مغازه‌های اغلب قدیمی و بی‌رنگ و روی سمساری‌ها که در سال‌های گذشته تقریبا در هر محله‌ای پیدا می‌شدند، همیشه پر از رمز و راز بوده‌اند. در سال‌های اخیر اما تعداد این مغازه‌ها کمتر و کمتر شده است؛ به نشانه‌ای از این که مردم دیگر کمتر به سراغ‌شان می‌روند.

روزنامه دنیای‌ اقتصاد نوشت: «این اتفاق در کشورهای پیشرفته‌تر دنیا، کمی زودتر و همزمان با افزایش نفوذ اینترنت و رونق تجارت الکترونیک افتاده است. حالا دیگر پلت‌فرم‌های اینترنتی به اولویت اول خرید و فروش کالاهای دست‌ دوم یا کالاهای بلااستفاده - نو یا مستعمل - تبدیل شده‌اند.

این پلت‌فرم‌ها با ایجاد امکان ارتباط راحت و سریع‌تر طرفین معامله در فضایی امن و قابل کنترل، باعث شده‌اند که نیاز به حضور واسطه‌ها کمتر شده، عمر کالاهای دست‌ دوم طولانی‌تر شده و در نهایت علاوه بر صرفه‌جویی در زمان، با حذف آگهی‌های چاپی و کاهش نیاز به خرید وسایل جدید، به حفظ محیط‌ زیست هم کمک شود.

فرصتی برای کسب‌وکارهای کوچک

بررسی آمارهای مربوط به پلت‌فرم «دیوار» که پرطرفدارترین بازارگاه خرید و فروش اجناس در ایران است، می‌تواند دیدگاه بهتری از رشد این روند ایجاد کند. طبق این آمار، در سال گذشته ۹۸ میلیون آگهی در این پلت‌فرم منتشر شده و تعداد کاربران آن به ۳۵ میلیون نفر رسیده است.

این نشان می‌دهد که کاربران به تدریج با مزایای استفاده از پلت‌فرم‌های خرید و فروش آنلاین آشنا شده‌اند. در واقع استفاده از این پلت‌فرم‌ها تنها برای خرید لوازم دست‌ دوم یا بلااستفاده نیست؛ این بازارگاه‌های آنلاین امکان ارتباط و دسترسی به کسب‌وکارهای کوچک و شخصی را هم فراهم می‌کند.

با این اوصاف است که خرید گلیم از یک هنرمند محلی یا ماهی از یک ماهیگیر روستایی، در چنین فضایی امکان‌پذیر شده و معنا پیدا می‌کند. این ارزشی است که پلت‌فرم‌های خرید و فروش آنلاین ورای مزایای اقتصادی برای کاربرانشان ایجاد کرده و البته به اکوسیستم کارآفرینی هم کمک می‌کنند.

جالب است بدانید که ۴۴ درصد از کاربران آن بین ۲۵ تا ۳۴ ساله و در سن اشتغال هستند. این آمار تایید می‌کند که حدود یک‌سوم کاربران این پلت‌فرم، از آن برای انجام فعالیت‌های اقتصادی استفاده می‌کنند. در حقیقت وجود چنین پلت‌فرم‌هایی، شرایط راه‌اندازی کسب‌وکارها را ساده‌تر و هزینه‌های آغاز آنها را کمتر می‌کند.

خانه‌گردی آنلاین

خانه همیشه دغدغه مهم مردم ما بوده است و با این اوصاف چندان هم عجیب به‌ نظر نمی‌رسد که در میان دسته‌های مختلف آگهی‌های موجود در پلت‌فرم‌های آنلاین خرید و فروش، بخش مربوط به املاک پرطرفدارترین و محبوب‌ترین باشد. به گواه آمار منتشر شده از سوی این پلت‌فرم در سال گذشته بیش از ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار آگهی در بخش مسکن این سایت منتشر شده است.

جالب است بدانید که سهم دیوار از معاملات اجاره مسکن انجام شده در شهر تهران در سال ۹۸ برابر ۲/ ۲۲ درصد و سهم آن از کل معاملات آنلاین اجاره مسکن کشور ۹۶ درصد بوده است. همان‌ طور که انتظار می‌رود سهم این پلت‌فرم‌های آنلاین از خرید و فروش و اجاره املاک در شهرهای بزرگ که متقاضی تهیه مسکن بیشتر هم هست، افزایش می‌یابد.

