۲۴ فروردين ۱۴۰۴
به روز شده در: ۲۴ فروردين ۱۴۰۴ - ۱۶:۱۶
کد خبر ۱۰۴۹۰۴۹
تاریخ انتشار: ۱۱:۰۲ - ۱۷-۰۱-۱۴۰۴
کد ۱۰۴۹۰۴۹
انتشار: ۱۱:۰۲ - ۱۷-۰۱-۱۴۰۴

قدیمی‌ترین تقویم خورشیدی جهان در ترکیه پیدا شد / شاهکاری ۱۲ هزار ساله

قدیمی‌ترین تقویم خورشیدی جهان در ترکیه پیدا شد / شاهکاری ۱۲ هزار ساله
یک بنای باستانی در جنوب ترکیه، که ظاهراً در نگاه اول فقط مجموعه‌ای از سنگ‌های حکاکی‌شده‌ است، حالا با تکیه بر پژوهشی تازه، می‌تواند عنوان «قدیمی‌ترین تقویم خورشیدی بشر» را از آن خود کند.

 در محوطه‌ی اسرارآمیز گوُبِکلی‌تپه Göbekli Tepe، دانشمندان نشانه‌هایی یافته‌اند که بر پایه‌ی آن‌ها، مردم باستان بیش از ۱۲ هزار سال پیش با دقتی چشم‌گیر روزها، فصل‌ها و حتی سال‌ها را رصد می‌کردند. هر علامت V در این حکاکی‌ها می‌تواند نماد یک روز باشد. در یکی از ستون‌ها، به شکل حیرت‌انگیزی ۳۶۵ نشانه‌ی V دیده می‌شود؛ معادل دقیق تعداد روزهای یک سال شمسی.

به گزارش  یک‌پزشک، در همین میان، یک تصویر نمادینِ پرنده‌مانند که گردنش با نماد V تزئین شده، نشان‌دهنده‌ی انقلاب تابستانی یا Summer Solstice است؛ روزی که در تقویم آن دوران جایگاه ویژه‌ای داشته. ارتباط این نماد با صورت‌فلکی فصل تابستان آن زمان، نشان می‌دهد ساکنان این تمدن باستانی، نه‌تنها به طلوع و غروب خورشید، بلکه به موقعیت ستارگان در آسمان نیز توجه ویژه‌ای داشته‌اند.

منشأ تقویم؛ برخوردی آسمانی و پیامدی زمینی

به اعتقاد پژوهشگران، انگیزه این وسواس و کنجکاوی مردمان باستان در مورد آسمان، برخورد سهمگین یک شهاب‌سنگ یا دنباله‌دار در حدود سال ۱۰۸۵۰ پیش از میلاد است. این رویداد عظیم که به گفته‌ی دانشمندان باعث یک عصر یخبندان کوتاه‌ شد و تأثیری عمیق بر زندگی آن مردمان گذاشت.

دکتر مارتین سویت‌مَن Martin Sweatman از دانشگاه اِدینبرو (University of Edinburgh) که هدایت این تحقیق را بر عهده داشته، می‌گوید: «در جهانی که به‌تازگی دگرگون شده بود، رصد آسمان و ثبت دقیق پدیده‌ها ممکن است نخستین گام بشر به‌سوی نوشتار بوده باشد.»

آنچه گوُبِکلی‌تپه را منحصربه‌فرد می‌کند، نه‌فقط قدمتش، بلکه دقت و دامنه‌ی ثبت‌ بوده است. این حکاکی‌ها فقط به گردش خورشید محدود نمی‌شوند؛ بلکه چرخه‌های ماه و حتی مسیر عبور زمین از میان بقایای دنباله‌دارها نیز ثبت شده‌اند. به‌ویژه، یکی از ستون‌ها به تصویر بارش شهابی تائورید Taurid meteor stream اشاره دارد که ۲۷ روز طول می‌کشیده؛ جریانی که احتمالاً منبع همان برخورد سهمگین بوده است.

قدیمی‌ترین تقویم خورشیدی جهان در ترکیه پیدا شد / شاهکاری ۱۲ هزار ساله

نکته‌ی حیرت‌آور دیگر، توجه آن تمدن به تغییرات ظریف صورت‌های فلکی‌ در طول سال است؛ چیزی که هزاران سال بعد توسط هیپارکوس Hipparchus در یونان باستان به‌عنوان نوسان محوری زمین کشف شد. اگر یافته‌ها درست تفسیر شده باشند، گوُبِکلی‌تپه نه‌فقط مکانی برای نیایش، بلکه نخستین رصدخانه‌ی کیهانی بشر بوده است.

رمزگشایی از نخستین زبان کیهان

این پژوهش، ما را به بازنگری کامل در تاریخ تقویم، اخترشناسی و حتی پیدایش تمدن فرا می‌خواند. وقتی جامعه‌ای پیش از دوران کشاورزی، با دقتی چنین بالا به رصد آسمان می‌پردازد، نشانه‌هایی از دنیایی پیچیده‌تر از آن‌چه تصور می‌کردیم نمایان می‌شود؛ دنیایی که شاید نوشتار را با سنگ آغاز کرده باشد، نه با قلم.

ارسال به دوستان
بلیط هواپیما فلای تودی
آمریکا و عربستان توافقنامه همکاری هسته‌ای امضا می‌کنند طبق مصوبه جدید؛ دو نوع وام به مستاجران پرداخت می‌شود مدیرعامل جدید بنیاد سینمایی فارابی منصوب شد دل نوشته بهرام رادان بعد از دیدار بهروز وثوقی در آمریکا (عکس) پاکستان از ایران خواست قاتلان 8 شهروندش را دستگیر و مجازات کند مستند «کی‌پاپ» ؛ چرا سلبریتی‌های کره‌ای محبوب بچه‌های ما شدند؟ معرفی نامزدهای جایزه ادبی پوشکین دستگیری باند کلاهبرداری ارز دیجیتال ۱۰۰ میلیاردی در مازندران قتل عام 8 کارگر پاکستانی در مهرستان سیستان و بلوچستان (+عکس) / دولت‌های ایران و پاکستان پیگیر ماجرا شوک به بازار طلا/ ریزش قیمت‌ها پس از دور نخست مذاکرات کاهش دما تا ۱۲ درجه در تهران/ پیش‌بینی بارش باران و وزش باد شدید دستگیری کلاهبرداری که با وعده سود بالا ۳۵ میلیارد تومان اخاذی کرد افزایش کودکان کار در تهران/ کودکان کار ایرانی هستند یا از اتباع؟ زنان به پلیس اعتماد کنند؛ جلوی متجاوزان گرفته می‌شود قانون چطور از کودکان در برابر آزار‌های جنسی حمایت می‏‌کند؟