پارک‌های موضوعی یا Theme park به عنوان جاذبه‌های تفریحی بر مبنای موضوعی خاص شکل می‌گیرد و فعالیت‌ها، ساخت و سازها و هر آن‌چه که در آن‌ها ارائه می‌شود، تحت تاثیر این موضوعات است. تم پارک یا همان پارک موضوعی اصطلاحی عمومی است برای یک مجموعه از مسیرهای گردشگری و دیگر جذابیت‌های سرگرم‌کننده که با هدف گرد هم آوردن گروه زیادی از کودکان و نوجوانان و در وقت‌هایی که کودکان از پارک استفاده نمی کنند، برای بزرگ سالان تدارک دیده می‌شود.

در سرتاسر جهان پارک‌های موضوعی برای اهداف مختلف به خصوص برای کودکان طراحی شده است و مورد استفاده قرار می‌گیرد که با کمک آن‌ها می‌توان مفاهیمی مانند معرفی آثار هنری، آداب و رسوم بومی یک شهر یا کشور، معرفی و تبلیغ یک شرکت یا آموزش مسائل اخلاقی و اصول شهروندی را به سادگی به بازدیدکنندگان نشان داد. در سال 2013 پارک‌های تفریحی در اروپا درآمدی برابر 5.3 میلیارد دلار آمریکا تولید و بیش از 35 هزار شغل تمام وقت نیز ایجاد کرده‌اند. در ادامه گشت و گذاری مجازی خواهیم داشت در معروف‌ترین پارک‌های موضوعی دنیا.

پارک لگویی

این پارک با بازی‌های فراوان و اجراهای زنده، مقصدی ایده‌آل برای مسافران است. خردسالان از گشت و گذار در شهری به اندازه خودشان لذت خواهند برد و کودکان بزرگ‌تر در کارگاه لگو تکنیک روبات‌های مخصوص خود را می‌سازند. همچنین تفریحات متنوعی مخصوص تمام اعضای خانواده در این پارک وجود دارد مانند سواری در سرزمین ماجراها یا مینی‌لند. یکی از بهترین بخش‌های این شهربازی، پارک آبی آن است که سومین پارک آبی بزرگ موضوعی در دنیا نیز هست.

خانه‌ای در جنگل/ ژاپن

خانه ای در جنگل، پارکی موضوعی در ناکازاکی ژاپن است که در سال 1992 افتتاح و شبیه به یک شهر هلندی ساخته شده است. این پارک بزرگ به زیبایی یک شهر اروپایی با کانال‌های زیبا و معماری خاص و آسیاب‌های آبی است. در این پارک ساختمان‌هایی به سبک معماری هلندی ساخته شده که شامل هتل، تئاتر، موزه، فروشگاه و رستوران است. گل‌های فصلی و جشنواره لاله‌های این پارک نیز به جذابیت مناظر آن می‌افزاید.

دیزنی لند / آمریکا

گروه طراحی دﻳﺰنی پارک را با الهام از شخصیت‌های کارتونی محبوب خود شکل دادند. در این پارک بازیگرانی واقعی نقش شخصیت‌های کارتونی را از جمله سفید برفی، آلیس در سرزمین عجایب، سیندرلا، دیو و دلبر، زیبای خفته و ... برعهده دارند. تولد اولین دیزنی‌لند در سال ۱۹۵۵ در کالیفرنیا، صنعت پارک‌های موضوعی را برای همیشه متحول کرد. این پارک تاکنون بیش از515 میلیون بازدیدکننده از سرتاسر جهان داشته است.

پارک چارلز دیکنز/ انگلیس

«دنیای دیکنز» عنوان پارکی است که در لندن قرار دارد. در این پارک گوشه‌ای از داستان‌های چارلز دیکنز را به یاد می‌آوریم. طراحان پارک می‌گویند هدف آن‌ها بازسازی معماری دوران ویکتوریایی است با خیابان‌های سنگفرش شده، عروسک‌های روباتیک حیوانات و شخصیت‌هایی با لباس‌های محلی، قایقرانی و ... . بازدیدکنندگان برای مشاهده این صحنه‌ها می‌توانند از قطارهایی استفاده کنند که به آرامی در پارک حرکت می‌کند.

