بیماری آنفلوآنزا امسال نیز همچون سال‌های گذشته با سرد شدن هوا به فهرست بیماری‌های واگیردار اضافه شده با این تفاوت که بر اساس اعلام وزارت بهداشت تاکنون ۱۵ تن از هموطنان را به کام مرگ کشانده است.

همین دیروز بود که از تبریز خبر رسید ۱۰ نفر بر اثر ابتلا به آنفلوآنزا در آذربایجان شرقی جان خود را از دست داده اند؛ به گفته روزبه رجایی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی این استان، جان باختگان در بیمارستان‌های تبریز از جمله بیمارستان امام رضا (ع)، کودکان، سینا و شمس به دلیل ابتلا به آنفلوانزای نوع A جان خود را از دست داده اند.

آنطور که وی روایت کرده، «متوفیان از گروه سنی بزرگسالان و کودکان هستند» و هم اکنون چند نفر مشکوک به علائم آنفلوانزا در بیمارستان‌های تبریز بستری بوده و تا زمان اعلام نتایج آزمایشات نمی‌توان به طور قطعی اعلام نظر کرد.

آنفلوآنزا از بیماری های شایع فصل سرماست که خود مراقبتی و رعایت بهداشت فردی در پیشگیری از ابتلا به آن نقش مهمی دارد. تب بالا، سرفه‌های مکرر، بی حالی و بدن درد، از علایم اولیه این بیماری به شمار می رود و حتی در مراحل پیشرفته سرفه‌های خونی و اسهال خونی نیز ممکن است در بیماران مشاهده شود.

با این حال از استان ها خبر می رسد که موج ابتلا به این بیماری گسترده شده و در مازندران، خراسان جنوبی و کرمانشاه برخی هموطنان به دلیل ابتلا به آن در بیمارستان بستری شده اند.

به گفته محمدمهدی گویا رییس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، در هفته گذشته شاهد بستری ۳ هزار و ۹۱۵ نفر از بیماران انواع مختلف بیماری های تنفسی در کشور بودیم که ۳۴۲ مورد بیماران آنفلوآنزا فصلی بودند و ۱۵ مورد آن منجر به فوت شد.

هرچند به گفته مسئولان وزارت بهداشت هیچگونه کمبود دارویی و واکسن درباره بیماری آنفلوآنزا فصلی در کشور وجود ندارد و حتی واکسن آنفلوآنزا موجود در ایران بهترین نوع واکسن در دنیاست، اما یادآوری این نکته ضروری است که علت اینکه دو نفر از هموطنان کرمانشاهی در اثر ابتلا به این بیماری جان خود را از دست داده اند، شروع دیرهنگام روند درمان بوده است.

به گفته محمدابراهیم شکیبا معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، متوفیان زمینه بیماری‌های قلبی و نارسایی کلیه داشتند و جزو گروه‌های پرخطر محسوب می‌شدند که باید به موقع برای درمان بیماری به پزشک مراجعه می‌کردند که مراجعه نکردن به موقع باعث فوت آنها شده است.

گروه‌های پرخطر کدامند

آنطور که کارشناسان بهداشت و درمان می گویند، افراد در معرض خطر همچون بیماران قلبی، دیابتی، بیماران تنفسی، افراد بالای ۶۵ سال، کودکان بالای دو سال، مادران باردار، بیمارانی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف می کنند، بیماران دارای نارسایی کبد و کلیه، بیماران تضعیف کننده سیستم ایمنی بدن ضمن مراقبت ویژه از خودشان حتما واکسن آنفلوآنزا فصلی را تزریق کنند زیرا بیش از سایرین در معرض ابتلا به بیماری هستند.

توصیه دیگر مسئولان بهداشتی این است که بیماران خاص و گروههایی که بیش از دیگران در معرض ابتلا قرار دارند، از واکسن آنفلوآنزا استفاده کنند تا با آغاز موج دوم شیوع این بیماری دچار مشکل نشوند.

شیوع موج اول بیماری در مازندران

آنطور که حامد روحانی زاده معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران گفته، موج اول بیماری آنفلوانزای نوع یک (H۱N۱) در سال جاری دو تا سه هفته زودتر و با شدت پراکنش بالاتری برخی استان‌های کشور از جمله مازندران را درگیر کرده است.

به گفته وی، «به دلیل بالا بودن شدت ویروس این بیماری در سال جاری احتمال این که افراد بیشتری درگیر این بیماری شوند نسبت به سنوات گذشته بالاتر است و احتمال ماندگاری ویروس این بیماری تا اواخر اسفند ماه در سطح کشور و استان مازندران وجود دارد».

روحانی زاده اعلام کرد: در دو ماه اخیر حدود ۳۵۰ بیمار مشکوک به بیماری آنفلوانزای به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کردند که با نمونه گیری از ۳۱۸ نفر از این بیماران، نمونه ۵۴ بیمار مبتلا به آنفلوانزا نوع اول مورد تایید قرار گرفته است.

همچنین در این مدت ۱۰ نفر به دلیل بیماری مشکوک به بیماری آنفلونزا فوت کردند که مرگ ۶ نفر براثر این بیماری تایید شده است.

البته باید گفت که سال گذشته ۱۹۰ بیماری مبتلا به آنفلوانزا در مازندران شناسایی شده بود که هیچ مرگی در ارتباط با این بیماری گزارش نشد.

مرگ ۳ شهروند آذربایجان‌غربی بر اثر ابتلا به آنفلوانزا

رسول انتظار مهدی معاون امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان‌غربی نیز امروز از فوت سه شهروند اهل این استان بر اثر ابتلا به بیماری آنفلوانزا خبر داده و گفته است: این بیماری سالانه ۱۵ تا ۲۰ درصد جمعیت استان و کشور را مبتلا می سازد و همین امر نشان دهنده همه گیر بودن این بیماری است.

