منتظر واکسن‌ برند نباشید

روزنامه ایران نوشت: «با توجه به این که همچنان روند تزریق واکسن با سرعت و شتاب بیشتری صورت می‌گیرد اما شاهد هستیم که برخی از افراد به دلایل مختلف بر اثر تبلیغات منفی هنوز در تزریق واکسن دچار شک و تردید هستند و همچنان برخی به‌ دنبال تفاوت‌های بین واکسن‌ها می‌گردند اما کارشناسان و متخصصان حوزه بهداشت معتقدند با توجه به اشکال متعدد کرونا، احتمال ابتلای افرادی که واکسن نزده‌اند به این بیماری خطرناک بالاست.

متخصصان بهداشت و درمان معتقدند مردم باید در اولین فرصت و بر اساس برنامه‌ریزی وزارت بهداشت برای گروه‌های هدف اقدام به تزریق واکسن کنند. آنها بر این باورند که در صورت عدم تزریق واکسن زنجیره انتقال کرونا قطع نخواهد شد بلکه آمار مبتلایان افزایش خواهد یافت و منحنی صعودی فوتی‌ها سیر نزولی پیدا نمی‌کند. برخی از افراد جامعه معتقدند امتناع از تزریق واکسن موجب تضییع حق دیگران می‌شود و روند ابتلا را فزونی می‌دهد. برخی هم بر خلاف تصور و شایعات در شبکه‌های اجتماعی اطمینان بیشتری به واکسن‌های داخلی دارند تا واکسن‌های وارداتی!

برخی هم در دسترس‌ بودن واکسن را فارغ از این که در کجا تهیه شده‌اند از ضروریات می‌دانند. با طرح پرسش‌هایی نظیر آیا حاضر هستید نوبت خود را به تأخیر بیندازید تا واکسن مورد نظرتان را تزریق کنید؟ برای واکسیناسیون چه معیارهای دارید؟ خارجی و ایرانی آن چقدر مهم است به سراغ مردم رفتیم.

بهترین واکسن در دسترس‌ترین واکسن است

جلو در سوله محل تزریق واکسن، خیابان ایروانی، انبار نفت تهران. نوبت واکسن تاکسیرانان و دانشجویان است. حمیدرضا احمدی، دانشجوی مقطع کارشناسی، در پاسخ به این پرسش که چه معیارهایی برای تزریق واکسن و این که اگر حق انتخابی وجود داشت، به سراغ چه واکسنی می‌رفت، این گونه توضیح می‌دهد: به نظر من در شرایط بحرانی که در آن قرار داریم بهترین واکسن در دسترس‌ترین واکسن است که تأییدیه بهداشت جهانی را داشته باشد.

واکسن‌های داخلی چون تأییدیه بهداشت جهانی را ندارند، مقداری اطمینان‌کردن به آنها سخت است. اما در شرایط کنونی هر واکسن در دسترسی، زدنش بهتر از نزدنش است. سهیل صفری، دوست حمیدرضا هم در پاسخ به همین سؤال می‌گوید: «من ترجیح می‌دادم فایزر بزنم اما چون مرگ و میرها زیاد شد تصمیم گرفتم هر واکسنی که می‌زنند راضی شوم.» می‌پرسم: «چرا فایزر؟» در پاسخ پس از اندکی تأمل شانه بالا می‌اندازد و می‌گوید «شنیدم که واکسن خوبی است.»

مریم صادقی‌فر اما معتقد است واکسنی که طول پیشگیری‌اش یک‌ساله است توجیه منطقی برای تزریق ندارد. او در ادامه می‌گوید: اما با توجه به پیک‌های خطرناک کرونا مجبورم واکسن را بزنم لذا ترجیح می‌دهم واکسن‌های داخلی را تزریق کنم؛ چرا که معتقدم حداقل توسط دانشمندان خودمان ساخته شده و مطمئن‌تر است.

