پاندمی قرن، عنصری یونیک را هم تحت تاثیر قرار داده؛ عنصری که بشر هنوز نتوانسته مثل آن را تولید کند، اما حیات تک تک انسان‌ها وابسته به آن است؛ مایع سرخ رنگ حیات که نجات‌بخش زندگی انسان‌های زیادی است...

به گزارش ایسنا، اهدای خون هم از شیوع بیماری کووید-۱۹ در جهان و ایران در امان نماند و با گسترده شدن این بیماری و نیاز به رعایت فاصله‌گذاری فیزیکی بین افراد، میزان مراجعه مردم برای اهدای خون‌شان در جهان کاهش یافت که البته کشور ما هم از این قاعده مستثنی نبود.

اُفت ذخایر خونی در برخی استان ها

به هر حال بسیاری از مردم از بیم جان اضطراب دارند که در محیط‌های عمومی مانند مراکز اهدای خون حضور یابند. در عین حال این روزها هم با سرد شدن هوا میزان مراجعه برای اهدای خون به مراتب کمتر و کمتر شده است. به طوری که به گفته مسوولان سازمان انتقال خون کشور، برخی از استان‌ها با اُفت ذخایر خونی مواجه شده‌اند که موضوعی بسیار خطرناک است؛ چراکه بیماران خاصی مانند هموفیلی‌ها، تالاسمی‌ها و مبتلایان به سرطان و... همواره به خون و فرآورده‌های آن نیازمندند و از طرفی اعمال جراحی اورژانسی مانند رسیدگی به بیماران تروما، جراحی زنان باردار و ... هم کرونا و غیر کرونا و سرما و گرما نمی‌شناسد. بنابراین نیاز به خون و اهدای آن همیشگی است.

حال اگر مردم همت نکرده و آستین بالا نزنند، افت ذخایر خونی و بحران در تامین خون کشور می ‌تواند به هزینه گزاف از بین رفتن جان بیمارانی تمام شود که با امید در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی چشم انتظار جاری شدن خون و فرآورده‌های آن در رگ‌هایشان هستند تا از رنج بیماری خلاص شوند. این درحالیست که در این شرایط برخی مردم نگران وضعیت بهداشتی مراکز انتقال خون هستند. هرچند که بارها و بارها اعلام شده که پروتکل‌های بهداشتی در مراکز اهدای خون به دقت رعایت شده و تاکنون هم بعد از گذشت بیش از هشت ماه از همه‌گیری کرونا در کشور، حتی یک مورد انتقال و ابتلای به کرونا به دلیل مراجعه به مراکز اهدای خون گزارش نشده است، اما برای مشاهده وضعیت بهداشتی این مراکز به مرکز انتقال خون وصال در استان تهران رفتیم تا از نزدیک شرایط اهدای خون را مشاهده کنیم.

نگاهی به اهدای خون در تهران

باید توجه کرد که با افزایش روز افزون جمعیت کشور، ایجاد مراکز درمانی جدید و مراجعه بیماران از شهرستان‌های دیگر به تهران و گسترش فعالیت‌های علمی پژوهشی سازمان انتقال خون ایران، در سال ۱۳۶۷ اداره کل انتقال خون استان تهران تأسیس و به صورت مستقل و رسمی آغاز به کار کرد.

ساختمان اصلی این پایگاه در خیابان وصال شیرازی قرار دارد و ساختمان آن مربوط به قرن ۱۳ هجری قمری بوده؛ این ساختمان توسط معماران فرانسوی ساخته شده و چند سال قوام السلطنه در آن زندگی می کرد. این ساختمان در سال ۱۳۶۴ توسط سازمان انتقال خون ایران خریداری شد و در سال ۱۳۶۷ به عنوان اداره کل انتقال خون استان تهران با مدیریت دکتر فرامرز سلیمانلو به صورت مستقل از ستاد انتقال خون، آغاز به فعالیت کرد.

