تحلیل عباس عبدی از مفهوم نامگذاری کودکان به اسامی غیرمذهبی در روند دینداری جامعه/ انجام برخی مناسک با بیت المال به معنای دیندارشدن جامعه نیست

ضرورت دارد که مسوولان و دست‌اندرکاران امر به جای پرداختن به شاخص‌هایی که می‌تواند معانی متفاوتی داشته باشند، به شاخص‌هایی مراجعه کنند که واجد این تنوع از برداشت‌های متضاد نباشند تا بتوانند موقعیت دینداری را در جامعه بسنجند.

عباس عبدی در اعتماد نوشت: اطلاعات ۵۰ نام اول دختران و پسران در کل کشور در سایت ثبت احوال از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۶ در دسترس است.

در سال ۱۳۸۰ هر ۱۰ نام اول پسران و ۹ مورد از نام‌های دختران مذهبی بودند. در نام‌های دختران از ۵۰ نام پرکاربرد حدود ۲۷ مورد نام‌های مذهبی بودند عموما در رتبه‌های بالا قرار داشتند. در مورد پسران نیز ۳۷نام از ۵۰ نام اول مذهبی بودند که ۱۳ مورد نام‌های غیرمذهبی نیز عموما در رتبه‌های پایین قرار داشتند.

این آمار در مورد نامگذاری دختران در سال ۱۳۹۶ به طرز معناداری تغییر می‌کند. از ۱۰ نام اول فقط ۷ مورد مذهبی هستند و از ۵۰ نام اول نیز ۱۸ مورد مذهبی هستند، هر چند نام‌های مذهبی معمولا در رتبه‌های بالاتری قرار دارند. همچنین در سال۱۳۹۶ در مورد پسران برای اولین‌بار یک نام غیرمذهبی نیز در میان ۱۰ نام اول قرار می‌گیرد و از ۵۰ مورد نام‌های پرکاربرد پسران ۲۸ مورد مذهبی و بقیه غیرمذهبی هستند که طی این ۱۶ سال به وضوح نشان‌دهنده رشد چشمگیر اسامی غیرمذهبی و کاهش کاربرد اسامی مذهبی است.

شواهد نشان می‌دهد که این فرآیند در سال‌های اخیر با سرعت بیشتری تشدید شده ولی اطلاعات ملی آن کمتر در دسترس است، با این حال اطلاعات منتشر شده درباره استان چهارمحال و بختیاری در دو مقطع ۱۳۹۰ و ۱۳۹۹، یعنی دهه ۱۳۹۰ در دسترس است.

ترتیب 10 نام استفاده شده با فراوانی بالاتر به ترتیب به این شرح است.

اسامی 10 نام پرکاربرد برای پسران از ۱۰۰ درصد نام‌های مذهبی در سال ۱۳۹۰ به حدود ۶۰ درصد در سال ۱۳۹۹ رسیده، ولی نکته مهم این است که نام‌های غیرمذهبی رتبه‌های اول و دوم را به خود اختصاص داده‌اند که بسیار اتفاق عجیبی است. در مورد دختران نیز از ۴ نام غیرمذهبی در سال ۱۳۹۰ به ۶ نام یا ۶۰ درصد نام‌ها رسیده با این نکته که رتبه‌های بالا را هم بعضا به خود اختصاص داده‌اند.

این حد از تحول در ارزش‌ها و معیارهای خانواده که در انتخاب نام برای کودکان تجلی پیدا می‌کند، آن هم در استانی چون چهارمحال و بختیاری می‌تواند قرینه مهمی بر تحولات ارزشی و فکری باشد.

ارجاع به برخی مناسکی که از بودجه عمومی حمایت مالی می‌شوند، راهگشا نیست و فریبنده است. هنگامی که استاندار ایلام می‌گوید که طی کمتر از دو سال ۶۴ هزار میلیارد ریال صرف توسعه و تبلیغ راهپیمایی اربعین در استان کرده‌ایم، می‌توان تصور کرد که ماهیت این مناسک چگونه است؟ یا هنگامی که دستورالعمل‌هایی مبنی بر کمک به ستاد بازسازی عتبات عالیات به کارخانجات و شرکت‌ها صادر می‌شود، معنای این‌گونه از مراسم پیشاپیش تعریف شده است، بنابراین ضرورت دارد که مسوولان و دست‌اندرکاران امر به جای پرداختن به شاخص‌هایی که می‌تواند معانی متفاوتی داشته باشند، به شاخص‌هایی مراجعه کنند که واجد این تنوع از برداشت‌های متضاد نباشند تا بتوانند موقعیت دینداری را در جامعه بسنجند.