همه واکسن‌های وزارت بهداشت خوبند

علی آبادی، تاکسیران، درباره معیارهایش برای تزریق واکسن می‌گوید: فرقی نمی‌کند. وقتی می‌گویند واکسن بزنید و مسئولان تراز اول کشور هم واکسن ایرانی را زده‌اند پس جای نگرانی ندارد. من و خانواده‌ام واکسن برکت زدیم. همین که حس مسئولیتی هست که تمام ایران باید واکسن بزنند و چنین تمیز و مرتب مردم را ساماندهی می‌کنند، نشان‌دهنده این است که به مردم اهمیت می‌دهند و جان ملت برایشان مهم است.

او با اشاره به سخنان وزیر بهداشت می‌افزاید: تمامی واکسن‌هایی که وزارت بهداشت وارد کرده یا ساخته است مورد تأیید هستند و همه واکسن‌ها خوبند و کیفیت مطلوب را دارا هستند.

از نوبتم نمی‌گذرم و حق دیگران را تضییع نمی‌کنم

سحر میرزازاده، دانشجوی سال سوم، هم در پاسخ به این سؤال که اگر واکسن مورد نظر نباشد حاضر است نوبتش را به تعویق بیندازد، می‌گوید: چیزی که برای من در خصوص واکسن مهم است میزان تأثیرگذاری ۹۹درصدی برای پیشگیری از ابتلا به کروناست که چنین چیزی تاکنون داخلی و خارجی آن ساخته نشده است. از طرفی در حال حاضر چیزی که وزارت بهداشت اعلام کند ما هم به عنوان شهروند موظفیم آن را تزریق کنیم. به همین خاطر محال است از نوبتم بگذرم حتی اگر بگویند واکسن ۹۹ درصدی تأثیرگذار در حال ساخت است.

از واکسنی که تزریق کرده‌ام راضی‌ام

خیابان کریمخان، آقای بهزاد، ۶۳ ساله، درباره واکسنی که تزریق کرده است، می‌گوید: به نظرم هر واکسنی که عرضه شد باید بزنیم؛‌ چرا که هر گونه تأخیر در زدن واکسن می‌تواند خطرات جبران‌ناپذیری را به‌ دنبال داشته باشد و ممکن است حتی برخی از افراد را به کام مرگ ببرد. من واکسن سینوفارم زدم و با این که می‌گفتند شاید چند روز علائم بیماری را داشته باشم هیچ علامتی در من ظاهر نشد و راضی‌ام.

منتظر واکسن فخرا هستم

سینا، ۴۲ ساله، همچنان منتظر واکسن‌های جدید است. او می‌گوید: از بین گزینه‌های موجود در کشور واکسن برکت را ترجیح می‌دهم و منتظر هستم رده سنی‌ام اعلام شود. امیدوارم که به‌زودی واکسن فخرا هم عمومی شود تا ما نیز بتوانیم واکسن مورد نظرمان را بزنیم. از او در مورد علت انتخابش می‌پرسم، می‌گوید: خانمم در یکی از آزمایشگاه‌های وزارت بهداشت کار می‌کند و از نحوه ساخت واکسن‌های داخلی تعریف بسیاری می‌کند. به نظرم با اندکی تبلیغات واکسن‌های داخلی می‌تواند جای دیگر واکسن‌ها را بگیرد.

گروه‌هایی که از زدن واکسن امتناع می‌کنند، چه کسانی هستند؟

الهام آشتیانی، روانشناس، در این باره به «ایران» می‌گوید: شاید بتوان از منظر شخصیتی و رفتاری افرادی را که از تزریق واکسن امتناع می‌کنند در گروه‌های مختلف دسته‌بندی کرد. او در خصوص دسته‌بندی گروه‌های مختلف از افرادی که به سراغ واکسن نمی‌روند، می‌افزاید:

اولین گروه از این افراد ممکن است کمال‌گرایان باشند؛ افرادی که همچنان منتظر می‌مانند تا واکسنی به بازار آید که تأثیر صد درصدی بر پیشگیری از این بیماری داشته باشند.

دومین گروه سالمندانی هستند که کسی را ندارند تا آنها را برای تزریق همراهی کند.

