پربیننده‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران واقعا کدام‌است؟ یک فیلم همچنان بی‌رقیب است (فیلم)

عصر ایران؛ محسن ظهوری ــ‌ پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینما کدام است؟ برخی‌ها برای رسیدن به جواب این سئوال، میزان فروش ریالی فیلم‌ها را حساب می‌کنند. به این ترتیب، «هزارپا» با فروش ۲۵ میلیارد تومانی‌اش در امسال، می‌شود پرفروش‌ترین فیلم کل تاریخ سینمای ایران. با این حساب این فهرست هرسال هم تغییر می‌کند، چون فیلم سال بعد با توجه به بالا رفتن قیمت بلیت سینما، دوباره بیشتر از فیلم امسال می‌فروشد و می‌شود پرفروش‌ترین.

محاسبه فروش ریالی برای فیلم‌ها روش غلطی است که میزان افزایش قیمت بلیت سالانه را در نظر نمی‌گیرد. برای رسیدن به پرفروش‌ترین فیلم، باید میزان مخاطب یک فیلم را بسنجیم، چراکه پرمخاطب‌ترین فیلم با توجه به قیمت بلیت در زمان خودش، پرفروش‌ترین فیلم محسوب می‌شود.

گرچه به دست آوردن آمار مخاطبان فیلم در ایران بسیار سخت است، اما یک راه مرسوم دارد که همان تقسیم رقم کل فروش بر متوسط قيمت بليت سينماهاست. باید میزان جمعیت کل کشور را از این معیار فاکتور بگیریم، چراکه نمی‌خواهیم درصد جمعتی که به تماشای فیلم نشسته‌اند را حساب کنیم. قصد ما به دست آوردن میزان مخاطب یک فیلم است. اگر قرار بر درصد جمعیتی باشد، باید تعداد اکران فیلم، تعداد سالن‌های موجود در سینما و حتی توزیع خانگی آن‌ها را هم حساب کنیم که در این گزارش آن‌ها را کنار گذاشته‌ایم.

پرفروش‌ترین فیلم قبل از انقلاب ایران، از نظر فروش ریالی «در امتداد شب» بود که سال ۵۶ اکران شد. این فیلم با آن‌که فرصت اکران دوم خود را به دست نیاورد، ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان فروخت. البته «در امتداد شب» پرمخاطب‌ترین فیلم قبل از انقلاب هم هست و برای اولین‌بار مرز یک میلیون مخاطب را در سینمای ایران شکسته. برای دیدن این فیلم که بلیتش حدود ۴ تومان بوده، حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تماشاگر به سینما آمده‌اند.

کیمیایی در اواخر دهه ۴۰، با فیلم «قیصر» رکورد فروش را در ایران جابه‌جا کرده بود. قیصر که تحولی در قصه‌گویی سینمای عام‌پسند ایران بود، حدود ۵۰۰ هزار نفر را به سالن سینما کشاند تا مقام پرفروش‌ترین فیلم دهه چهل را کسب کند و «سیامک یاسمی» را با فیلم‌های پرفروشش «دالاهو» و «گنج قارون» پشت‌سر بگذارد.

پیش از یاسمی، «ساموئل خاچیکیان» میدان‌دار فروش بود. او با ساخت فیلم‌های جنایی خود توانسته بود فروش سینما را در دهه ۳۰ از آن خود کند. گرچه خاچیکیان تاب رقابت با کیمیایی و صیاد را برای فتح گیشه سینما در دو دهه ۴۰ و ۵۰ نداشت، اما توانست با اکران «عقاب‌ها» در سال ۶۴، رکورد تازه‌ای به نام خود ثبت کند. عقاب‌ها با فروش ۱۵ میلیون تومانی خود، توانست حدود ۱ میلیون و ۹۰۰ هزار بلیت ۸ تومانی بفروشد و دهه شصت را به نام خودش سند بزند.

رکورد فروش فیلم عقاب‌ها تا یک دهه بعدش شکسته نشد. تا زمانی که «کلاه قرمزی و پسرخاله» اکران شد و با بلیت ۵۰ تومنی‌اش، ۳ میلیون و نیم مخاطب را روی صندلی سینما نشاند. اتفاقی که تا امروز بی‌رقیب مانده و این فیلم را پربیننده‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران کرده است.

فیلم «کلاه قرمزی و پسرخاله» همه عناصر یک فیلم پرفروش را در خود جمع کرده بود. هم ستاره‌های دوست‌داشتنی و موفق داشت و هم کودکان را جذب می‌کرد که طبعا باید همراه خانواده به سینما بیایند. داستان فیلم هم تجمیع همه کلیشه‌های جواب داده شده در سینمای ایران بود؛ قصه‌ای طنز از سختکوشی و اشتیاق یک نفر برای رسیدن به خواسته‌اش همراه با عناصری از داستان‌های جنایی و عاشقانه.

فیلم «هزارپا» با فروش ۲۵ میلیارد تومانی‌اش تا به اینجا توانسته در رده فیلم‌هایی چون «اخراجی‌ها»، «شهر موش‌های۲» و «نهنگ عنبر۲» حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر را به سینما بیاورد. یعنی هنوز نتوانسته حتی رکورد فیلم «عقاب‌ها» را در دهه ۶۰ بشکند، چه برسد به فیلم «کلاه قرمزی و پسرخاله» که با فاصله‌ای بسیار زیاد یعنی دو برابر «عقاب‌ها» بر صدر نشسته است.

هنوز مانده تا «کلاه‌قرمزی و پسرخاله» رقیبی در سینمای ایران پیدا کند. روبه‌روز مخاطبان سینمارو در ایران کم‌تر شده و رویای سر صف ایستادن برای ورود به سینما، به یک خاطره دور تبدیل می‌شود.