در حال حاضر انتقال خون استان تهران با تحت پوشش قرار دادن کلیه مراکز درمانی استان تهران و بیماران اعزامی از شهرستان‌ها، تقریبا یک سوم خون کشور را تامین می‌کند. قسمت اهدای خون مرکز انتقال خون وصال دارای سه بخش اهدای خون، اهدای پلاسما و اهدای پلاکت است که مردم می‌توانند با مراجعه به آن، بعد از مشاوره با پزشک حاضر در مرکز و با در دست داشتن اصل کارت ملی اقدام به اهدای خون کنند. در عین حال این مرکز برای شرایط کرونایی این روزها هم اقدامات ویژه‌ای را برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی انجام می‌دهد. اقداماتی نظیر فاصله‌گذاری مناسب میان اهداکنندگان خون، ضدعفونی تخت‌های اهدای خون قبل و بعد از هر اهدا و... .

کاهش ۲۰ درصدی اهدای خون در دوران کرونا

با وجود همه این اقدامات طبق گفته مدیرکل انتقال خون استان تهران، میزان مراجعه برای اهدای خون بعد از کرونا ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده است و ادامه این روند می‌تواند ذخایر خون را در بحران قرار دهد. البته همیشه هستند مردمی که بی هیچ چشمداشتی برای اهدای عصاره وجودشان همچنان به این مرکز مراجعه می‌کنند.

با اهدای خون می خواهم به هموطنانم خدمت کنم

یکی از اهداکنندگان خون که با وجود شرایط کرونایی چند باری است که برای اهدای خون به مرکز وصال مراجعه کرده است، همانطور که بر روی تخت خون‌گیری دراز کشیده، می‌گوید: اهدای خون را جزو وظایفم می‌دانم تا از این طریق به هموطن خودم کمک کنم. امیدواریم این بیماری کرونا هم به زودی تمام شود.

وی با بیان اینکه ای کاش می‌توانستم بیش از این‌ها به هموطنانم کمک کنم، می‌افزاید: من اهداکننده مستمر هستم، اما امروز به دلیل نیاز به خونی که وجود دارد، زودتر از موعد آمدم تا اهدای خون را انجام دهم.

این اهداکننده خون همچنین می‌گوید: هموطنانم بدانند که محیط اهدای خون محیطی بهداشتی است و همه نکات بهداشتی اجرا می‌شود و جای هیچگونه نگرانی نیست. از هموطنانم می‌خواهم که اگر در توانشان هست خدمتی کنند. اهدای خون هم یک نوع خدمت کردن است. من شاید شش ماه یکبار برای اهدای خون مراجعه می‌کردم، اما اکنون به دلیل کرونا و نیاز به خونی که وجود دارد، در فاصله زمانی زودتری مراجعه می‌کنم.

در دوران کرونا سه - چهار بار خون اهدا کردم

وی می‌گوید: در دوران کرونا سه چهار بار اهدای خون انجام دادم. مشکلی هم ایجاد نمی‌شود؛ چراکه هربار که می‌خواهید خون اهدای کنید، پزشک شما را معاینه و کنترل می‌کند و جای نگرانی نیست. اگر ممکن باشد برای اهداکننده مشکلی ایجاد شود، پزشک می‌گوید که این فرد نمی‌تواند خون اهدا کند.

اهدای خون در شرایط بهداشتی است

اهداکننده جوانی هم بر روی تخت دیگری دراز کشیده و به لحظات پایان خون‌گیری نزدیک می‌شود، از او درباره علت حضورش در مرکز اهدای خون با وجود شرایط کرونایی می‌پرسم که می‌گوید: من قبلا هم اهدای خون انجام داده‌ام. در محل کارم بودم که برایم پیامک آمد و اعلام شده بود که به گروه خونی‌ام نیاز است. احساس کردم که شاید بیماری به گروه خونی‌ام احتیاج داشته باشد. بنابراین به اتفاق چند نفر از همکارانم برای اهدای خون مراجعه کردیم.