پسومین گروه شاید افرادی که دارای اختلالات مرزی هستند را شامل شود. این افراد عاشق شکستن مرزها هستند در بین این افراد مصرف بیش از حد مخدرها رایج است.

این افراد معتقدند افراد خاصی هستند و بیماری به سراغ آنها نمی‌آید. وسواسی‌ها هم می‌توانند جزو افرادی باشند که از تزریق واکسن امتناع کنند. وسواسی‌ها از آنجا که ترس از این دارند که بیمار شوند و صف‌های واکسیناسیون نیز شلوغ است، جرأت این را پیدا نخواهند کرد در صف‌های واکسیناسیون پا بگذارند.

دسته بعدی افرادی هستند که خودبیمارانگاری دارند. این افراد حتی با تزریق واکسن هم دچار استرس می‌شوند؛ چرا که می‌ترسند علائم بیماری در آنها ظهور کند و بیماری آنها را از پای درآورد. این افراد می‌ترسند نیاز به بیمارستان پیدا کنند و در حال حاضر هیچ بیمارستانی برای خدمت‌دهی به آنها جا ندارد و دیگر مسائل.

دسته آخر هم افرادی هستند که بی‌اطلاعند. این مورد شاید در شهرهای بزرگ کمتر و در شهرهای کوچک بی‌شمارند. در این دسته افراد بی‌سواد نیز گنجانده می‌شوند؛ افرادی که واقعا از تکنولوژی یا نحوه ثبت‌ نام بی‌اطلاع هستند.

این روانشناس با اشاره به این که افراد باید در قبال واکسیناسیون احساس مسئولیت کنند، می‌گوید: وقتی امکان سراسری واکسیناسیون فراهم شده افراد نباید ذره‌ای شک در دل راه دهند و در زمان نوبت خود باید مراجعه کنند؛ چرا که این یک مسئولیت شهروندی در مقابل دیگر افراد به شمار می‌آید.

اجتناب ۳۰ درصد جوامع از تزریق واکسن

سعید معدنی، جامعه‌شناس، نیز در مورد تمایل افراد در کشورهای مختلف به تزریق واکسن این گونه شرح می‌دهد: در دنیا تقریباً ۳۰ درصد جوامع تمایلی به تزریق واکسن ندارند. این عدم تمایل دولت‌ها را مجبور به وضع قوانین می‌کند؛ قوانینی مثل اجباری‌شدن واکسیناسیون. برای مثال در فرانسه علیه اجباری‌شدن واکسن تظاهراتی انجام شد. همه جوامع چنین مشکلاتی را دارند و امری طبیعی است که در کشورهای مختلف مردمی باشند که تمایلی به واکسن نداشته باشند.

او در مورد تبلیغات علیه واکسن در دنیا می‌افزاید: ما خبرهای جعلی در مورد واکسن زیاد داریم. جایی خواندم که یک میلیون خبر فیک در مورد واکسن در یوتیوب منتشر شده است. این اخبار موجب شک و تردید در افراد می‌شود. جامعه ما هم همچون جوامع دیگر تحت تأثیر اخبار دروغین در دنیا قرار می‌گیرد. از آنجا که ما اولین کشور خاورمیانه بودیم که به این ویروس مبتلا شد حرف و حدیث‌های بسیاری از ابتدا تاکنون در کشور ما شکل گرفت. به همین دلیل مردم با آشفتگی ذهنی در حال مواجهه با این پدیده هستند که این آشفتگی منجر به شک و تردید در مردم شده است.

باید پیرو قانون باشیم

معدنی در مورد مسئولیت اجتماعی افراد در قبال واکسیناسیون می‌گوید: واکسیناسیون در علم پزشکی امری طبیعی در مبحث پیشگیری محسوب می‌شود. مردم اگر می‌خواهند در قطع زنجیره ابتلا و مرگ و میر کمکی باشند باید به وظایف اینچنینی خود در قبال دیگران عمل کنند و پیرو قانون باشند.»