از زمان تولید CH-53A تا دست یابی به طراحی پیشرفته تر CH-53E، نسخه های مختلفی ساخته شدند. در نهایت نمونه اولیه از YCH-53E نخستین پرواز خود را در سال 1974 به سرانجام رساند.

عصرایران؛ مجله تصویری سلاح- سیکورسکیCH-53E سوپر استالیون نوعی بالگرد ترابری نظامی است که اپراتور اصلی آن ارتش آمریکا محسوب می شود. این بالگرد با الهام گیری از سیکورسکی CH-53 و ایجاد یک سری تغییرات مانند افزودن موتور سوم و هفتمین تیغه به روتور اصلی، در کارخانه ای به همین نام ساخته شد. جالب است بدانید که CH-53E در ابتدا منحصرا برای نیروی دریایی تفنگداران آمریکا طراحی و تولید شد. البته بالگردی دیگر تحت عنوان MH-53E سی دراگون نیز در خدمت نیروی دریایی این کشور قرار دارد که با وجود محبوبیت کمتر خود، خنثی سازی مین های دریایی و مشارکت در عملیات های ترابری نظامی را بر عهده خواهد داشت. نمونه ارتقا یافته ای از CH-53E با نام CH-53K کینگ استالیون در دست توسعه است که مجهز به موتورهای جدید و همچنین فضای بیشتر در قسمت کابین بالگرد خواهد بود.

طراحی و توسعه

CH-53 محصولی از رقابت های "هلیکوپتر آزمایشی سنگین" نیروی دریایی آمریکا بود که در سال 1962 آغاز شد. بدین ترتیب سیکورسکی S-65 با موفقیت قابل توجهی در مقابل بوئینگ CH-47 شنوک انتخاب شد. اولین پرواز پروتوتایپ YCH-53A در تاریخ چهاردهم اکتبر سال 1964 انجام گرفت و چندی بعد نیز بالگرد مورد نظر با نام CH-53A سی استالیون طراحی شد. تحویل بالگردهای ساخته شده در سال 1966 کلید خورد. نخستین نمونه های CH-53A مجهز به دو موتور توربوشفت جنرال الکتریک T64-GE-6 با قدرت 2,850 shp بودند. لازم به ذکر است که از زمان تولید CH-53A تا دست یابی به طراحی پیشرفته تر CH-53E، نسخه های مختلفی ساخته شدند. در نهایت نمونه اولیه از YCH-53E نخستین پرواز خود را در سال 1974 به سرانجام رساند.

CH-53E تغییرات مختلفی را پشت سر گذاشت که از جمله مهم ترین آنها می توان به سیستم انتقال سرعت قدرتمند تر، بدنه کشیده تر به اندازه 1.88 متر و همچنین ارتقا تیغه های روتور به کامپوزیت تیتانیوم- فایبرگلاس اشاره کرد. پیکربندی دم نیز دست خوش تحول شد و سیستم کنترا آتش قدیمی جای خود را سیستمی اتوماتیک و مدرن داد. سیسم کنترل پرواز دیجیتال نیز مانع از وارد آمدن استرس بیش از حد توسط خلبان به بالگرد خواهد شد. قرارداد تولید اولیه در سال 1978 امضا و معرفی رسمی بالگرد CH-53E در فوریه سال 1981 آغاز شد. به دنبال این امر، نخستین نسخه تولیدی از بالگرد مذکور در دسامبر سال 1980 به پرواز درآمد. نیروی دریایی و همچنین سپاه تفنگداران دریایی آمریکا در مجموع 177 فروند از این بالگرد را سفارش دادند. همانطور که پیش تر نیز اشاره شد، نمونه ای دیگر از CH-53E به نام MH-53E سی دراگون به درخواست نیروی دریایی آمریکا ساخته و رقابت با دیگر بالگردهای نظامی را آغاز کرد. هدف اصلی از طراحی این نسخه، مشارکت در ماموریت های شناسایی و انهدام مین های دریایی بوده است. جالب است بدانید که ظرفیت محفظه سوخت در این نمونه و همچنین استقامت آن نسبت به CH-53E بیشتر خواهد بود. سیکورسکی همینطور در پاسخ به پروژه ارتقا بالگردهای CH-53E که توسط نیروی دریایی تفنگداران آمریکا مطرح شد، نسخه ای جدید تحت عنوان CH-53X را در سال 2006 معرفی کرد.

هرچند سه موتور به کار رفته در ساخت CH-53E سوپر استالیون از نظر ابعاد با نمونه مادر دو موتوره سیکورسکی S-65 مشابه هستند، اما مجموعه ای بسیار قدرتمند تر را خلق کرده اند. همچنین گفته شد که سیستم روتور اصلی در CH-53E نیز بزرگتر خواهد بود. این بالگرد می تواند تا 55 نیروی نظامی و یا 13،610 کیلوگرم بار را جا به جا کند. ظرفیت حمل خارجی نیز حداکثر 16،330 کیلوگرم گزارش شده است. سوپر استالیون سرعت کروز معادل 278 کیلومتر در ساعت و همچنین 1،000 کیلومتر برد دارد. جالب است بدانید که این مجموعه مجهز به یک پروب سوخت گیری مجدد حین پرواز با قابلیت گسترش نیز خواهد بود. از نظر تسلیحات، امکان حمل سه عدد مسلسل وجود دارد.

CH-53E و MH-53E، بزرگترین بالگردهای موجود در دنیای غرب به شمار می روند. از دید جهانی، این دو بالگرد با فاصله از دو بالگرد روسی؛ میل 26 و میل V-12، رتبه چهارم را خواهند داشت.

انواع

YCH-53E: طراحی ارتش آمریکا از دو پروتوتایپ سیکورسکی S-65E و S-80E

CH-53E سوپر استالیون: طراحی ارتش آمریکا از نسخه ترابری نظامی سنگین S-80E برای نیروی دریایی آمریکا و سپاه تفنگداران دریایی این کشور. در مجموع 170 فروند ساخته شد

MH-53E سی دراگون: طراحی ارتش آمریکا از نسخه مخصوص شناسایی و انهدام مین های دریایی S-80M برای نیروی دریایی آمریکا. در مجموع 50 فروند ساخته شد

VH-53F: نسخه مخصوص ریاست جمهوری که هیچ گاه ساخته نشد

S-80E: نسخه صادراتی از یک بالگرد ترابری نظامی سنگین که وارد مراحل ساخت خود نشد

S-80M: نسخه صادراتی از یک بالگرد ضد مین های دریایی. 11 فروند از این بالگرد برای ژاپن تولید و آخرین آن در سال 2017 بازنشسته شد