وی با بیان اینکه دومین بار است که در دوران کرونا خون اهدا می‌کنم، ادامه می‌دهد: خوشبختانه همه افراد در مرکز اهدای خون ماسک می‌زنند و موارد بهداشتی هم رعایت می‌شود. در حال حاضر یکسری از مردم‌مان به خون نیاز دارند. از طرفی مردم به دلیل کرونا می‌ترسند و برای اهدای خون مراجعه نمی‌کنند. همه چیز اینجا بهداشتی است و مردم سعی کنند وقتی برای اهدای خون قرار دهند.

اهدای پلاسمای بهبودیافتگان برای نجات کرونایی ها

این روزها که کرونا در شهرهایمان جولان می‌دهد و روزانه جان تعداد زیادی از هموطنان‌مان را می‌گیرد، همه مراکز علمی دنبال دارو و درمانی برای این بیماری شوم هستند. باید توجه کرد که بر اساس مطالعات علمی، پلاسمای افراد مبتلا به کرونا که بهبود پیدا کرده‌اند، می‌تواند در مرحله خاصی از بیماری جان سایر بیماران کرونایی را که در بیمارستان بستری هستند، نجات دهد. بنابراین در این روزها علاوه بر اهدای خون، اهدای پلاسمای بهبودیافتگان کووید-۱۹ نیز مدنظر است.

هرچند که گفته می‌شود در کل کشور تنها ۲.۱ درصد از افرادی که شرایط اهدای پلاسما را در این حوزه داشتند، به مراکز انتقال خون در کشور مراجعه کردند که آمار پایینی است و باید افراد بیشتری برای اهدای پلاسما مراجعه کنند، اما برخی از بهبودیافتگان کرونا هم که شرایط دشواری دارند و حتی یکی از اعضای خانواده شان برای اثر ابتلا به کرونا را از دست داده‌اند، برای نجات سایر بیماران از چنگ این بیماری اهدای پلاسما می‌کنند.

اهدای پلاسما با داغی بر دل

دختری تقریبا بیست و چند ساله یکی از این اهداکنندگان است که ۴۰ روز از بهبودی‌اش از کووید-۱۹ می‌گذرد و با وجود داغ برادر، برای اهدای پلاسما در مرکز انتقال خون وصال حاضر شده است. او می‌گوید: برادر من به کرونا مبتلا شد و من و کل خانواده هم چند روز بعد به کرونا مبتلا شدیم. متاسفانه برادرم فوت شدند و حال خودم هم بسیار افتضاح بود. تاکنون چنین چیزی را تجربه نکرده بودم تا حدی که نفس کشیدن هم برایم بسیار سخت بود. شرایط بسیار سختی بود و از آنجایی که تمام خانواده مبتلا شده بودند، از نظر روحی و جسمی شرایط خوبی نداشتیم.

او می‌افزاید: من چند سالی است که خون اهدا می‌کنم و بعد از شیوع کرونا شنیده بودم که افراد مبتلا به کرونا که بهبود می‌یابند، می‌توانند برای نجات سایر بیماران مبتلا، پلاسما اهدا کنند. من هم بعد از بهبودی با خودم گفتم شاید بتوانم با اهدای پلاسما کسی را نجات دهم و بنابراین برای اهدای پلاسما آمدم.

این اهداکننده تاکید می‌کند: بسیاری از مردم اصلا جدی نمی‌گیرند و فکر می‌کنند که یک بیماری جزئی است، درحالیکه ابتلا به این بیماری شرایط بسیار سختی است. البته هستند کسانی که علامت ندارند، اما می‌توانند دیگران را در معرض ابتلا و حتی مرگ قرار دهند.

ابتلا به کرونا در فضای سربسته/ رفت و آمد نکنید

یکی دیگر از این اهداکنندگان که آقایی جوان است، روایت ابتلایش به کرونا را اینطور شرح می‌دهد: من کارمند اداره صنعت، معدن و تجارت هستم. متاسفانه هنوز هم در ادارات انتخاباتی برای انتخاب اعضای هیات مدیره اتحادیه‌ها برگزار می‌شود. دو سه ماه قبل که وضعیت کرونا هم خوب نبود، انتخاباتی در محل کارم برگزار شد. چند روز بعد از این بود که تب و لرز کردم. سریع حدس زدم که کروناست و اقدامات لازم را انجام دادم. قبل از بروز علائم هم به خانه پدر و مادر همسرم رفته بودیم که کسانیکه در این میهمانی بودند و همسرم، پدر و مادر هسرم، دختر چهار ساله‌ام و... هم مبتلا شدند.

