تا قبل از شگفتی سازی بایدن در کارولاینای جنوبی، پیشتاز بلامنازع رقابت ها، سندرز بود. اما با پیروزی قاطع بایدن حالا وی تبدیل به رقیبی جدی برای سندرز شده است.

عصر ایران؛ حسین هوشمند*- رقابت دموکرات ها برای کسب نامزدی انتخابات 2020 ریاست جمهوری آمریکا به مرحله حساس خود رسیده است. امروز در آمریکا انتخابات مقدماتی برگزار می شود و تکلیف برنده 14 ایالت در سه شنبه بزرگ (Super Tuesday) مشخص می شود.

انتخابات امروز در ایالت های کالیفرنیا، تگزاس، کارولاینای شمالی، ویرجینیا، ماساچوست، مینه سوتا، کلرادو، تنسی، آلاباما، اوکلاهما، آرکانزاس، یوتا، مین و ورمانت به همراه منطقه تحت کنترل جزایر ساموآ و دموکرات های خارج از کشور برگزار می شود. در نمودار زیر میزان دلگیت (Delegate) یا نماینده حزبی هر ایالت را مشاهده می کنید.

کالیفرنیا و تگزاس به عنوان پرجمعیت ترین ایالت ها بیشترین دلگیت را به ترتیب با 415 و 228 دلگیت در اختیار دارند. بعد از این دو ایالت، کارولاینای شمالی، ویرجینیا و ماساچوست قرار دارند در این 14 ایالت به همراه منطقه تحت کنترل جزایر ساموآ، 1357 دلگیت که 34 درصد کل دلگیت های انتخابات امسال است، توزیع می شود.

لازم به ذکر است که دلگیت ها به مثابه ی امتیاز برای هر کاندیدا محسوب می شوند. به این صورت که هر کاندیدایی که مجموع دلگیت هایش به حد نصاب 1991 برسد، به عنوان کاندیدای حزب انتخاب می شود. در هر ایالت براساس درصد آرای به دست آمده، به هر کاندیدایی که بالای 15 درصد از آراء دست پیدا کرده باشد، دلگیت تعلق می گیرد.

به طور مثال در ایالت کارولاینای جنوبی که انتخابات آن در روز شنبه برگزار شد، جو بایدن توانست با کسب 48.4 درصد آرا، 39 دلگیت کسب کند و برنی سندرز با کسب 19.9 درصد آرا در جایگاه دوم قرار گرفت و 15 دلگیت به دست آورد.

تاکنون انتخابات در چهار ایالت آیووا، نیوهمشایر، نوادا و کارولاینای جنوبی برگزار شده است. سناتور برنی سندرز با کسب بیشترین آراء مردمی در ایالت های آیووا، نیوهمشایر و نوادا و کسب جایگاه دوم در کارولاینای جنوبی توانسته با در اختیار داشتن 60 دلگیت در جایگاه اول و جو بایدن با وجود عملکرد ضعیف در آیووا و نیوهمشایر و دوم شدن در نوادا به دلیل برتری خوب در کارولاینای جنوبی با 54 دلگیت در رتبه دوم قرار دارد.

پیت بوتجج با وجود کسب 26 دلگیت و سناتور ایمی کلوبوچار با 7 دلگیت، دیروز از رقابت ها انصراف دادند. پس نفر سوم با 8 دلگیت سناتور الیزابت وارن است. در این چهار ایالت مجموعاً 155 دلگیت توزیع شده بود.

چه کسی برنده سه شنبه بزرگ می شود؟

تا قبل از شگفتی سازی بایدن در کارولاینای جنوبی، پیشتاز بلامنازع رقابت ها، سندرز بود. اما با پیروزی قاطع بایدن حالا وی تبدیل به رقیبی جدی برای سندرز شده است. یک اتفاق مهم که در روز گذشته اتفاق افتاد انصراف دو نامزد نزدیک به بایدن، یعنی بوتجج و کلوبوچار بود که در مجموع در نظرسنجی ها 15 درصد آراء را در اختیار داشتند.

در حزب دموکرات جریان ها و جناح های مختلفی حضور دارند. یک جناح که از آن به عنوان جناح اصلی یا تشکیلات حزب (Establishment) یاد می شود، مرکزگرا هستند و افرادی همچون هیلاری کلینتون و بایدن به آن تعلق دارند. اما جناح پرقدرتی که در سال های اخیر به رهبری سندرز به عنوان مدعی جدی وارد رقابت ها شده به عنوان جناح ترقی خواه (Progressive) نامیده می شود. این جناح طیف چپ حزب دموکرات را نمایندگی می کند.

