محققان ایرانی به دانش فنی تولید «مواد استخوان‌ساز» دست یافتند

متخصصان یک شرکت‌دانش‌بنیان موفق شدند آلوپلاستیک استخوانی را با استفاده از فناوری نانو و با هدف ترمیم و تقویت بافت‌های استخوانی تجاری‌سازی و تولید کنند.

پودرها، بافت‌ها و مواد تقویت‌کننده و ترمیم بافت‌ها کاربردهای ویژه‌ای پیدا کرده‌اند و پزشکی بازساختی را تحول جدی بخشیده‌اند. با توجه به پیشرفتگی این مواد و پیچیدگی تولید آن‌ها، کشورها در ساخت این محصولات و فناوری آن، رقابت می‌کنند و شرکت‌های دانش‌بنیان کشورمان نیز در مسیر تولید مواد استخوان‌ساز که جزو محصولات پراهمیت حوزه سلامت هستند، گام برداشته‌اند.

شیما توکل، مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان فناوری‌های زیست تقلید توکل با اشاره به موفقیت این شرکت در تولید نخستین محصول آلوپلاستیک دنیا گفت: این محصول که با استفاده از نانوفیبرهای پپتیدی و فرمولاسیونی منحصر به فرد ساخته شده در آمریکا ثبت اختراع شده است.

به گزارش مفدا، نانوفیبرهای پپتیدی خودآرا که در این محصول به کار رفته در سال ۲۰۰۴ به عنوان یکی از ۱۰ فناوری برتر دنیا در حوزه پزشکی بازساختی معرفی شده بود ولی تاکنون فقط یک محصول بندآورنده خون با استفاده از این فناوری در دنیا تجاری شده است.

وی افزود: این اولین محصول با کارایی بالا حاوی دو جزء معدنی و آلی در مقیاس نانو است که حاصل ۱۴ سال تحقیق و پژوهش مستمر می باشد و کارآزمایی بالینی فاز دوم آن با موفقیت سپری شده است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به تولید نمیمتیک پپتید نانوفایبر غلیظ و رقیق، درباره کاربردهای این محصول دانش‌بنیان گفت: این محصول نانویی، می‌تواند به تنهایی استفاده شده یا در صورت صلاحدید پزشک جهت افزایش استحکام مکانیکی با مواد استخوانی دیگر مخلوط شود.

توکل بیان کرد: این محصول قابل تزریق است که تزریق می‌تواند برای بیماران با جراحی های الیزاروف و یا موارد بدون نیاز به جراحی باز از بیرون انجام شود.

همچنین در بیمارانی که گرفت استخوانی پاسخ مناسبی نداده است و جراح نمی خواهد جراحی مجددی انجام دهد، کارایی بالایی دارد. این محصول نمونه مشابه داخلی و خارجی ندارد و در سال ۱۴۰۱ برگزیده نخست جشنواره رازی شد.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان فناوری‌های زیست تقلید توکل، به مزایای این محصول دانش‌بنیان اشاره کرد و افزود: با استفاده از این محصول که با قیمتی مناسب در اختیار بیماران قرار می‌گیرد روند استخوان‌سازی تسریع شده و بدون ایجاد عفونت و التهاب انجام می شود.

همچنین بنابر نظر بیماران شرکت کننده در کارآزمایی، استفاده از آن باعث از بین رفتن درد در مقابل گروه کنترل نیز شده بود. مخاطبان این محصول جراحان ارتوپد، دندانپزشکان، جراحان فک و صورت و پریودنتولوژی و جراحان ستون فقرات هستند.

توکل با بیان این‌که با تجاری‌سازی این محصول، ایران تنها کشوری است که توانسته این فناوری را در مسیر ترمیم استخوان کاربردی کند، افزود: در تمامی محصولات موجود در دنیا از پلیمرهای سلولزی و یا پلیمرهای با منشأ انسانی و حیوانی استفاده شده است در حالی‌که جزء آلی محصول ما نانوفیبرهای پپتیدی خودآرای سنتزی است که به صورت درجا در محل تبدیل به داربست می‌شوند و به هیچ سورفاکتانت و کراس لینکری برای نانوفیبرشدن نیاز ندارد؛ طراحی نانوفیبرهای پپتیدی خودآرا به گونه‌ای است که خودبه‌خود تبدیل به نانوفیبر می‌شوند.

این برگزیده جشنواره تحقیقات علوم پزشکی رازی با بیان این‌که واردات محصولات استخوان‌ساز خارجی، همواره هزینه‌های گزاف ارزی را به حوزه سلامت تحمیل کرده است، ادامه داد: محصولات وارداتی قیمت قابل توجهی نسبت به محصولات ما دارند و بررسی روند استخوان‌سازی آن محصولات نشان داده نمونه‌های خارجی، استخوان‌سازی کم‌تر و آهسته‌تری نسبت به محصولات شرکت ما ایجاد می‌کردند.

وی درباره مزایای محصول ساخت داخل نسبت به نمونه‌های مشابه خارجی توضیح داد: محصولی که تولید کردیم، عفونت و التهاب در ناحیه ایجاد نمی‌کند. همچنین به دلیل طراحی خاص آن، پراکندگی در فضای سینوسی نمی دهد و ساختار منسجمی دارد.

این محصول همچون محصولات مشابه کدورت در عکس‌های رادیوگرافی که منجر به مثبت کاذب می شوند، ایجاد نمی کند. ضمن آن‌که قیمت کمتری دارد که می‌تواند برای دندانپزشکی کاربردهای گسترده‌ای دارد و از تحلیل استخوان در ناحیه دندان کشیده شده جلوگیری کند.