دلیل مرگ زودرس برخی ورزشکاران

پژوهشگران آمریکایی در بررسی جدیدی دریافتند که یک ژن خاص می‌تواند ورزشکاران را در خطر مرگ زودرس قرار دهد.

به گزارش ایسنا و به نقل از نیوساینتیست، شاید مرگ بی‌دلیل بسیاری از ورزشکاران در هنگام ورزش کردن، ناشی از فعالیت چندین ژن باشد که توانایی سلول‌های خونی را در انتقال اکسیژن تحت تأثیر قرار می‌دهند. پژوهشگران "دانشگاه جنوب فلوریدا"(USF)، بررسی جدیدی را در این مورد انجام داده‌اند تا افرادی که بیشتر در معرض خطر مرگ در میادین ورزش هستند، پیدا کنند.

مرگ ناگهانی ورزشکاران جوان، بسیار نادر است و گاهی اوقات از یک مشکل غیرمنتظره قلبی ناشی می‌شود اما داشتن نوعی ژن خاص می‌تواند عامل بروز "کم‌خونی داسی‌شکل"(SCD) در آنها شود.

کم‌خونی داسی‌شکل، نوعی اختلال ژنتیکی است که موجب می‌شود بیمار، هموگلوبین معیوب داشته باشد. شکل هموگلوبین طبیعی، صاف و گرد است و امکان عبور آسان از مویرگ‌های خونی را برای سلول فراهم می‌کند اما سلول‌های هموگلوبین معیوب، داسی‌شکل و سفت هستند. این سلول‌ها معمولاً به شکل خوشه‌ای در کنار یکدیگر قرار گیرند، در نتیجه نمی‌توانند به راحتی از مویرگ‌های خونی عبور کنند و موجب توقف جریان خون حامل اکسیژن می‌شوند که به درد و دشواری تنفس می‌انجامد.

اختلال کم‌خونی داسی‌شکل، در ساکنین آفریقا، مدیترانه و آسیای جنوبی متداول است. پژوهشگران پیش از این فکر می‌کردند که مشکلات سلامتی فقط هنگامی رخ می‌دهند که دو کپی از انواع ژن سلول داسی‌شکل در بدن وجود داشته باشد و کسانی که حامل یک نوع از این ژن هستند، به هیچ مشکلی دچار نمی‌شوند.

پژوهشگران احتمال می‌دهند که افراد مبتلا به اختلال کم‌خونی داسی‌شکل، بیشتر در معرض خطر مرگ ناگهانی هنگام ورزش قرار داشته باشند. آنها ۲۳ مورد از چنین شرایطی را در میان ورزشکاران آفریقایی- آمریکایی حامل ژن این بیماری شناسایی کردند اما هنوز مطمئن نیستند که علت مرگ آنها، دقیقاً همین ژن باشد.

"لورنا مادریگال"(Lorena Madrigal)، از پژوهشگران این پروژه و همکارانش، ۲۹ فوتبالیست آفریقایی- آمریکایی را مورد آزمایش ژنتیکی قرار دادند که حامل اختلال کم‌خونی داسی‌شکل بودند و از آنها درباره سلامتی‌شان پرسیدند.

آنها دریافتند افرادی که طی ورزش کردن، به درد و خستگی دچار شده‌اند، احتمالاً حامل یکی از دو نوع ژنی هستند که هموگلوبین را تحت تأثیر قرار می‌دهند. این ژن، معمولاً در جنین فعال است اما در برخی از افراد مبتلا به کم‌خونی داسی‌شکل، تا دوره بزرگسالی فعال می‌ماند.

این پژوهش نشان می‌دهد حتی افرادی که حامل یک نوع ژن این بیماری هستند، در معرض خطراتی قرار دارند که سلامت آنها را تهدید می‌کنند.

مادریگال افزود: برای پیش‌بینی احتمال اینکه افراد حامل سلول‌های داسی‌شکل در مرض خطر هستند، به پژوهش‌های بیشتری نیاز داریم. در حال حاضر، هیچ راهی برای شناسایی افرادی که در معرض خطر هستند وجود ندارد.