بازارگاه‌های آنلاین هم متاثر از شرایط حاکم بر جامعه و شرایط اقتصادی مردم هستند. به این ترتیب است که بعد از مسکن، آگهی‌های مربوط به خودرو و وسایل نقلیه بیشترین توجه کاربران را به خودشان جلب می‌کنند. آمار پلت‌فرم یادشده نشان می‌دهد که در سال گذشته ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو از طریق این بازارگاه معامله شده است تا به این ترتیب سهم آن از معاملات بازار خودرو در تهران به ۳/ ۱۹ درصد و در کل کشور به ۲۰ درصد برسد.

از آنجا که همیشه دغدغه‌های مربوط به‌ واسطه‌گری‌ها و انحصارگرایان در این بازار وجود داشته است، این موضوع برای پلت‌فرم‌های خرید و فروش آنلاین هم به چالشی مهم تبدیل شده است. به همین دلیل هم هست که مسئولان آن سعی کرده‌اند با شیوه‌های مختلف از بروز مشکلات مشابه جلوگیری کنند.

حالا دیگر ثبت آگهی بدون احراز هویت و ثبت کد ملی در این پلت‌فرم امکان‌پذیر نیست. این در حالی است که در طول هر ماه از هر خط موبایل تنها سه آگهی رایگان ثبت و منتشر می‌شود. این اقدامات باعث شده است تا امکان ثبت آگهی‌های غیر واقعی و تقلب در قیمت‌گذاری در آگهی‌های پرطرفدار مسکن و خودرو به حداقل برسد.

افزایش صرفه‌جویی و طول عمر محصولات

خرید لوازم دست‌ دوم باعث می‌شود که آنها دوباره به چرخه مصرف برگشته و به این ترتیب از خرید وسایل نو جلوگیری شود.

این آمار نشان می‌دهند که در سال ۹۸ چیزی برابر ۸۹۰ هزار دستگاه الکترونیکی فروخته شده‌اند که این تعداد تقریبا برابر با کل تعداد تلویزیون‌های تولید شده در داخل کشور است و به معنای آن است که از واردات هزاران دستگاه الکترونیکی با ارز دولتی جلوگیری و در نهایت باعث صرفه‌جویی ارزی شده است.

از طرفی این موضوع از تولید زباله‌های الکترونیکی هم جلوگیری می‌کند که برای سلامتی انسان و حفظ محیط‌ زیست هم اهمیت زیادی دارد. فروش لوازم‌ خانگی هم از این جهت قابل بررسی است. این آمار نشان می‌دهند که در سال گذشته چیزی در حدود هزار و ۷۰۰ وسیله خانگی در این پلت‌فرم فروش رفته که این میزان در مقایسه با سال گذشته رشد ۱۴۳ درصدی داشته است.

این اتفاق علاوه بر مزایایی که به آنها اشاره شد، طبیعتا کمک بزرگی به صرفه‌جویی اقتصادی و پس‌انداز خانواده‌ها می‌کند. شاید چندان به‌ نظر نرسد، اما همین خرید و فروش‌های اغلب کوچکی هم که در پلت‌فرم‌های آنلاین انجام می‌شود، تاثیر قابل‌ توجهی بر کاهش میزان رفت‌وآمدهای شهری، ترافیک و مصرف سوخت دارد.

این در حالی است که همان‌ طور که اشاره شد، خرید لوازم دست‌ دوم یا بلااستفاده به کاهش تولیدات صنعتی، افزایش طول عمر محصولات، کاهش زباله‌ها و در نهایت حفاظت از محیط‌ زیست کمک چشمگیری می‌کند.

این آگهی‌های جذاب

آمار نشان می‌دهد که میزان آگهی‌های منتشر شده در این پلت‌فرم در سال ۹۸ نسبت به سال قبل آن رشد ۳۷ درصدی داشته است. جالب است بدانید که مثل روال سال‌های گذشته، بهمن‌ماه همچنان پرآگهی‌ترین ماه سال است.

از طرفی گویا ۹۴ درصد از بازدیدهای آگهی‌ها از طریق اپلیکیشن این پلت‌فرم بوده و این میزان برای وب‌سایت بین ۵ تا ۶ درصد بوده است.

بر اساس این آمار، مردان با ۶۵ درصد بیشترین کاربران این پلت‌فرم هستند و بیشترین کاربران آن در استان‌های تهران، خراسان رضوی، خوزستان، اصفهان، البرز، فارس و آذربایجان‌شرقی متمرکز شده‌اند.

بد نیست بدانید که خرید و فروش خودروی سواری با ۶/ ۹ میلیون آگهی، پرآگهی‌ترین دسته در این پلت‌فرم است. با این حال بیشترین میزان بازدید از آگهی‌ها، مربوط به دسته استخدام و کاریابی با میانگین بازدید روزانه هزار و ۳۱۷ بوده است.