کشف کوزه پر از سکه در «تپۀ مردگان»

باستان‌شناسان کشف این کوزه پر از سکه‌های مسی را اولین کشف مهم در خرابه‌های ۵۰۰۰ سالۀ موهنجودارو پس از ۹۳ سال ارزیابی کردند.

ویرانه‌های شهر باستانی موهنجودارو (به معنی «تپه مردگان») با قدمت پنج هزارساله، بزرگترین شهر به جا مانده از تمدن درۀ سند به حساب می‌آید. به تازگی کشف شگفت‌انگیزی در این شهر صورت گرفته که در بیش از ۹۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده است.
در حین انجام کاوش‌های باستان‌شناسی در ویرانه‌های موهنجودارو در استان سند پاکستان، ظرفی سفالی پر از سکه‌های مسی در یک استوپا (ساختمانی گنبدی شکل که به عنوان زیارتگاه بودایی ساخته شده) کشف شد.

به گزارش فرادید؛ موهنجو دارو یا «تپۀ مردگان» یک شهر باستانی تمدن دره سند است که بین ۲۶۰۰ تا ۱۹۰۰ سال قبل از میلاد شکوفا شد. این شهر که تماماً از آجر پخته‌نشده ساخته شده، اولین بار در دهه ۱۹۲۰ کشف شد.

باستان‌شناسان کشف این کوزۀ پر از سکه‌های مسی را اولین کشف مهم در خرابه‌های ۵۰۰۰ سالۀ موهنجودارو پس از ۹۳ سال ارزیابی کردند.

شاکر شاه گفت که کارگران ظرف سکه را در حین حفاری پیدا کردند، اما دوباره آن را دفن کردند. بعداً آن‌ها موضوع را به مقامات مسئول اطلاع دادند تا مجددا سکه‌ها از زیر خاک بیرون آورده شوند. مقامات گفتند که ظرف سکه‌ها به وزن حدود پنج و نیم کیلوگرم بعداً به لابراتوار آزمایش خاک منتقل شد.

شیخ جاوید سندی که در این مکان مشغول تحقیق بوده است گفت که قبلاً ۴۳۴۸ سکه مسی توسط باستان‌شناسان غربی از سال ۱۹۲۲ تا ۱۹۳۱ حفاری شده بود. او گفت: «بنابراین کشف کنونی که پس از ۹۳ سال انجام شده بسیار قابل توجه است».

شاکر شاه به خبرنگاران گفت که به احتمال زیاد این سکه‌ها متعلق به دورۀ پادشاهی کوشانی است و قدمت آن‌ها به قرون دوم تا پنجم میلادی برمی‌گردد.

«ما سکه‌ها را به آزمایشگاه منتقل کرده‌ایم و قطعاً در آینده کارشناسانی را برای تأیید دورۀ زمانی که می‌تواند از نوشته‌های روی سکه‌ها آشکار شود، استخدام خواهیم کرد. ما باید به دنبال این باشیم که سکه‌ها متعلق به کدام سلسله‌های دوره کوشانی است».

رستم بوتو، مسئول لابراتوار آزمایش خاک و آب نیز گفت که فرآیند تصفیه برای جداسازی سکه‌های ترکیب شده حداقل یک ماه طول می‌کشد؛ بعد از این زمان احتمالا نوشته‌های روی سکه‌ها قابل مشاهده خواهند بود.

علی حیدر، کارشناس ارشد حفاظت از آثار باستانی می‌گوید: «بعید به نظر می‌رسد که این شهر از پایان دورۀ سند تا زمان آغاز حکومت کوشانی به طور کامل متروکه شده باشد؛ دلیل این حدس موقعیت برجسته و عملکرد حفاظتی است که این سازه‌ها در برابر سیل انجام می‌دهند».

کوشانی‌ها از حدود قرن یکم تا قرن سوم پس از میلاد در این منطقه حاکمیت داشتند و نقش مهمی در پیوند مناطق مختلف از طریق تجارت، دیپلماسی و تبادل فرهنگی ایفا می‌کردند.

در حالی که شواهد به دست آمده از سکه‌ها و کتیبه‌های رَباتَک و سرخ کوتال به وضوح نشان می‌دهد که کوشانی‌ها اعتقادات و اعمال مذهبی ایرانیان را حفظ کرده و ادامه می‌دادند، برخی کتیبه‌های دیگر نشان می‌دهند که مقامات کوشانی در دورۀ فرمانروایی پادشاه کانیسکا و جانشینان او از بوداییان حمایت می‌کردند. با اینحال نقش محراب آتش بر روی سکه‌های کشف شدۀ قبلی نشان از تأثیرات ایرانی دارد.