بالیوود پارک / امارات

این پارک بر اساس فیلم‌های بالیوودی و شهر بمبئی بنا شده است. در این پارک می‌توان حال و هوای شهرهای رنگارنگ هندوستان را تجربه کرد، در منطقه روستایی هند قدم زد، پشت صحنه فیلم‌های بالیوودی را از نزدیک دید یا از اجراهای زنده رسوم هندی در فضای آزاد لذت برد. این پارک دارای کافه، رستوران، سینما و استودیوهای فیلم‌سازی است که در شهر دبی قرار گرفته است و به‌عنوان یکی از جاذبه‌های این شهر محسوب می‌شود.

پارک هری پاتر/ آمریکا

شاید در کودکی آرزو داشتیم روزی جغدی به خانه‌مان سر بزند و نامه پذیرش هاگوارتز را برایمان بیاورد. به کوچه دیاگون برویم و در مدرسه جادوگری هاگوارتز تحصیل کنیم. «دنیای جادویی هری پاتر» در اورلاندو با ساخت مدرسه هاگوارتز، جنگل ممنوعه و دهکده هاگزمید در سال 2009 آغاز به کار کرد. نویسنده این داستان خانم رولینگ هم با گروه سازنده پارک همکاری داشته است تا پارک شبیه حال و هوای رمان او از کار درآید.

پارک بولدوزرها / انگلیس

ﻋﺠﻴﺐ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ می‌رﺳﺪ ﻛﻪ کودکی ﻫﺪاﻳﺖ ﻳ‍ک ﻣﺎﺷﻴﻦ ۴۰ تنی ﮔﻮدﺑﺮداری را در دﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. بچه‌ها در این پارک به ‌طور کامل تحت‌نظر هستند تا خطری آنان را تهدید نکند، در عین حال به همه بچه‌ها آزادی عمل داده می‌شود تا کار در یک محیط صنعتی و معدنی را با چاشنی تفریح و بازی تجربه کنند. از این پارک به‌ عنوان فضایی برای بازی و مکانی برای معرفی محصولات و ماشین آلات استفاده می‌شود.

سفری در دل طبیعت / آمریکا

نام این پارک از ادغام دو کلمه «باغ وحش» و «سافاری» (سفرهایی در دل طبیعت) ساخته شده است. پارک زوفاری که در شهر رستون آمریکا قرار دارد در ابتدا فقط یک مزرعه قدیمی بود و به مرور به‌ یک مکان تفریحی برای شهروندان تبدیل شد. هم اکنون این پارک، سفری به دل طبیعت و لمس حیوانات را برای کودکان تداعی می‌کند. پارک زوفاری دارای انواع اهلی و وحشی حیوانات و حتی دنیای زیر آب است.

پارک فراری / امارات

این پارک با مساحت ۴۰ هکتار در اﺑﻮﻇﺒ‍ی ﻗﺮار دارد که بزرگ‌ترین ﭘﺎرک ﻣﻮﺿﻮﻋ‍ی ﺟﻬﺎن ﺑﺮای دوﺳﺘﺪاران خودروهای ﻓﺮاری اﺳﺖ. تصویر این پارک که از بالا به صورت آرم بزرگ فراری دیده می‌شود، بزرگ‌ترین تبلیغ این شرکت است. ﻓﺮوﺷﮕﺎه اﺑﺰار و ادوات ﺗﺰﺋﻴﻨ‍ی ﺑﺎ ﻣﺎرک ﻓﺮاری، شبیه‌سازی مسابقه و تجربه نهایت ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎ اﻧﻮاع خودروهای ﻓﺮاری از سرگرمی‌های این پارک است که ﺑﺎزدﻳﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن می‌ﺗﻮاﻧﻨﺪ آن را ﺗﺠﺮﺑﻪ کنند.

