آیا «فتیش» یک اختلال است؟

در حوزه سلامت جنسی فتیش به وضعیتی روانی گفته می‌شود که در آن فرد به یک شیء یا اندامی غیرجنسی علاقه دارد. عارضه‌ای که تقریبا تنها در مردان رخ می‌دهد و معمولا شی‌ء مورد علاقه بخشی غیرجنسی از بدن زن یا لباس زنانه است.

عصر ایران/ فرآوری و تنظیم: شادی مکی- در عرصه سلامت جنسی "فتیش" به تعهدی بسیار قوی به چیزی گفته می‌شود که می‌تواند جنسی یا غیرجنسی باشد در هر دو حالت اما فیتیش نشان‌دهنده علاقه وسواسی به چیزی است اما در حوزۀ سلامت جنسی فتیش به وضعیتی روانی گفته می‌شود که در آن فرد به یک شیء یا اندامی غیرجنسی علاقه دارد. عارضه‌ای که تقریبا تنها در مردان رخ می‌دهد و معمولا شی‌ء مورد علاقه بخشی غیرجنسی از بدن زن یا لباس زنانه است.

علایم ابتلا به فیتیشیسم

براساس راهنمای تشخیصی آماری اختلالات روانی DSM-، علائم فتیشیسم شامل این موارد است:

برای یک دوره حداقل شش ماهه، فرد دارای تخیلات، امیال، یا رفتارهای مکرر، شدید و تحریک‌کننده جنسی است که شامل اشیای غیرزنده (مانند لباس‌های زیر زنانه و کفش‌ها) می‌شود یا تمرکز ویژه‌ای روی اعضای غیرتناسلی بدن دارد.

تخیلات، تمایلات جنسی، یا رفتارهایی که باعث ناراحتی قابل توجه یا اختلال در عملکرد اجتماعی، شغلی یا شخصی می‌شود. اختلال فتیشیسم می‌تواند در طول عمر از نظر شدت نوسان داشته باشد.

آیا فتیش جنسی یک بیماری روانی است؟

محققان می‌گویند برخی از افراد د ارای فیتیش ممکن است بیمار روانی بوده یا ضربه‌های روحی را تجربه کرده باشند. با این حال محققان در این زمینه قاطعیت ندارند. برخی از روان‌پزشکان می‌گویند افراد دارای فیتیشیم به لحاظ اقتصادی و اجتماعی فعال‌تر هستند.

یک مشاور جنسی به نام دکتر جسیکا اوریلی، در سال 2001، گفته است: «فانتزی‌های جنسی در طیف بسیار متنوعی وجود دارند، بنابراین فتیش‌ها ممکن است در هر کدام از ما علاقه و برانگیختگی جنسی خاصی را ایجاد کنند.»

اما به صورت کلی در بسیاری از موارد، فرد مبتلا به اختلال فتیشیسم تنها زمانی می‌تواند از نظر جنسی برانگیخته شود و به ارگاسم برسد که فتیش جنسی وی وجود داشته باشد و اغلب در مورد ناتوانی خود در برانگیختگی با استفاده از محرک‌های «معمولی» احساس شرم یا ناراحتی شدید می‌کند.

انواع فتیش جنسی

توجه کنید که موهای بلند یا پا می‌تواند موضوع اصلی توجه جنسی باشد. با این برخی روان‌پزشکان معتقدند که «هر چیزی که بتوانید تصور کنید ممکن است به فتیش شما تبدیل شود.» طبق یک مطالعه، رایج‌ترین فتیش‌ها شامل قسمت‌های بدن، مانند پا، یا ویژگی‌های بدن مانند چاقی، سوراخ کردن یا خال‌کوبی می‌شود. پاها تا حد زیادی رایج‌ترین نوع فتیش هستند. مایعات بدن، اندازه بدن و فتیش‌های مو نیز در این دسته قرار می‌گیرند.

بعد از اعضای بدن، لباس‌ها و استایل‌های مختلف هم در زمره رایج‌ترین فیتیش‌ها هستند. به یک ماده خاص نیز در این فهرست قرار می‌گیرد رایج‌ترین نوع فیتیش در این زمینه فیتیش به چرم یا لاستیک، است . از سوی دیگر برخی از افراد علاقه‌ دارند خود و شریک زندگی خود را در لباس حیوانات خزدار ببینند.

در واقع به جز فتیش پا رایج‌ترین فتیش‌های بدن، مربوط به دست، مو، چاقی، خالکوبی و پیرسینگ یا سوراخ کردن است.اما فتیش‌های رایج دیگری هم وجود دارند مانند فتیش چشم، فتیش زیر بغل، فتیش بینی، فتیش مو، فتیش ناف، فتیش شکم، فتیش دست و فتیش ساق پا برخی از انواع فیتیش هم بسیار کمیاب هستند مانند مرده خواهی ، مدفوع خواهی ، علاقه جنسی به عطسه و...

فتیش جنسی ناسالم است؟

فتیش جنسی به صورت کلی مساله ناسالمی نیست اما اگر باعث ناراحتی طولانی مدت و شدید در فرد شود، به‌شیوه‌ای که فرد کنترل بر زندگی خود را از دست بدهد ممکن است فتیش او به عنوان اختلال فتیشیسم در نظر گرفته شود. بنابراین فردی که یک فتیش جنسی را در رابطه عاشقانه خود با شریکی که از این موضوع رضایت دارد، وارد می‌کند، لزوماً مرتکب رفتاری ناسالم نشده است.اما اگر فردی به دلیل ابتلا به فتیش جنسی دیگر مجذوب شریک زندگی خود نمی‌شود و فقط با آنچه به آن فتیش دارد تحریک می‌شود می‌‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به فتیش ناسالم باشد.

علت ابتلا به اختلال فتیشیسم

اگرچه این اختلال معمولاً از دوران بلوغ شروع می‌شود، اما فتیش‌ها قبل از نوجوانی هم ممکن است ایجاد شوند. اما به صورت قطعی هیچ دلیلی برای اختلال فتیشیست شناخته نشده است. با این حال برخی مطالعات عوامل بیولوژیکی، مانند رشد غیر طبیعی مغز؛ و عوامل فرهنگی را در ابتلا به این اختلال نشان داده است.