او ادامه می‌دهد: رای گیری در فضای سربسته بود و منجر به ابتلایمان شد. من بیش از همه علائمی مانند تب و لرز، بدن درد و ... را داشتم و چند روز تبم بسیار بالا بود.

این اهداکننده می‌گوید: خبر تاثیرگذاری پلاسمای بهبودیافتگان کرونا را در کانال‌های خبری خوانده بودم. چند روز قبل هم یکی از آشناهایمان حالش بد شده بود و پزشکش گفته بود شاید پلاسما بتواند به او کمک کند. البته متاسفانه این فرد فوت شد، اما من برای کمک به بقیه بیماران آمدم تا پلاسما اهدا کنم. تا جایی که در سایت‌های پزشکی خواندم هیچ مشکلی هم بعد از اهدای پلاسما ایجاد نمی‌شود و ممکن است جان یک نفر را هم نجات دهد.

او تاکید می‌کند: مردم تا می‌توانند رفت و آمدها را کم کنند. برخی اصلا رعایت نمی‌کنند. مردم به جای اینکه انگشت اتهام را به سوی بقیه بگیرند، کمی به خودشان دقت کنند. هرکس اگر خودش رعایت کند، وضعیت بهتر می‌شود.

کاهش ۲۰ درصدی اهدای خون بعد از کرونا

در عین حال، ‌دکتر محمدرضا مهدی‌زاده- مدیرکل انتقال خون استان تهران با اشاره به وضعیت ذخایر خون و فرآورده‌های آن در پایتخت به ایسنا، می‌گوید: بعد از شیوع بیماری کرونا در اسفند ماه در کشور، شاهد افتی در مراجعه و اهدای خون در کل کشور و استان تهران بودیم. این افت‌ها فراز و نشیب داشته است؛ به طوری که در برخی ماه‌ها تا ۳۰ الی ۳۵ درصد و برخی ماه‌ها پنج تا ۱۰ درصد کاهش در مراجعه و اهدای خون داشته‌ایم، ما به طور متوسط حدود ۲۰ درصد کاهش در مراجعه و اهدای خون را در این مدت هشت ماه و نیم داشته‌ایم که منجر به کاهش ذخایر خونی ما شده است.

وی می‌افزاید: در روزهای اخیر افت در مراجعه برای اهدای خون شدت بیشتری پیدا کرد؛ چراکه اولا در حال حاضر بیماری کووید-۱۹ در تهران شدت بیشتری یافته و تعداد افرادی که درگیر کرونا شده‌اند، افزایش یافته است و بسیاری از دستگاه‌های اجرایی در کلاشهر تهران با نیروهای ۵۰ درصدی فعالیت می‌کنند که این موضوع باعث شده است که مقداری مراجعه به ما در روزهای اخیر برای اهدای خون کاهش یابد.

احتمال بحران در ذخایر خون استان تهران

مهدی‌زاده با تاکید بر اینکه در حال حاضر میزان ذخایر خونی ما بحرانی نیست، گفت: این درحالیست که متاسفانه باید اعلام کنم که ادامه این روند می‌تواند در روزها و هفته‌های آتی منجر شود که به حالت بحران برسیم و بر این اساس تامین خون مورد نیاز ۱۶۰ بیمارستان استان تهران با مشکل مواجه می‌شود.

