کشیده‌شدن گسل‌ها از البرز تا هرمزگان/برای تدوین دستورالعمل‌های ساخت شتاب‌زده عمل نشود

رئیس پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با تاکید بر این‌که اکثر شهرهای کشور در نزدیکی گسل‌ها مستقر شده‌اند، گفت: برای جلوگیری از ساخت و ساز در حریم گسل‌ها باید بیشتر مساحت کشور را از محدوده شهری خارج کرد، ولی لازم است بیشتر بر روش‌های به‌سازی و مقاوم‌سازی سازه‌ها متمرکز شویم.

دکتر محمدحسن بازیار در نشست تخصصی «ملاحظات ساخت و ساز در پهنه‌های گسلی و آخرین دستاوردهای موجود» که به مناسبت بیستمین سالروز زلزله بم در محل این پژوهشگاه برگزار شد، با طرح این سؤال که آیا در شرایطی قرار داریم که دستورالعملی برای ساخت و ساز در کشور دیکته کنیم یا خیر، افزود: پیش نیاز به‌سازی و مقاوم سازی، شناخت و درک صحیح از وضعیت گسل‌های کشور است.

به گزارش ایسنا، در دنیا مناطقی وجود دارند که با مساله زلزله مواجه نیستند، برخی دیگر از مناطق مانند ژاپن و نیوزلند بسیار لرزه‌خیزتر از ایران هستند، ولی تفاوت لرزه‌خیزی ایران با سایر مناطق آن است که در سایر مناطق لرزه‌خیز موقعیت به گونه‌ای نیست که تمرکز جمعیتی داشته باشند.

بازیار تاکید کرد: ایران یک زون خرد شده است، به این معنا که از البرز تا هرمزگان گسل‌های متعددی گسترده شده است و ما در کشوری هستیم که به غیر از لرزه خیز بودن، شهرهای ما اکثرا در نزدیکی گسل قرار دارند و اگر بنا باشد در مناطق دارای گسل ساخت وساز صورت نگیرد، کل شهرهای دارای گسل از محدوده شهری خارج خواهند شد.

رئیس پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با تاکید بر ضرورت بهینه‌سازی در کشور، یادآور شد: گسل‌ها به سه دسته «نرمال»، «امتداد لغز» و «معکوس» تقسیم‌بندی می‌شوند که تقریبا گسل نرمال در کشور نداریم و اکثر آنها یا معکوس و یا امتدادلغز هستند و میزان جابه‌جایی گسل‌ها حدود یک تا دو متر است.

وی با بیان اینکه برای به‌سازی سازه‌ها باید روی گسل‌های معکوس و امتدادلغز متمرکز شویم، خاطر نشان کرد: بررسی‌های ما نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از تحقیقات در زمینه گسلش در دنیا از سوی محققان ایرانی بوده است، به گونه‌ای که ۴۰ درصد از تحقیقات جهان در این حوزه از سوی پژوهشگرانی بوده که در ایران زندگی می‌کنند.

بازیار با اشاره به روش‌های مقاوم‌سازی و به‌سازی سازه‌ها به بیان معایب هر کدام از آنها پرداخت و گفت: هر کدام از این روش‌ها هر چند که در آزمایشگاه به نتایج قابل قبولی می‌رسیم، ولی نباید به سرعت به سراغ تدوین دستورالعمل مقاوم‌سازی سازه‌ها برویم و برای کشور دیکته کنیم، بلکه نیاز دارد تا از جنبه‌های مختلف نتایج حاصل از تحقیقات مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد؛ چرا که رفتار گسل‌ها قابل پیش‌بینی نیست.