پارک های موضوعی ایران

با نگاهی گذرا به وضعیت پارک‌های موضوعی در ایران به این واقعیت پی می‌بریم که این مهیج‌ترین و جذاب‌ترین جاذبه گردشگری مدرن شهری سال‌هاست که در کشور ما مغفول مانده است. شهربازی تهران و شهربازی ارم تهران از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین پارک‌های موضوعی کشور بود که شهربازی تهران تعطیل شد و شهربازی ارم اگرچه فرسوده است اما فعلا پا برجا مانده است. در سال‌های اخیر شاهد توسعه شهربازی‌هایی در ابعاد کوچک‌تر و در فضاهای سرپوشیده بودیم که اتفاقا با استقبال گسترده‌ای همراه شدند که نشان از تقاضا و نیاز شهروندان به وجود چنین فضاهایی است. در این میان شهربازی‌های سرپوشیده و پارک‌های موضوعی با موضوعات ساخت و ساز، ترافیک، کشاورزی، علم، حیوانات و ... برای کودکان، طرفداران بسیاری دارند. پارک های علم و فناوری و زیست فناوری نیز از گسترده‌ترین پارک‌ها در ایران هستند. باغ پرندگان، باغ خزندگان، باغ گیاه‌شناسی و ژوراسیک پارک (تهران) نیز با محوریت آموزش، تفریح و گردشگری مورد استفاده قرار می‌گیرند. پارک نجوم و اکوپارک‌هایی با هدف آموزش و آشنایی با مسائل زیست محیطی در کنار لذت بردن از طبیعت نیز در کشور شکل گرفته‌اند. پارک مینیاتوری که در آن ماکت کوچک ساختمان‌ها و مکان‌های دیدنی ایران و جهان قرار دارد نیز از دیگر پارک‌های موضوعی جذاب کشور است. پارک‌های آبی نیز از جمله پارک‌های موضوعی در ایران هستند که مخاطبان خود را دارند و اغلب در مشهد ساخته شده‌اند. با این حال هیچ یک از این پارک‌ها شکوه و عظمت در خور توجه پارک‌های موضوعی که آوازه بسیاری از آن‌ها را در دیگر کشورهای جهان شنیده‌ایم و هدف اصلی بازدید گردشگران زیادی هستند، ندارند.

چرا نباید رفتن به پارک‌های موضوعی را دست کم بگیریم؟

شاید ذهنیت ما از پارک‌ها، همیشه مکان‌هایی با درخت و چمن یا آب نما و آلاچیق‌هایی است که کوچک و بزرگ آن در شهر وجود دارد، درحالی که بسیاری از مواقع این پارک‌ها کارایی لازم را برای گذران اوقات فراغت و تفریح ندارند. پارک‌های موضوعی به نوعی پاسخی به کنجکاوی‌های همیشه کودکان برای تجربه‌ دنیای جدید است. شهرهای قرون وسطی، شهرک سینمایی، رانندگی واقعی با خودروهای آخرین مدل و گران‌قیمت، کار در معدن و راندن ماشین‌های سنگین، تجربه زندگی در جنگل یا حتی تجربه فضایی متروک و مخوف برای کشف ناشناخته‌ها، موضوعاتی است که می‌تواند نه تنها کودکان بلکه کودک درون هر بزرگ سالی را جذب کند. طراحی پارک‌های موضوعی مانند پارک سیاوش و رستم، آرش کمانگیر، کلاه قرمزی، شهر موش‌ها و امثال آن که برگرفته از ادبیات، تاریخ، فرهنگ و هنر بومی ایرانی است می‌تواند فضای مفرح وشادی را برای مردم شهر و گردشگران فراهم آورد تا علاوه بر تفریح، به آموزش مفاهیم، جذب درآمد و برندسازی شهری نیز بپردازد.

منبع: روزنامه خراسان