یک انتخاب سخت؛ راهی که به «جنگ جهانی سوم» ختم شد

حسام‌الدین افروز

جایزه آکادمی اسکار آنقدر معتبر و مهم هست که سینمای هر کشوری با یک نماینده شاخص خواستار حضور در آن و البته کسب تندیسش باشد. بهترین فیلم خارجی‌زبان یکی از جذاب‌ترین شاخه‌های این جایزه شمرده می‌شود که هر ساله رقابت تنگاتنگی را بین فیلم‌های حاضر در لیست اولیه و ثانویه خود می‌بیند. حضور در لیست کوتاهی که 15 فیلم را در خود می‌بیند، گام نخست فیلم راه‌یافته به اسکار است تا در قدم بعدی در صورت کسب آرای لازمه به جمع پنج گزینه نهایی راه پیدا کند.

گرچه سینمای اروپا به‌ویژه با ایتالیا و فرانسه با کسب 55 جایزه از 71 دوره برگزاری این شاخه از اسکار، یکه‌تاز کسب جایزه فیلم غیر انگلیسی‌زبان است، اما سینمای ایران نیز با پویایی و روند رو به رشدی که در سالیان اخیر پیش گرفته، گذشته از حضورهای بین‌المللی موفق و کسب جوایز معتبر، طی دو دوره با فیلم‌های «جدایی نادر از سیمین» و «فروشنده» موفق به کسب جایزه آکادمی اسکار شده است. از این‌رو انتظار می‌رفت تا کمیته انتخاب داخلی اسکار 2023 نیز با مداقه بر فیلم‌های نهایی راه‌یافته به بخش پایانی، بهترین گزینه را راهی حضور در بخش فیلم‌های غیر انگلیسی‌زبان اسکار برای رقابت با سایر آثار کند.

آنچنان که برای عموم سینماگران و فعالان این عرصه روشن است، گذشته از اکران تجاری فیلم برگزیده در کشور مبدا که حداقل باید به مدت یک هفته باشد و از قوانین آکادمی اسکار خوانده می‌شود، حضور در جشنواره‌های معتبر بین‌المللی، داشتن پخش‌کننده قدرتمند جهانی و پرداخت و نقد مثبت رسانه‌های معتبر بین‌المللی به فیلم برگزیده، نقش بسزایی در انتخاب نهایی اثرتوسط اعضای آکادمی ایفا می‌کنند. علاوه‌بر نکات مطروحه، بدیهی‌ست که دارا بودن استانداردهای لازم فنی و سینمایی و نیز ارائه تصویری مطلوب و پیشرفته از ایران و سینمایش از شاخصه‌های مهم انتخاب گزینه نهایی تعریف می‌شود.

با در نظر گرفتن این موضوع که فیلم برگزیده تا اول دی‌ماه فرصت اکران تجاری در ایران را داراست و نیز اتکا به نکاتی که پیش‌تر رفت، انتخاب فیلم سینمایی «جنگ جهانی سوم» که گویا در آن نیز هیتلر نقش بسزایی دارد را می‌توان انتخاب خوبی خواند که بعد از رقابت سخت و نزدیک با آثاری چون «موقعیت مهدی»، «بدون قرار قبلی»، «پسر دلفینی» و «تفریق»، موفق به جلب نظر اکثریت آرای کمیته انتخاب آکادمی اسکار شد.

فراموش نکنیم که قدم اول صرف حضور در معتبرترین جایزه جهانی دنیای سینماست و بعد حضور در جمع گزینه‌های نهایی و در نهایت کسب جایزه اسکار که اگر میسر شود، آورده آن اعتباری دیگر برای انقلاب اسلامی و فرهنگ غنی کشورمان خواهد بود. بنابراین از منظر وجهه سینمای پر فروغ انقلاب اسلامی، تبعات حضور نیافتن در اسکار از دست دادن جایگاه بین المللی هنری، کمک به ایجاد مجرایی برای حضور فیلم‌های ایرانی غیر تائید شده از سوی مجاری قانونی، واگذاری یکی از عرصه‌های مهم کمک‌کننده در راستای ناکام ماندن تلاش‌های بین‌المللی برای انفعال جهانی ایران و مواردی از این‌دست خواهد بود.

از این‌رو ضمن احترام به انتخاب کمیته بررسی فیلم‌ها و مسیر منتهی به این گزینه اعضای آن که ذیل استانداردهای آکادمی اسکار با در نظر گرفتن شاخصه‌های هنری و فنی یک فیلم از جمله نمود تعالی سینمای بعد از انقلاب و احتمال موفقیت آن در اسکار انتخاب شد، امید می‌رود «جنگ جهانی سوم» تحسین سینماگران بین‌المللی و ارتقای سینمای ایران در مجامع جهانی را به دنبال داشته باشد.