طی یک‌ سال اخیر کرونا جنبه‌های مختلف زندگی شهروندان را تحت‌ تأثیر قرار داده است. به‌طوری که حتی پسماندهای خانگی و صنعتی هم تحت تأثیر این ویروس با تغییراتی مواجه شدند، ازجمله اینکه پسماندهای بهداشتی مثل ماسک و دستکش هم به حجم پسماندها اضافه شد، با وجود این میزان حجم زباله‌ها نسبت به دو سال قبل با ۲۰۰۰ تن کاهش از ۷ هزار و ۵۰۰ تن به حدود ۵ هزار و ۵۰۰ تن رسیده است.

روزنامه ایران به همین بهانه با صدرالدین علیپور مدیرعامل پسماند گفت‌وگویی کرده که می‌خوانید:

طی یک‌ سال اخیر میزان پسماند تولید شده در پایتخت تا چه میزان افزایش یا کاهش داشته است؟
طی دو سال اخیر میزان پسماند جمع‌آوری شده در سطح شهر تهران متأثر از عوامل مختلف دستخوش تغییراتی بوده است. به‌طوری که شاهد افزایش تناژ در برخی انواع پسماند در برخی مقاطع و کاهش در انواع دیگر در مقاطع دیگر بوده‌ایم اما می‌توان گفت در مجموع متوسط پسماند جمع‌آوری و حمل شده به مجتمع پردازش و دفع آرادکوه در حال حاضر بالغ بر ۲۰۰۰ تن روزانه کمتر از میزان آن در مدت مشابه ۲ سال گذشته بوده است.

از جمله عواملی که بر رفتار شهروندی در این حوزه تأثیر گذاشته است شیوع پاندمی کووید ۱۹ در سطح جامعه بوده است. با توجه به تعطیلی مراکز جمع‌آوری و پردازش پسماند در ماه‌های ابتدایی شیوع بیماری به‌منظور حفظ سلامت پرسنل شاغل در این بخش شاهد افزایش بسیار زیادی در میزان پسماند ورودی به مجتمع پردازش و دفع آرادکوه بودیم که این افزایش در برخی از مقاطع تا ۲۵۰۰ تن نسبت به زمان قبل از شیوع کرونا می‌رسید.

همچنین میزان پسماند بهداشتی ناشی از وسایل حفاظت شخصی به میزان چشمگیری افزایش یافت، حجم کیسه‌های پلاستیکی با سرعت بسیار زیادی در بین پسماندهای جمع‌آوری شده بالا رفت و پسماند ناشی از انواع بسته‌بندی‌ها وارد پسماند تر شد.

چه میزان از پسماندهای تولیدی، عفونی و بیمارستانی است؟
میزان تولید پسماند عفونی و بیمارستانی بر اساس متوسط پسماند به ازای هر تخت فعال است که باید آمار دقیق آن از سوی وزارت بهداشت اعلام شود و در شهرداری تهران تنها آمار مربوط به پسماند تحویلی از سوی مراکز طرف قرارداد موجود است که این میزان پسماند جمع‌آوری شده توسط سازمان مدیریت پسماند در حال حاضر تناژی بالغ بر ۱۰۰ تن در روز است.

بعد از توقف کوتاه‌مدت فرایند بازیافت و از سرگیری دوباره، چه تغییراتی در میزان بازیافت و شرایط بازیافت ایجاد شد؟
سازمان مدیریت پسماند قبل از شیوع پاندمی ایجاد زیرساخت‌های لازم برای عملیاتی کردن طرحی با عنوان کاپ را با هدف کاهش پسماند تولیدی و ورودی به مجتمع آرادکوه برای دفن در دستور کار خود قرار داد که در آن زمان اجرای آن با وجود شرایط جامعه دچار مشکلاتی شد که با گذر از دوران بحرانی ابتدای بیماری و شروع فرایندهای مدیریتی پسماند با فعالیت‌های برنامه‌ریزی شده در این طرح نظیر تغییر در وضعیت مخازن، اجرای شیوه‌های جدید جمع‌آوری و بهره‌گیری از تکنولوژی‌های هوشمند مانند دستگاه‌های RVM و نرم‌افزارهای جمع‌آوری شاهد موجبات افزایش تفکیک پسماندها در مبدأ را فراهم کرد و شهروندان نیز با توجه به شیوه‌های جدید و سهل‌الوصول بودن آن مشارکت بیشتری در این امر کردند.

آیا فرایند جمع‌آوری و حمل زباله از سوی زباله‌گردان مثل گذشته است؟
تغییرات در این بخش و کاهش آن بیشتر متأثر از برنامه‌های سازمان مدیریت پسماند و طرح کاپ بود و کرونا به تنهایی در صورت عدم نظارت شهرداری مانعی برای عدم رونق فعالیت در این بخش به واسطه مشکلات معیشتی این قشر از جامعه و اجبار به کار در این بخش از نظر امرار معاش نبوده و نخواهد بود.

هم‌اکنون فرایند امحای ماسک و دستکش‌ها با زباله‌های عادی انجام می‌شود؟
رعایت استانداردها در این بخش نیازمند همکاری شهروندان در تفکیک درست این نوع پسماندها است و در صورتی که شهروندان رعایت نکرده و به صورت مخلوط با سایر پسماندها و یا از طریق رهاسازی در معابر آنها را دفع کنند امکان جمع‌آوری و امحای درست آنها وجود ندارد.

حذف مخازن زباله‌ها هم‌اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارد و تاکنون چه تأثیرات مثبتی داشته است؟
در رابطه با حذف مخازن شهری روند انجام آن بدین نوع است که ابتدا آموزش‌های لازم توسط کارشناسان طرح کاپ به شهروندان داده می‌شود که از جمله رئوس اصلی آموزش‌های ارائه شده می‌توان به کاهش شیرابه، سمیت، حجم و میزان تولید و افزایش تفکیک در مبدأ با مشارکت بیشتر در طرح اشاره کرد. سپس مخازن متناسب با تعداد واحدها، جمعیت خانوار و وسعت فضایی که امکان جانمایی داشته باشد در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد. اجرای این طرح در شهر تهران تا پایان سال ۱۴۰۰ کاملاً اجرایی شده و امیدواریم همزمان در سایر شهرهای کشور نیز اجرا گردد.