زیرگذرها؛ فضاهای عمومی مغفول‌مانده + کاربردهای خلاق

به گزارش ایمنا، فضاهای شهری زیر گذرها، اغلب نادیده گرفته می‌شوند و به‌عنوان فضاهای باقی‌مانده بی‌استفاده در اجرای زیرساخت‌های شهری توصیف می‌شوند. در حال حاضر با تلاش معماران، طراحان شهری و شهروندان و استفاده از راه‌های خلاقانه‌ای مانند ایجاد فضای سبز یا نمایش آثار هنری، این فضاهای فراموش شده به فضایی پویا تبدیل می‌شوند.

ده مورد از شاخص‌ترین فضاهای بازطراحی شده شامل موارد زیر هستند.

Bentway تورنتو، محوطه

بنت‌وی، یک نمونه برجسته از بازتعریف فضای زیرین زیرساخت‌های شهری است. این پروژه زیر اتوبان گاردینر در تورنتو کانادا اجرا شده است و با تغییر کاربری فضای بلااستفاده زیر بزرگراه گاردینر، فضای آموزشی و آزمایشگاه به وجود آورده است. این محیط کوچک آزمایشگاه به بازدیدکنندگان در مورد اکولوژی شهری و مدیریت روان‌آب شهری آموزش می‌دهد.

این تأسیسات، آب باران حاصل از روان‌آب بزرگراه بالایی را جمع‌آوری می‌کند و از آن برای آبیاری گلدان‌های بسیار بزرگ در فضای پایین استفاده می‌کند. تصفیه و نگهداری آب به کاهش خطر سیلاب و جلوگیری از آلودگی منابع آب خاکستری تورنتو کمک می‌کند و باعث رشد فضای سبز شهری نیز می‌شود. در این مکان آثار هنری با موضوع محیط‌زیست برای مردم نمایش داده می‌شود.

تا قبل از صنعتی‌شدن منطقه، در این فضا تالابی با مجموعه گیاهان، پرنده‌ها، حشرات و ماهی، در امتداد دریاچه انتاریو، وجود داشت. پروژه جدید باعث افزایش ایمنی عابران پیاده و وسایل نقلیه و همچنین کاهش آلودگی صوتی شده و مسیر ارتباطی جدیدی با اسکله شهر به وجود آورده است.

گالری نمایشگاهی، منچستر

این گالری در طبقه همکف New Warehouse، بنای تاریخی متعلق به دهه ۱۸۸۰، ایجاد شده است. مسئولان موزه قصد دارند در آینده مسیر جدید و راحت‌تری برای ارتباط این گالری و سایر بخش‌های موزه طراحی کنند. این پروژه مسیر بازدید جدیدی را ایجاد می‌کند که حیاط پایین را به شلوغ‌ترین طبقات موزه در بالا متصل می‌کند. همچنین برای اولین‌بار این بخش از ساختمان در دسترس عموم قرار می‌گیرد.

ورودی جدید از محوطه پایین موزه، زیرگذر قوسی‌شکل پل راه‌آهن تاریخی معروف را احیا کرده و این بخش را به فضایی روشن و دلنشین تبدیل نموده است. این ورودی جدید به بازدیدکنندگان در جهت‌یابی محوطه کمک می‌کند و تجربه‌ای خوشایند از ورود به گالری را برای آنها رقم می‌زند.

پارک خط راه‌آهن ۹۸۷، ووشیانگ

این پروژه در ووشیانگ، ناحیه یینژوی شهر نینگبو انجام گرفته است. طول این پارک حدود ۹۸۷ متر و عرض زمین داخلی آن بین ۸ تا ۵۲ متر است. از آغاز ساخت خط شیائویونگ در سال ۱۹۱۰ تا افتتاح رسمی مترو در سال ۲۰۱۴، راه‌آهن نینگبو در طول صد سال، شاهد توسعه شهری در دوران‌های مختلف بوده است. این پروژه قصد معرفی پیشرفت اجتماعی در طول صد سال گذشته را دارد تا بازدیدکنندگان در فضای آرامبخش با تاریخ محلی آشنا شوند.

برای طراحی این فضا از مسیر متروک خط آهن اصلی الهام گرفته شده است. نمادهای فرهنگی راه‌آهن مانند ریل‌ها، تراورس‌ها و چراغ‌های راهنمای باقی‌مانده از گذشته حفظ شده‌اند. تیم طراحی از دیوار صوتی راه‌آهن به‌عنوان بوم استفاده کرده تا تاریخ محوطه را به یک تاریخچه مصور قابل درک تبدیل کند. این پروژه محوطه فضای سبزی برای روستاییان اطراف فراهم کرده است که می‌توانند با یکدیگر تعامل اجتماعی بیشتری داشته باشند.

فضای عمومی اونگبونگ، سئول

این پروژه در ناحیه اونگبونگ-دونگ سئول ایجاد شده و بخش پایینی پل اونگبونگ است. این مکان قبلاً مرکز منطقه مسکونی محسوب می‌شد؛ اما فضای زیرگذر انتهایی به دلیل شیب تند، بسیار تاریک بود. برای بهبود فضا مجموعه ورزشی برای ساکنان ساخته شد اما موردتوجه آن‌ها قرار نگرفت.

در حال حاضر، این فضای جدید ترکیبی از یک فضای فرهنگی و استراحتگاه برای ساکنین است که توجه اطرافیان را جلب می‌کند. با تقسیم زیرگذر بزرگ به فضاهای کوچک، این مکان اکنون به‌عنوان یک فضای عمومی برای ساکنان محلی در دسترس است.