بیمارانی که مصرف‌کننده دائمی فرآورده‌های خونی هستند

مدیرکل انتقال خون استان تهران همچنین اظهار می‌کند: بارها اعلام کرده‌ایم که مصرف خون دائمی است. یکسری از افراد مانند بیماران تالاسمی، هموفیلی، مبتلایان به سرطان و ... مصرف‌کننده دائمی فرآورده‌های خونی هستند. از طرفی با وجود اینکه به مراکز درمانی توصیه کرده‌ایم که جراحی‌های غیرضروری‌شان را به روزهای دیگر موکول کنند، اما اعمال جراحی ضروری به قوت خود باقی است. در جراحی‌هایی مانند سزارین، زایمان‌ها و... نیاز به خون وجود دارد و باید انجام شوند. از طرفی حوادث و سوانح مختلف و بیماران تروما نیاز به خون دارند. این موارد منجر شده که مصرف خون و فرآورده‌های آن نه تنها کاهش نیافته، بلکه شاهد هستیم حتی درخواست فرآورده‌های خونی از سوی مراکز درمانی افزایش نیز یافته است. بنابراین امیدوارم روند مراجعه مردم برای اهدای خون ادامه یابد تا بتوانیم در تامین ذخایر خونی کافی برای ۱۶۰ مرکز درمانی استان تهران و در تامین فرآورده با مشکلی مواجه نشویم.

مهدی‌زاده ادامه می‌دهد: اگر ذخایر خونی بین پنج تا هفت روز باشد، نرمال است. زیر پنج روز نباید باشد. اگر روند کاهش مراجعات برای اهدای خون مانند هفته‌های اخیر ادامه یابد، می‌تواند ما را با مشکل مواجه کند. امیدواریم مراجعه در هفته‌های آتی افزایش یافته و میزان ذخایر خون به حالتی برسد که برای تامین خون بیمارستان‌ها اطمینان داشته باشیم.

برای تامین فرآورده‌های خونی اورژانسی مراکز درمانی مشکلی نداریم

وی درباره نحوه خون‌رسانی به بیمارستان‌ها و احتمال بروز مشکلات در بیمارستان‌ها، می‌گوید: ما برای تامین فرآورده‌های خونی اورژانسی مراکز درمانی مشکلی نداریم و ۱۰۰ درصد خون اورژانسی مورد نیاز بیمارستان‌ها را تامین کرده‌ایم. در عین حال بیماران هموفیلی و تالاسمی و بیماران سرطانی ۱۰۰ درصد فرآورده‌های خونی مورد نیازشان در اختیارشان قرار گرفته شده و تاکنون مشکلی در این زمینه نداشتیم. شاید تشخیص دهیم که برخی درخواست‌هایی که آمده، بجا نبوده است اما درخواست‌های واقعی مراکز درمانی و نیاز اورژنسی آن‌ها را به صورت ۱۰۰ درصد تاکنون تامین کرده‌ایم و مشکلی در این زمینه وجود نداشته است.

نیاز به تمام گروه‌های خونی

مهدی‌زاده درباره بیشترین گروه‌های خونی که در حال حاضر مورد نیاز هستند، می‌گوید: در حالت عادی همواره اعلام می‌کنیم که به همه گروه‌های خونی منفی و گروه خونی O مثبت به عنوان دهنده عمومی نیاز داریم. البته در حال حاضر به تمام گروه‌های خونی نیاز داریم. بنابراین تمام افرادی که شرایط اهدای خون را دارند، با هر گروه خونی مراجعه کنند. مردم ما همیشه در بزنگاه‌های حساس در تامین خون بیماران یاور سازمان انتقال خون ایران بوده‌اند. امیدواریم در این روزها نیز ما را یاری کنند تا در تامین خون بیمارستان‌ها دچار مشکل نشویم.

مدیرکل انتقال خون استان تهران درباره ساعت کاری مراکز اهدای خون، گفت: ساعت کاری ما هیچ تغییری نکرده است. حتی طی این مدت سعی کردیم که قابلیت دسترسی بیشتری برای مردم ایجاد کنیم. حتی مراکز نیمه فعال یا غیرفعال را هم فعال‌تر کردیم. تیم‌های سیار اهدای خون را افزایش دادیم. در سال گذشته در روزهای تعطیل و جمعه، تنها یک مرکز فعال داشتیم، اما اکنون برای روزهای تعطیل چهار مرکز را فعال کردیم تا قابلیت دسترسی برای مردم افزایش یابد تا با اتلاف وقت کمتر بتوانند اهدای خون داشته باشند. در عین حل مردم می‌توانند از طریق سایت اداره‌کل انتقال خون ساعت کار مراکز را مشاهده کنند.