در انتخابات سال 2016 رقابت میان این دو جناح را هیلاری کلینتون با فاصله نزدیک از سندرز برد. اما امسال جناح مترقی حزب بسیار قوی ظاهر شده است و سندرز به همراه جنبش چند نژادی و چند نسلی خود به دنبال انقلابی سیاسی در آمریکا است. سندرز بیشترین کمک مالی مردمی را جمع آوری کرده است. وی به تنهایی در ماه فوریه 46.5 میلیون دلار کمک مالی کسب کرد. این در حالی است که وارن 29 میلیون و بایدن 17 میلیون دلار کمک مالی جمع آوری کردند.

سندرز برخلاف دیگر کاندیداها هیچ پولی از لابی ها، شرکت ها و میلیاردرها دریافت نمی کند و تنها کمک های مردمی را قبول می کند. کمپین وی در مجموع توانسته 167 میلیون دلار کمک مالی تاکنون به دست آورد که این میزان از 8.7 میلیون تراکنش از سوی 1.9 میلیون نفر بوده است. به طور متوسط هر کمک 19 دلار بوده است.

محبوبیت فوق العاده سندرز در میان جوانان موجب شده است تا سخنرانی هایش بسیار شلوغ و قابل مقایسه با دیگر رقبایش به خصوص بایدن نباشد. جزئیات اختلاف جناح های مختلف حزب دموکرات و دلیل استقبال مردم و جوانان از سندرز نیاز به توضیحات مفصلی در یادداشتی جداگانه دارد.

از 14 ایالت امروز پیش بینی می شود سندرز بتواند در ایالت های کالیفرنیا، ماساچوست، مینه سوتا، کلرادو، یوتا، مین و ورمانت و بایدن در ایالت های کارولاینای شمالی، ویرجینیا، تنسی، آلاباما، اوکلاهما و آرکانزاس پیروز شود. رقابت در تگزاس بسیار نزدیک است و سندرز در میانگین نظرسنجی ها 4.5 درصد جلوتر است ولی پیش بینی می شود، با سخنرانی بوتجج، کلوبوچار و بتو اورورک از کاندیداهای سابق انتخابات ریاست جمهوری که چند ماه پیش از رقابت ها انصراف داد و اهل این ایالت است، در تجمع دیشب بایدن در تگزاس، وی بتواند در این ایالت پیروز شود.

همان طور که مشاهده می شود بایدن در ایالت های جنوبی و محافظه کار که جمعیت سیاهپوست بالایی دارند پیشتاز است و سیاهپوستان همان طور که در کارولاینای جنوبی (به لطف حمایت جیمز کلایبرن، نماینده سیاهپوست و باسابقه این ایالت) موجب پیروزی وی شدند، در این ایالت ها هم به کمک وی خواهند آمد. البته در نظرسنجی های چند روز اخیر جایگاه سندرز در میان سیاهپوستان بهبود یافته و در چند نظرسنجی از بایدن جلوتر بوده است.

همچنان به صورت کلی در مجموع نظرسنجی های معتبر صورت گرفته در بازه زمانی 27 فوریه تا 1 مارس، در کل کشور، سندرز با 4.5 درصد اختلاف از بایدن جلوتر است. اما بایدن با حمایت تشکیلات حزب و حمایت بوتجج و کلوبوچار، جایگاه خودش را بهبود بخشیده و عملاً رقابت بعد از سه شنبه بزرگ به رقابتی دو نفره میان بایدن و سندرز تبدیل خواهد شد.

با مشخص شدن نتایج در سه شنبه بزرگ باید منتظر اعلام انصراف احتمالی سناتور وارن و مایک بلومبرگ باشیم. وارن متعلق به جناح مترقی حزب دموکرات است و پایگاه رای مشترک با سندرز دارد، در صورت انصراف کمک بزرگی به سندرز خواهد کرد ولی اگر با تشکیلات حزب معامله کند و تا پایان در رقابت ها بماند به ضرر سندرز خواهد بود و آراء وی را خواهد شکست.

البته این احتمال وجود دارد که بلومبرگ که دیرهنگام و به دلیل ضعف عملکرد بایدن، اعلام نامزدی کرد، همچنان در رقابت ها باقی بماند. البته که شانسی برای پیروزی ندارد.

فضای کنونی نشان دهنده این است که هیچ کدام از کاندیداها نمی توانند به حد نصاب 1991 دلگیت برسند و کار برای تعیین نامزد نهایی حزب به کنوانسیون ملی حزب در ماه ژوئن سپرده شود. مگر این که سندرز امروز شگفتی ساز شود و بتواند سناریوی تشکیلات حزب را با شکست مواجه کند و با فاصله بالا در این 14 ایالت پیروز شود. همچنان باید منتظر ادامه رقابت جذاب و نزدیک میان بایدن و سندرز ماند.

* کارشناس آمریکا