زیرگذر Vltavská، پراگ

زیرگذر Vltavská که زمانی به‌عنوان گذرگاهی بین پل Hlavkuv و جزیره Štvanice عمل می‌کرد، به‌تدریج به مکانی تاریک، ناامن و غیرقابل‌استفاده تبدیل شده بود. برای بهبود این فضا، یک شرکت معماری پروژه‌ای را برای تبدیل زیرگذر به مکانی شروع کرد.
در حال حاضر فضاهای زمین بسکتبال خیابانی، محوطه انجام ورزش‌های نمایشی، زمین ورزش، دیوار صخره‌نوردی و گالری هنری در این زیرگذر وجود دارد.

زیرگذر به‌عنوان فضایی اشتراکی و امن برای استفاده‌کنندگان، عابران پیاده و دوچرخه‌سواران در نظر گرفته شده است. کل فضای زیرزمینی به طور کامل پاکسازی و سطوح آن بازسازی شده است. مواد اصلی به‌کاررفته در طراحی فولاد و بتن هستند که دوام بالا و نگهداری آسانی را به همراه دارند.

کافی‌شاپ و باغ گیاه‌شناسی ExtraOrdinary، سئول

این پروژه در زیر پل هانام و باهدف تبدیل این فضای زیرزمینی تاریک و بی‌روح به مکانی پویا و جذاب برای مردم اجرا شده است. طراحی این پروژه بر اساس مفهوم طبیعت مصنوعی بنا شده است. طراحان از سازه‌های فلزی شبیه به گلبرگ‌های گل برای ایجاد فضایی شبیه به جنگل استفاده کرده‌اند. نورپردازی LED از میان این سازه‌ها عبور می‌کند و فضایی شبیه به تابش نور خورشید از میان برگ‌ها در طول روز و فضایی شبیه به نور ستارگان در شب ایجاد می‌کند.
این فضای سبز علاوه بر زیبایی، دارای کاربری‌های مختلفی نیز هست. در این فضا، کافه، محل استراحت و فضایی برای اجرای موسیقی خیابانی تعبیه شده است. همچنین، پله‌های این زیرگذر به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که به‌عنوان مکانی برای نشستن و گفتگو یا تماشای عبور و مرور مردم عمل می‌کنند.

One Green Mile، بمبئی

فضای زیر پل Senapati Bapat Marg، پیش ازاجرای پروژه، تاریک، ناامن و فاقد فضای سبز و امکانات رفاهی بود و به دلیل آلودگی صوتی و ایجاد مانع بین محله‌های اطراف، از محبوبیت پایینی برخوردار بود.

طراحان پروژه One Green Mile با استفاده از رنگ‌های شاد، مبلمان شهری جذاب و ایجاد فضاهای مختلف برای فعالیت‌های متنوع، این فضای زیرزمینی را به مکانی پر جنب‌وجوش و دلنشین تبدیل کرده‌اند. در این فضا، زمین بسکتبال خیابانی، فضای تمرین اسکیت و دوچرخه‌سواری، دیوار صخره‌نوردی، گالری هنری و فضای نمایش فیلم تعبیه شده است. همچنین، مسیرهای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری در این مکان ایجاد شده است تا عبور و مرور در آن به‌آسانی انجام شود.

کتاب‌فروشی و مرکز هنری مکدیکیوی، استانبول

این پروژه شامل دو ساختمان جدید در میدان مکدیکیوی در شهر استانبول است. یک ساختمان به‌عنوان کتاب‌فروشی استانبول و دیگری به‌عنوان مرکز هنری مکدیکیوی در نظر گرفته شده است.

تا پیش‌ازاین میدان مکدیکیوی به دلیل ترافیک سنگین، آلودگی صوتی و دود، به فضایی بی‌روح و غیرقابل‌استفاده برای مردم تبدیل شده بود. در حال حاضر، این میدان اکنون به فضایی فرهنگی و هنری تبدیل شده و به‌عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری شهر استانبول شناخته می‌شود.

راهروی سبز، تایچونگ

این پروژه به طول ۱.۷ کیلومتر و باهدف تبدیل خط‌آهن قدیمی این شهر به یک فضای سبز و تفریحی برای مردم اجرا شده است. خط‌آهن قدیمی تایچونگ به یک مسیر پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری تبدیل شده است.

در این مسیر، فضای سبز و درختان زیادی کاشته شده و نیمکت‌های شهری نیز برای استراحت و تفریح مردم تعبیه شده است. همچنین، در طول این مسیر، چندین فضای باز برای برگزاری رویدادهای فرهنگی و اجتماعی ایجاد شده است. این پروژه برنده تعدادی جوایز از جمله جایزه AIA 2022 در بخش طراحی شهر شده است.

Infra-Space ، بوستون

پروژه Infra-Space 1، یک فضای عمومی جدید در زیر پل اینک بلاک در شهر بوستون، ایالت ماساچوست آمریکا است. پروژه باهدف تبدیل این فضای زیرزمینی تاریک و بی‌روح به مکانی پویا و جذاب برای مردم اجرا شده است.

این پروژه با تبدیل فضای زیر بزرگراه به زیرساخت سبز مدیریت روان آب، شامل اقدامات قابل‌توجهی برای بهبود محیط‌زیست است. این زیرساخت به تصفیه حجم بالای روان آب ناشی از بزرگراه کمک می‌کند که در غیر این صورت باعث آلودگی آبراهه‌های محلی می‌شد.