رعایت بهداشت فردی بهترین راه برای پیشگیری

مجید شایسته مدیر مبارزه با بیماری‌های دانشگاه علوم پزشکی بیرجند درباره راههای کاهش ابتلا به این بیماری می‌گوید: با توجه به شیوع ویروس آنفلوانزا مردم از مسافرت‌های غیر ضرور خودداری کنند و شست و شوی دست‌ها را در اولویت خود و خانواده قرار دهند.

شایسته با بیان اینکه معمولا کودکان هسته اولیه انتشار این بیماری هستند، اظهار داشت: والدین نسبت به آموزش رعایت نکات بهداشتی به دانش آموزان اقدام کنند و در صورت بروز بیماری ضمن مراجعه به پزشک استراحت کودک و استفاده از مایعات فراوان را در دستور کار قرار دهند.

رئیس مرکز بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازندران نیز رعایت بهداشت فردی به خصوص شتشو منظم دست با مواد ضد عفونی، پرهیز از دیده بوسی، پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه و عطسه با دستمال و عدم حضور در محل کار تا زمان پشت سر گذاشتن زمان حاد بیماری را از راهکارهای اصلی برای پیشگیری از این بیماری دانست.

دکتر روحانی زاده به بیماران توصیه کرد در صورت ابتلا به این بیماری در اسرع وقت به پزشک معالج مراجعه و از هر گونه فرایند خوددرمانی خوداری کنند.

وی یکی از علت های بالا بودن مرگ ناشی از این بیماری را به خصوص در افراد در معرض خطر ناشی از خوددرمانی دانست و گفت: تاخیر در مراجعه سبب افزایش ریسک بستری و بالا رفتن عوارض بیماری به خصوص مرگ ناشی از این بیماری می شود.

دارو واکسن به میزان کافی وجود دارد

جعفر صادق تبریزی رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به مردم اطمینان داده که «مشکل کمبود داروی آنفلوآنزا در کشور وجود ندارد و امسال نیز داروی مربوط به این بیماری بیش از سال گذشته بین دانشگاه‌های علوم پزشکی توزیع و در دسترس است.

وی افزود: داروی آنفلوآنزا در کشور وجود دارد و کمبودی نیست، اما توزیع دارو مبتنی بر تشخیص بیماری آنفلوآنزا است، چرا که مصرف خودسرانه از دارو موجب ایجاد مقاومت دارویی می‌شود و به همین دلیل توزیع دارو با دقت انجام می‌شود.

بیماری امسال زودتر آمد

به گفته رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت، امسال تعدادی از بیماران در اثر ابتلا به این بیماری جان باختند، اما تعداد آنها کم است.

تبریزی با بیان اینکه امسال آنفلوآنزا یک ماه زودتر در کشور شیوع یافت، تصریح کرد: سال گذشته زمان آغاز شیوع بیماری آنفلوآنزا اواسط آبان و اوج بیماری اول دی ماه بود، اما امسال آنفلوآنزا یک ماه زودتر و از مهر شروع شد و اکنون به اوج رسیده است و تا ۲ هفته آینده دوره دوم آنفلوآنزا شروع می‌شود.

وی تبریزی یادآور شد: فوت بیماران در اثر ابتلا به این بیماری روندی غیرعادی ندارد و هرساله تعدادی از بیماران بر اثر این بیماری فوت می‌کنند، افراد دارای بیماری‌های مزمن، قلبی، ریوی و تنفسی بیشتر در معرض خطر مرگ در اثر ابتلا به آنفلوآنزا هستند و باید مراقبت بیشتری داشته باشند.

به گفته پزشکان، آنفلوآنزا یک بیماری بومی در ایران محسوب می‌شود که هر ساله کشور درگیر این بیماری است، اما هر سال نوع ویروس آن تغییر می‌کند.

با این حال رعایت ۶ نکته اصلی نقشی مهم در پیشگیری از ابتلا به بیماری ویروسی آنفلوآنزا دارد که مردم باید این موارد را رعایت کنند: پرهیز از دست دادن، رعایت فاصله بیش از یک متر در صحبت با دیگران، شست و شوی دست ها و پرهیز از ترددهای غیرضروری.

آنفلوانزای نوع اول (H۱N۱) نوعی عفونت است. این آنفولانزا، مشابه آنفلوآنزای فصلی نیست. ویروس این آنفلوانزای نوع A است که اولین بار در سال ۱۹۱۸ میلادی در آمریکا شناخته شد و پس از یک دوره طولانی سال ۲۰۰۹ بار دیگر به نام آنفلوانزای خوکی (Swine flu) با شکل، قدرت و توانایی بیماریزایی متفاوت از گذشته ابتدا در ایالت کالیفرنیای جنوبی کشور آمریکا و سپس در سراسر جهان شیوع یافت. علت نامگذاری این بیماری به آنفلوانزای خوکی آن بود که در آزمایش‌های انجام شده از این ویروس، مشخص شده که تعدادی از ژن‌های آن شبیه به آنفلوانزای ویروسی است که در خوک‌های شمال آمریکا وجود دارد.

قدرت بیماری‌زایی این ویروس، سه برابر ویروس آنفلوانزای معمولی بوده و بیشترین شیوع آن در فصول سرد سال است. انتقال آن از انسان به انسان است (نه حیوان به انسان) که معمولاً قسمت فوقانی سیستم تنفسی را درگیر می‌نماید و تنها در ۱ تا ۲ درصد می‌تواند منجر به مرگ شود.