وضعیت اهدای پلاسمای بهبودیافتگان کرونا

وی در ادامه صحبت‌هایش درباره وضعیت اهدای پلاسما از سوی بهبودیافتگان کووید-۱۹، اظهار می‌کند: موضوعی که از اردیبهشت ماه امسال ابتدا در استان تهران و بعد در ۲۴ استان دیگر به خدمات‌دهی ما اضافه شد، دریافت پلاسما از افرادی است که به کووید-۱۹ مبتلا شده بودند و یک ماه از بهبودی‌شان گذشته که می‌توانند پلاسما اهدا کنند. در تهران دو مرکز این اقدام را انجام می‌دهد که یکی اداره کل انتقال خون استان تهران در خیابان وصال و دوم در سازمان انتقال خون ایران جنب برج میلاد. بنابراین افرادی که به کووید-۱۹ مبتلا شدند، بهبود یافته‌اند و یک ماه از بهبودی آنها گذشته است، می‌توانند با اهدای تنها ۵۰۰ سی سی از پلاسمایشان، نجات‌بخش افرادی باشند که در حال حاضر به دلیل ابتلا به کووید-۱۹ در بیمارستان بستری هستند.

بهبودیافتگان کرونا، یاری کنند

مهدی‌زاده تاکید می‌کند: متاسفانه در مدت شش ماه و نیمی که این اقدام را آغاز کرده‌ایم. در کل کشور تنها ۲.۱ درصد از افرادی که شرایط اهدای پلاسما را در این حوزه داشتند، به مراکز ما در کشور مراجعه کردند که آمار پایینی است. خواهش می‌کنم بهبودیافتگانی که شرایط اهدای پلاسما را دارند، مراجعه کنند و با اهدای ۵۰۰ سی سی از پلاسمایشان ما را یاری دهند و مطمئن باشند که هیچ مشکلی برایشان ایجاد نمی‌شود. بسیاری نگرانند که با اهدای پلاسما ایمنی بدن‌شان تضعیف شده و مجددا به کرونا مبتلا شوند، اما این باور غلطی است که وجود دارد و امیدواریم شاهد مراجعه بهبودیافتگان باشیم.

سالگرد کرونا نزدیک است، اما...

دکتر مجید مسلمی-معاون اداره‌کل انتقال خون استان تهران نیز درباره وضعیت اهداکنندگان خون در تهران در هفته‌های اخیر، می‌گوید: با شیوع کرونا از اسفند ماه سال قبل، سیستم انتقال خون در کل دنیا تحت تاثیر قرار گرفته است. به هر حال پاندمی در کشور هم ادامه‌دار شده است و تا چند ماه دیگر سالگرد کرونا را در کشور خواهیم داشت، اما با وجود این شرایط نسبت به سال قبل حدود ۲۰ درصد از اهداکنندگان خون ما کاهش یافته‌اند. البته در استان تهران با توجه به فعالیت‌هایی که داشتیم و با توجه به تعداد اهداکنندگان مستمری که خوشبختانه در سیستم ما وجود داشته، مراجعه مردم به صورتی بوده که دچار بحران نشده‌ایم و در حال حاضر ذخایرمان مناسب است.

خون؛ یک عنصر یونیک

وی ادامه می‌دهد: منتها باید توجه کرد که ذخایر خون، ذخایر استراتژیکی است و ما باید در یک حدودی آن را حفظ کنیم. از مردم خواهش می‌کنم که اهدای خون را کاری ضروری بدانند و برای اهدای خون با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به پایگاه‌های انتقال خون مراجعه کنند. چراکه هنوز هم خون یک عنصر یونیک است و فرآورده‌های خونی که جزو فرآورده‌های دارویی محسوب می‌شوند، از هیچ جایی جز اهداکننده خون قابل تامین نیستند. باید توجه کرد که هنوز خون در مقیاس بزرگ به صورت صناعی تولید نشده و در تمام دنیا به اهداکنندگان خون متکی هستیم.

