری خواهیم داشت بر سال‌های فعالیت سه نفر از پیشکسوتان سینمای ایران؛ بهرام بیضایی، خسرو خسروشاهی و خسرو سینایی.

بهرام بیضایی نمایشنامه‌نویس، فیلمساز و پژوهشگر ۵ دی‌ماه سال ۱۳۱۷ در تهران به دنیا آمد.

او تاکنون در حوزه‌های مختلفی چون نمایشنامه‌نویسی، فیلمسازی، کارگردانی فیلم و تئاتر، تدوین فیلم، تهیه فیلم، مقاله‌نویسی، نگارش داستان و شعر، بیش از ۴۰ فیلمنامه و بیش از ۳۰ نمایشنامه و تعداد زیادی پژوهش تاریخی و تدریس در دانشگاه فعالیت داشته است.

بیضایی که نویسنده‌ای بنام در تاریخ نمایش ایرانی شناخته می‌شود و آثار ماندگاری را هم در این حوزه نوشته است، ساخت فیلم‌هایی همچون «مرگ یزدگرد»، «باشو غریبه کوچک»، «مسافران»، «شاید وقتی دیگر»، «سگ‌کشی» و «وقتی همه خوابیم» را نیز در کارنامه کاری خود دارد.

او در سال‌های گذشته مشغول تدریس در دانشگاهی در آمریکا بوده و چند نمایش ایرانی را هم به صحنه برده است.

از جمله آخرین آثاری که به نویسندگی او بر صحنه رفته است می‌توان به فیلم تئاتر «آینه‌های روبرو» اشاره کرد. فیلمنامه «آینه‌های روبرو» سال ۱۳۵۹ توسط او نوشته شد اما هیچ‌گاه امکان ساخته‌شدن این فیلم فراهم نشد. این فیلمنامه دوبار به چاپ رسید و محمد رحمانیان مدتی قبل فیلم‌ تئاتر «آینه‌های روبرو» را در تالار وحدت روی صحنه برد.

****************************

خسرو خسروشاهی متولد هفتم دی‌ماه سال ۱۳۲۰، از پیشکسوتان عرصه دوبله و مدیران دوبلاژ ، ۷۶ ساله شد.

خسرو شاهی که بیشتر به خاطر دوبله کاراکتر "الن دلون" و "آل پاچینو" شهرت پیدا کرده، کار دوبله را از سال ۱۳۴۰ و مدیریت دوبلاژ را از سال ۱۳۴۹ آغاز کرده است. با نگاهی به کارنامه حرفه‌ای او می‌توان گفت که او تاکنون سرپرستی گویندگان بیش از ۸۰ اثر را برعهده داشته و در فیلم‌هایی بسیاری چون «سامورایی»، «آفتاب سرخ»، «دسیسه سیسیلی‌ها»، «پدرخوانده»، «شیوع»، «مرد بارانی»، «راننده تاکسی» و «نیویورک، نیورک» و ... به عنوان گوینده حضور داشته است.

وی در سینمای ایران نیز دوبله چندین بازیگر را بر عهده داشته، به عنوان مثال به جای ابوالفضل پورعرب در فیلم‌های «بیقراری»‌، «خونسردی»، «‌سوء‌ظن‌«، «بهشت پنهان» و به جای پرویز پورحسینی در سریال «هزاردستان» و به جای بیژن امکانیان در فیلم «حادثه» و «دبیرستان» صداپیشگی کرده است. همچنین فیلم سینمایی مسعود کیمیایی را با گویندگانی همچون منوچهر اسماعیلی‌، چنگیز جلیلوند، ‌زهره شکوفنده‌، ناصرمدقالچی،‌ حسین عرفانی، منوچهر والی‌زاده‌ و مینو غزنوی دوبله کرده است.

خسروشاهی در گفت‌وگویی که مدتی پیش با ایسنا داشت با گله از وضعیت موجود دوبله بیان کرده بود که "ترجیح می‌دهد بیشتر روزگار خود را در خانه سپری کند چرا که معتقد است دوبله دچار روزمرگی شده و دیگر جایی برای عرض اندام ندارد."

او همچنین گفته بود: "در خارج از کشور دوبله برایشان تازگی دارد و وقت بیشتری را صرف آن می‌کنند، در حالی که دوبله در ایران دچار روزمرگی شده است و برای کارهای خوب هیچ تقدیری نداریم و حتی برعکس برای کارهایی ضعیف هم هیچ بازخواست و توضیحی وجود ندارد. بنابراین زمانی که دوبلورها و مدیران دوبلاژ می‌بینند کارهای خوب و بد هر دو یکسان ارزیابی می‌شوند، دیگر به فکر بالا بردن کیفیت کارها نیستند و فقط قصد دارند کارها را سریع‌تر پیش ببرند."

