صاحب خودرویی که نقداً یک میلیارد تومان بیش از قیمت واقعی پرداخت کرده، در لحظه خرید، مابه التفاوت 17 هزار تومانی پول بنزین را برای مصرف 15 الی 20 سال آینده اش یکجا داده است.

عصر ایران؛ جعفر محمدی - معاون سازمان برنامه و بودجه گفته است: "آدم‌های متمول که هر کدام چند ماشین دارند، از بنزین بیشتر استفاده می‌کنند. ۲۰ هزار تومان قیمت بنزین است، ۳ هزار تومان می‌خرد، ۱۷ هزار تومان از مابه‌التفاوت یارانه بیشتر استفاده می‌کند اما روستایی که خودرو ندارد از یارانه چیزی گیرش نمی‌آید."

سال هاست که قیمت بنزین را مانند پتکی پر از منت بر سر ملت می کوبند؛ هم اصلاح طلبان و هم اصولگرایان هر گاه که به دولت می رسند،چنان می گویند که بنزین ارزان می دهیم که انگار از مال خودشان بذل و بخشش می کنند!

مخصوصاً این جمله ورد زبان شان است که ماشین دارها بیشتر از بقیه از یارانه بنزین استفاده می کنند و سر کسانی که خودرو ندارند، بی کلاه می ماند. ته قصه همه شان هم یکی است: زمینه سازی برای گران کردن بنزین!

یک بار برای همیشه پاسخ این مغالطه را باید داد:

1 - صاحبان خودرو، نه تنها از یارانه بنزین بهره مند نیستند که پول آن را پیش پیش، پرداخت کرده اند و حتی بیشتر!

خودرویی را در نظر بگیرید که قیمت جهانی آن به پول خودمان می شود یک میلیارد تومان. مصرف کننده داخلی، آن را به قیمت بالای دو میلیارد تومان می خرد و ما به التفاوت میلیاردی این رقم، می رود به جیب همان دولتی که مدام منت چند هزار تومانی مابه التفاوت قیمت را بر سر مردم می گذارد.

این صاحب خودرو که نقداً یک میلیارد تومان بیش از قیمت واقعی پرداخت کرده، در لحظه خرید، مابه التفاوت 17 هزار تومانی پول بنزین را برای مصرف 15 الی 20 سال آینده اش یکجا داده است. حال چه منتی بر سر اوست نمی دانم؟!

اگر در بسیاری از کشورها، مردم بنزین را به قیمت واقعی و بسیار گران تر از ایران می خرند، در عوض، خودرو را هم به قیمت واقعی می خرند و مانند ما ایرانی ها مجبور نیستند قیمت های گزاف برای خودرو بدهند.

حال بماند که مردم ایران، سال هاست که از داشتن خودروهای روز دنیا محروم اند و مجبورند با خودروهای کم کیفیت داخلی و چینی بسازند و بسوزند. مصرف بالای سوخت خودروهای موجود در ایران هم که مزید بر علت است.

باید به مسؤولان گفت که اگر می خواهید قیمت بنزین را واقعی کنید، لازمه اش واقعی سازی قیمت خودرو است. ابتدا باید اجازه دهید خودروهای روز دنیا به قیمت واقعی وارد شود و مردم از بین محصولات مختلف ژاپنی و کره ای و اروپایی و ... حق انتخاب داشته باشند؛ دندان طمع تعرفه های نجومی گمرکی را هم بکشید و بیندازید دور.

چه اشکالی دارد ما هم مانند اغلب مردم دنیا، مثلا تویوتا کرولای صفر را با همین قیمت دلار 29 هزار تومانی، 500 میلیون بخریم (نه بالای یک میلیارد و 200 هزار تومان؛ آن هم نه صفر که کارکرده اش را!) و بنزین را هم با قیمت تمام شده تهیه کنیم؟
نمی شود که هم خودرو را چند برابر بدهید و هم قیمت بنزین را بالا ببرید.

2 - بعد از این که معلوم شد صاحبان خودرو، نه تنها یارانه دریافت نمی کنند که پول بیشتری هم می دهند، درباره بخش دوم قصه، یعنی کسانی که خودرو ندارند و دولتمردان پشت سر آنها پنهان می شوند، توضیح می دهم.

اتفاقا این افراد منتفعان اصلی یارانه بنزین هستند زیرا مانند صاحبان خودرو، معادل پول بنزین چندین سال آینده را به دولت نپرداخته اند و در عین حال، از مواهب بنزین ارزان برخوردارند. کم بودن قیمت بنزین (و گازوئیل)، قیمت تمام شده کالاها و خدمات و حمل و نقل عمومی را تعدیل می دهد و نفع این وضعیت متوجه همه اقشار جامعه و مشخصا افرادی که خودرو ندارند می شود.

به افزایش های پیشین قیمت بنزین نگاه کنید؛ آیا بعد از این افزایش ها، صاحبان خودرو بیشتر متضرر شدند یا افراد کم درآمدی که نتیجه سیاست های بنزینی را مستقیما در سفره های خود لمس کردند؟!

من هم البته به بازار آزاد و رقابتی در اقتصاد باور دارم و آن را با تعدیلاتی بهترین نسخه برای اقتصاد می دانم ولی بازار آزاد وقتی جواب می دهد که همه بخش های بازار، آزاد و رقابتی باشد و الا وقتی از یک طرف با ریختن پول های کلان به حساب دو خودروساز داخلی و بستن راه رقبا، قیمت های غیر رقابتی و نجومی بر مردم تحمیل کنند و بعد هم از قیمت آزاد بنزین سخن بگویند، اسمش بازار آزاد و رقابتی نیست، سوداگری بی شرمانه است و پوشاندن ضعف ها و نیازهای مدیریتی خود با پول مردمی که برای ریال به ریالش، جان شان به لب می رسد!