مسلمی با بیان اینکه اهداکنندگان خون به ویژه اهداکنندگان مستمر انتقال خون را از خودشان می‌دانند و از اهمیت موضوع اطلاع دارند، می‌افزاید: از افرادی که تاکنون خون اهدا نکرده‌اند یا فواصل طولانی از اهدای خون‌شان گذشته، به‌ویژه در گروه‌های منفی می‌خواهم که حتما به پایگاه‌های انتقال خون مراجعه کنند تا بتوانیم خدمت‌رسانی بهتری داشته باشیم.

تمام شرایط اهدای خون

وی درباره شرایط اهدای خون، می‌گوید: در حالت کلی برای اهدای خون سلامت کلی اهداکننده و گیرنده خون مدنظر است. به عنوان مثال اهداکننده نباید بیماری قلبی جدی داشته باشد، وزنش بیش از ۵۰ کیلوگرم باشد، فشار خون ماکزیممش کمتر از ۱۸۰ میلی‌متر جیوه و فشار خون مینیممش کمتر از ۱۰۰ میلی متر جیوه باشد، بیماری تب‌دار نداشته باشد، سرماخورده نباشد، داروهای آنتی‌بیوتیک را چند روز قبل از اهدای خون مصرف نکرده باشد. افراد می‌توانند به پایگاه‌های ما مراجعه کرده و درباره این موارد با پزشک مشاوره مرکز صحبت کرده و در صورت تشخیص پزشک می‌توانند اهدای خون را انجام دهند. اکثر افراد می‌توانند بدون هیچ خطری اهدای خون داشته باشند و از مردم می‌خواهم که حتما برای اهدای خون به مراکز ما مراجعه کنند.

مسلمی گفت: همراه داشتن اصل کارت ملی برای افرادی که می‌خواهند اهدای خون انجام دهند، ضروری است. البته اهدا کنندگانی که در سیستم اهدای خون تهران سابقه اهدای خون داشته‌اند، می‌توانند با کارت شناسایی عکس‌دار معتبر هم که کد ملی را داشته باشند، مراجعه کنند. اهداکنندگان بار اول و کسانی که در انتقال خون تهران پرونده الکترونیک ندارند و می‌خواهند در تهران اهدای خون کنند، حتما باید اصل کارت ملی را به همراه داشته باشند.

نحوه رعایت پروتکل های بهداشتی در مراکز اهدای خون

وی درباره وضعیت رعایت پروتکل‌های بهداشتی در مراکز انتقال خون استان تهران، می‌گوید: قبل از شیوع بیماری کرونا، با توجه به اینکه تمامی فرآورده‌های خونی جزو فرآورده‌های دارویی محسوب می‌شوند، ما از اصول GMP داروسازی و از اصول سختگیرانه بهداشتی تبعیت می‌کردیم و مانند اینکه تخت‌ها کاملا بهداشتی باشند و از وسایل یکبار مصرف، وسایل استریل و بهداشتی استفاده شود. بنابراین قبل از شیوع کرونا هم ما این پروتکل‌ها را رعایت می‌کردیم.

مسلمی می‌افزاید: با پاندمی کرونا و شیوع کرونا در جامعه این اقدامات را سختگیرانه‌تر کردیم. به طوری که در حال حاضر فواصل بین اهداکنندگان بیشتر شده و تمام محیط و تخت خون‌گیری قبل و بعد از هر خون‌گیری ضدعفونی می‌شود. دست پرسنل قبل از انجام اهدای خون ضدعفونی می‌شود. افرادی که پرخطر تشخیص داده شوند، از محیط خارج می‌شوند و همه این موارد باعث شده که از ابتدای شیوع بیماری از اسفند ماه سال گذشته تاکنون حتی یک مورد اهداکننده نداشتیم که از سایر اهداکنندگان و پرسنل مراکز انتقال خون به کرونا مبتلا شده باشد.

