30 درصد کارگران فصلی هستند

همه ما در عبور از میادین و چهار راه‌های اصلی شهر به ویژه در صبحهای زود افرادی را می‌بینیم که در گوشه‌ای جمع شده‌اند و با نگاه به ماشینهای عبوری به ویژه کامیونت‌ها، وانت بارها و حتی افراد پیاده‌ای که برای عبور از آن گذر از کنار آنها رد می شوند، منتظر هستند تا یک نفر بایستد و بگوید"کارگر می‌خواهیم."

به گزارش مهر‏، روزمزد بودن، قراردادهای شفاهی 1 و 2 روزه‏، عدم حمایت قانون کار و امنیت شغلی در حد صفر، از دلایلی است که لزوم توجه به موضوع کارگران فصلی را بیش از پیش نمایان می‌کند.

فصلی‎‎؛ واژه ای که در قانون کار نیست

متاسفانه این نوع از کارگری در قانون کار فعلی کشور محلی از اعراب ندارد و در مواد مختلف آن نیز هیچ پیش بینی خاصی برای حمایت از این اقشار نیست. متاسفانه با فصلی زندگی کردن و به امید درآمد روزانه که یک روز هست و چند روز نیست هرگز نمی توان به مقوله های دیگری مانند پوشش بیمه ای، اضافه حقوق، پاداش، سنوات، عیدی، حق اولاد، حق مسکن، خواربار و حقوق دیگر قانونی کارگران فکر کرد.

گفته می شود که در حال حاضر قانون کار مشمول 24 تا 30 درصد نیروی کار کشور که به صورت کار موقت و فصلی در حال جابه جایی هستند، نمی شود در حالی که این درصد قابل توجه از نیروی کاری هستند که در زیر آسمان شهر کار می کنند. در واقع نقطه تاریک این مسئله وجود نداشتن قوانینی مشخص برای حمایت از این گروه است.

البته تاکنون هرگاه کارگری فصلی و یا موقت با کارفرمای خود دچار مشکل شده و اختلاف بین این دو گروه به شکایت کشیده، ادارات کار و هیئتهای حل اختلاف سعی کرده اند از بین مواد قانون کار راه حلی برای این بخش از نیروی کار بیابند و هیچگاه قوانین مشخصی برای کار این گروه وجود نداشته است.

قانون کار مشمول همه کارگران نیست

نماینده سابق کارفرمایان در اجلاس جهانی کار در گفتگو با مهر با تاکید بر این موضوع که متاسفانه قانون کار فعلی نمی تواند همه شقوق مختلف کار را در برگیرد، گفت: در حال حاضر مشاغل بسیار زیادی هستند که در کار درگیر هستند ولی در قانون کار از آنها نامی برده نشده است. از این دسته افراد گروههایی در بخش نفت و برخی ادارات کار می کنند.

عباس وطن پرور اظهار داشت: اگر قرار است قانون کار داشته باشیم بهتر است شرایط آن به نحوی باشد که بتوان بر تمام حوزه کار کشور نظارت کرد. در این شرایط به جای اصلاح قانون کار و به روز کردن آن، به دنبال اجرای نظام هماهنگی پرداخت هستیم که این موضوع به دلیل مشکلات قانون کار قابل انجام نیست.

وطن پرور ادامه داد: در مورد کارگران فصلی می بینیم که گروهی از افراد در فصل تابستان وارد کارهای کشاورزی، خدمات و صنعت ساختمان می شوند و همین افراد به دلیل وجود نداشتن تعریف درستی در قانون کار، در فصول سرد سال به خیل بیکاران می پیوندند و می بینیم که نرخ بیکاری زمستان بیشتر از نرخ تابستان است.

وی خاطر نشان کرد: متاسفانه از سویی نیز می بینیم که در زمان بروز مشکل بین کارگر فصلی و کارفرما، مشکلات آنها را با قوانین ناقص حل می کنند و به اصطلاح بر پایه قوانین ناقص با کارگران فصلی برخورد می شود.

این فعال کارفرمایی به فصلی و موقت کار کردن برخی افراد در کارخانجات اشاره کرد و افزود: برخی کارخانجات در فصولی از سال فعال می شوند و نیروهایی نیز در همان مقاطع جذب و سپس بیکار می کنند. به عبارت دیگر، در مورد کارگران فصلی می توان گفت هیچ تعریف نظام مندی وجود ندارد.

به گفته وطن پرور، کوره پزخانه ها و کار کشاورزی نمونه بارز کار فصلی است که تاکنون برای حمایت از نیروی کار شاغل در این بخش فکری نشده است و مشخص نیست افراد شاغل در بخش کشاورزی زمستان خود را چگونه می گذراند. متاسفانه قانون کار هیچگاه بر مبنای نیازهای روز جامعه بازنگری نشده است.

24 تا 30 درصد نیروی کار کشور فصلی است

وی به وجود نداشتن قانون کار در کشورهای پیشرفته صنعتی و تنظیم روابط کار بر اساس قوانین مدنی اشاره کرد و بیان داشت: در واقع قوانین ناظر بر حوزه کسب و کار در کشورهای پیشرفته صنعتی حاکم است و این موضوع در کشورهای آسیای ژاپن و کره جنوبی نیز وجود دارد.

نماینده سابق کارفرمایان در اجلاس جهانی کار افزود: می توان گفت هم اکنون بین 24 تا 30 درصد از نیروی فعال در کشور به صورت متناوب بین کار فصلی و موقت در حال حرکت هستند به نحوی که در تابستان در باغات میوه، بوستانها، زمینهای کشاورزی و غیره کار می کنند و در فصول پاییز و زمستان نیز به دنبال انجام کار موقت دیگری هستند.

وطن پرور به ریزش بالای نیروی کار در بخش صنعت اشاره کرد و بیان داشت: به دلیل ضعیف بودن فضای تولید، امکان جذب کارگران موقت و فصلی در شرایط بعد از تابستان وجود ندارد و این افراد در زمستان و پاییز به جمع بیکاران می پیوندند.