این مدیر دوبلاژ درباره‌ وضعیت حال حاضر دوبله در ایران نیز اظهار کرده بود: "تا زمانی که فیلم‌های سینمایی خارجی در ایران اکران نداشته باشند و یا اگر هم اکران شوند با زیرنویس دست و پا شکسته همراه باشند، وضعیت دوبله به همین شکل باقی می‌ماند و مردم هم به تماشای فیلم‌های دوبله شده ترغیب نمی‌شوند، در نتیجه دوبلورها و مدیران دوبلاژ هم میل زیادی به دوبله‌ی فیلم‌های ۶۰ دقیقه‌ای نشان نمی‌دهند."

****************************

خسرو سینایی متولد ۲۹ دی‌ماه ۱۳۱۹ در شهر ساری و فارغ‌التحصیل کارگردانی و فیلمنامه‌نویسی از آکادمی هنرهای نمایشی و رشته تئوری موسیقی از کنسرواتوار وین است.‌ وی فعالیت هنری‌اش را با کارگردانی فیلم‌های مستند آغاز کرده است.

او تاکنون در حوزه‌هایی چون کارگردانی، نویسندگی، تهیه کنندگی، تدوین و آهنگسازی فعالیت کرده است. در کارنامه کاری سینایی کارگردانی ۱۰ اثر، نویسندگی ۱۰ فیلم، تهیه ۴ فیلم سینمایی، ۵ مورد تدوین فیلم و آهنگسازی حدود ۷ اثر به چشم می‌خورد.

چندی پیش کتاب صوتی «یادگاری» شامل شعرهایی از خسرو سینایی رونمایی شد. خوانش شعرهای «یادگاری» را خودش و مهرداد اسکویی بر عهده داشته‌اند. شعرهایی که حاصل نیم قرن ذوق شاعرانگی این کارگردان سینماست و از سال ۱۳۳۴ آغاز می‌شود و در سال ۱۳۹۴ پایان می‌یابد. علاوه بر شعرها، او موسیقی متن این اثر را هم نوشته و به همراه محمدرضا اسماعیلی، حسین تذهیبی و رسام لردکانی اجرا کرده است.

این هنرمند در گفت‌وگویی که دو سال قبل با ایسنا داشته بیان کرده بود که بعد از سال‌ها کار کردن هنوز شرایط ساخت پروژه‌ای بزرگ برایش فراهم نشده و سال‌هاست برای ساخت فیلم «قطار زمستانی» انتظار می‌کشد و از زمان فیلمنامه «صورت‌گران عصر خون» دنبال چنین اتفاقی بوده تا تجربیاتش را منتقل کند اما به دلیل اینکه بودجه بیشتری می‌خواست امکان ساختش فراهم نمی‌شد و باید به سمت سوژه‌هایی با بودجه کمتر می‌رفت با این حال همچنان علاقه‌مند است تا از تجربه چندین ساله‌اش که هرگز شرایطش فراهم نشده استفاده کند.

سینایی توانسته در طول دوران فعالیت سینمایی خود، سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه در هجدهمین جشنواره فیلم فجر، برای فیلم «عروس آتش» و همچنین لوح زرین بهترین کارگردانی در دومین دوره جشنواره فیلم فجر، برای فیلم «هیولای درون» را به دست بیاورد.

این فیلمساز کارگردانی آثاری چون مثل یک قصه (۱۳۸۵)، گفتگو با سایه ها (۱۳۸۴) ، عروس آتش (۱۳۷۸) ، کوچه پائیز (۱۳۷۶) ، در کوچه های عشق (۱۳۶۹) ، یار در خانه (۱۳۶۶) ، مرثیه گمشده (۱۳۶۲) ، هیولای درون (۱۳۶۲) ، زنده باد..... (۱۳۵۸) و نویسندگی جزیره رنگین (۱۳۹۳) ، مثل یک قصه (۱۳۸۵) ، گفتگو با سایه ها (۱۳۸۴) ، عروس آتش (۱۳۷۸) ، کوچه پائیز (۱۳۷۶) ، در کوچه‌های عشق (۱۳۶۹) ، یار در خانه (۱۳۶۶) ، مرثیه گمشده (۱۳۶۲) ، هیولای درون (۱۳۶۲) ، زنده باد..... (۱۳۵۸) را بر عهده داشته و همچنین آهنگسازی فیلم‌هایی همچون مثل یک قصه (۱۳۸۵)، عروس آتش (۱۳۷۸) ، کوچه پائیز (۱۳۷۶) ، در کوچه های عشق (۱۳۶۹) ، یار در خانه (۱۳۶۶) ، مرثیه گمشده (۱۳۶۲) ، هیولای درون (۱۳۶۲) را در کارنامه کاری خود دارد.

مشهد/ جشن تولدی که به قتل انجامید

بیشتر بخوانید:

آخرین وضعیت سلامتی خسرو خسروشاهی

تماشاخانه

آنچه از بم برجای ماند / ۲۱ سال بعد، هنوز برخی زخم‌ها باز هستند (فیلم)

ارتش اسراییل با ربات ، بیمارستان کمال عدوان را منفجر کرد (فیلم)

فیلم های دیگر