کرونا از طریق خون منتقل می شود؟

وی درباره امکان انتقال کرونا از طریق خون، می‌گوید: تاکنون در هیچ کجای دنیا دیده نشده که کرونا از طریق خون انتقال پیدا کند. البته در زمان مراجعه اهداکننده خون، از او درباره احتمال ابتلایش به کرونا و سابقه تماسش با بیماران کرونایی از سوی پزشک مرکز اهدای خون سوال می‌شود. اگر کسی در این شرایط باشد، خونش دریافت نمی‌شود. اگر فردی اهدای خون انجام دهد و سه تا چهار روز بعد به هر علتی بیماری در او بروز پیدا کرده و به ما اطلاع دهد، محصولاتش از چرخه کنار گذاشته می‌شود.

خون ایران؛ از سلامت ترین خون های دنیا

مسلمی ادامه می‌دهد: خوشبختانه تضمین کیفیت سال‌هاست که در سیستم انتقال خون ایران برپاست و خون ما از نظر خطر باقی ماندن بیماری‌های ویروسی در آن، یکی از سلامت‌ترین خون‌ها در تمام دنیاست. زیرا هم جامعه ما سلامت‌تر است و هم سختگیری‌هایی که در اهدای خون انجام می‌شود، منجر به این نتیجه می‌شود. باید توجه کرد که علاوه بر مصاحبه و مشاوره برای هر اهداکننده خون از سوی پزشک، در تمام خون‌های اهدایی با روش اتوماتیک توسط کیت‌های معتبر در سطح جهانی، آزمایشاتی مانند اچ آی وی، هپاتیت بی، سی و بیماری‌های مقاربتی بر روی خون انجام می‌شود.

وی درباره وضعیت اهدای پلاسما و پلاکت نیز گفت: سال‌هاست که انتقال خون ایران بسیار پیشرفته شده است و در زمینه اهدای خون هیچ تفاوتی از نظر پیشرفت با کشورهای اروپایی نداریم. ما می‌توانیم گلبول قرمز فشرده شده را به مدت یک ماه نگهداری کنیم، اما پلاکت را نمی‌توان بیش از سه روز نگهداری کرد که پلاکت مورد نیاز را از طریق پلاکت فرزیس تهیه می‌کنیم و نیاز بیماران را به این صورت رفع می‌کنیم تا در بیمارستان با مشکلاتی مواجه نشویم. در حال حاضر ذخایر پلاکتی‌مان نسبتا خوب است و نیاز اورژانسی بیمارستان‌ها را داریم رفع می‌کنیم، اما مردم باید بیشتر مراجعه کنند. زیرا مراجعه و اهدا با سرد شدن هوا و شیوع کرونا کمتر شده است که از مردم می‌خواهم که برای این کار برنامه داشته باشند. زیرا در صورت ادامه روند کاهشی منجر به بروز مشکل می‌شود. با حضور مردم حتما مانند همیشه از این مشکلات رد می‌شویم.

بهبودیافتگان کرونایی که تمایل به اهدای پلاسما دارند، باید چه مدارکی به همراه داشته باشند؟

مسلمی ادامه می‌دهد: در حوزه دریافت پلاسمای بهبودیافتگان نیز از اردیبهشت ماه کار را آغاز کردیم. افرادی که بهبود یافته‌اند و یک ماه از بهبودی‌شان گذشته، از پلاسمای آنها می‌توان برای بیماران مبتلا به کرونایی که شرایط‌شان خیلی حاد نشده، استفاده کرد. در اینجا هم ما متکی به افرادی هستیم که به کرونا مبتلا شده و بهبود یافته‌اند. در عین حال افراد باید مدارک بیماری‌شان را که یا تست PCR یا آنتی بادی یا سی تی اسکن مثبت است و یا مدارک بستری در بیمارستان را به همراه داشته باشند. در عین حال باید یک ماه هم از بهبودی‌شان گذشته باشد.