به گزارش ایسنا، محسن علی‌اکبری در نشست پرسش و پاسخ فیلم «استرداد» درباره هزینه‌های تولید این فیلم بیان کرد: هزینه تولید «استرداد» پنج میلیارد تومان با دلار دو هزار و 100 تومان بود.

وی که دوشنبه عصر (18 آذرماه) در لانه جاسوسی سخن می‌گفت، ادامه داد: این فیلم حدود 2.5 میلیون دلار هزینه داشته و ما در واقع پول یکی دو موشک «شهاب 3» را هزینه کردیم. هزینه تولید هر موشک «شهاب 3»، حدود یک میلیون و 250 هزار دلار است و اگر 6 ماه هم در انبار بماند دیگر قابل استفاده نیست.

این تهیه‌کننده درباره این مثالش توضیح داد: به نظرم هزینه کردن در حوزه فرهنگ بسیار مهم است. ما در حوزه‌های مختلف هزینه‌هایی خوبی کرده‌ایم تا آنچه می‌خواهیم به نتیجه برسد اما متاسفانه توجهی به این نکته نداریم که کار کردن در حوزه فرهنگ هم هزینه‌هایی دارد.

وی افزود: باید توجه کرد که ما در حوزه فرهنگ هزینه نمی‌کنیم بلکه سرمایه‌گذاری می‌کنیم. همین الان در کشورهای حاشیه خودمان، هزینه‌های آنچنانی می‌کنند تا سعدی و حافظ ما را به نام خودشان تمام کنند و فرزندان‌شان را توجیه کنند که ایران باستانی و اصیل آن‌ها هستند و این کشور همسایه که نام خودش را «ایران» گذاشته، غاصب است! ما در این حوزه‌های فرهنگی چه کردیم؟

وسط کار نامه زدند که حواس‌تان به رابطه ما با روسیه باشد!

علی‌اکبری در بخش دیگری از این نشست، با تاکید بر اینکه فیلمنامه اولیه «استرداد»، آنچه امروز روی پرده رفته است نبود، گفت: فیلمنامه ما اصلا این نبود. وسط فیلمبرداری از یکی از وزارت‌خانه‌های محترم نامه زدند که رابطه ما را با شوروی بهم نریزید! همین شد که مجبور شدیم خیلی از بخش‌های فیلمنامه را بازنویسی کنیم.

وی افزود: پس از بازنویسی فیلمنامه، علی‌رغم آنکه قبل تمام مستندات موجود را مشاهده کرده بودیم، یک نامه دیگر از وزارت‌خانه دیگر به دست‌مان رسید که گفتند فلان موضوع را حواستان باشد در حالی که ما قبلا اسناد آن وزارتخانه را نگاه کرده بودیم و به ما گفتند یکسری از اسناد، دیروز به دست‌مان رسیده است!

می‌توانستیم فیلم را با چند میلیارد هزینه رها کنیم

تهیه‌کننده «استرداد» سپس در پاسخ به پرسشی درباره بعضی اشکالات فیلمنامه‌ای این فیلم خاطرنشان کرد: تحقیق و نگارش این فیلم یکسال طول کشید و ما با فیلمنامه‌ای کامل کار فیلمبرداری را آغاز کردیم اما همانطور که گفتم نظرات جدید دو وزارتخانه، وسط کار مسائلی را ایجاد کرد.

وی ادامه داد: در آن شرایط، یا باید فیلم را با میلیاردها هزینه تعطیل می‌کردیم و یا اینکه در اواسط کار، با بازنویسی و چانه‌زنی مشکل را حل می‌کردیم. ما نیز راه‌حل دوم را انتخاب کردیم چون آن زمان، صحنه‌های مسکو و نیمی از صحنه‌های مربوط به کشتی را جلوی دوربین برده بودیم.

علی‌اکبری سپس ویژگی «استرداد» را سینمایی بودن آن دانست و تصریح کرد: ما یک فیلم سینمایی ساختیم آن‌هم در شرایطی که بسیاری از فیلم‌های سینمای ما، تلویزیونی شده‌اند. امروز شما در سینما کمتر فیلمی با استریم لانگ شات می‌بینید.

وی تاکید کرد: فکر می‌کنم، ساخت فیلم‌هایی در مدیوم سینما، یک پله به جلو رفتن است و امیدواریم بعدا پله‌های دیگر هم توسط دوستان دیگر فتح شود.

فهیم: تکلیف «استرداد» مشخص نیست

به گزارش ایسنا، محمدتقی فهیم نیز در این جلسه، درباره «استرداد» گفت: در سینمای جهان، فیلمی به نام «فهرست شیندلر» در بخش خصوصی و البته با پشتیبانی‌ ساخته می‌شود که شما با دیدن آن، عاشق صهیونیست‌ها می‌شوید و به‌آن‌ها فکر می‌کنید! «استرداد» چه کمکی به ما می‌کند؟

وی سپس فیلمنامه «استرداد» را دارای ایراد‌های تاریخی دانست و گفت: مبنای تاریخی فیلمنامه باید درست باشد. در کجای تاریخ ایران تا سال 1334، زنی در ارتش پادشاهی بوده است؟ کجا این طلاها به ایران بازگشت؟

این منتقد خاطرنشان کرد: قبول دارم که ایده و موضوع «استرداد» جذاب است اما چرا در هیچ‌جای تاریخ نمی‌بینیم که طلاهای مورد بحث از طرف شوروی به پهلوی داده شده باشد؟

فهیم در پایان سخنانش اظهار کرد: فیلم نه به نفع سلطنت‌طلب‌هاست، نه به نفع توده‌ای‌ها، نه به نفع مذهبی‌ها و... . در واقع ما آخر کار، عاشق هیچ‌کدام‌شان نمی‌شویم.

دری: یکی از مشکلات «استرداد» این است که...

یکی از فیلمنامه‌نویسان «استرداد» نیز در سخنانی با اشاره به بعضی از ایرادات فیلمنامه‌ای این فیلم گفت: «استرداد» دچار یکسری پارادوکس‌هایی در دیالوگ‌ها و لحن آن‌هاست.

وی سپس در پاسخ به پرسشی درباره وفاداری به تاریخ در «استرداد» اظهار کرد: ابتدا باید بپرسیم که آیا فیلم باید حتما متن دقیق تاریخ را بیان کند؟ به نظرم این وظیفه فیلم‌های مستند تاریخی است نه فیلم سینمایی.

دری افزود: در فیلم‌هایی که وقایع تاریخی را روایت می‌کنند، دست فیلمنامه‌نویس باز است که مطالبی را با رعایت خط اصلی موضوع وارد داستان کند.

فیلمنامه‌نویس «استرداد» در عین حال بعضی اشکالات فیلمنامه‌ای آن را پذیرفت و گفت: به نظرم یکی از مشکلات «استرداد» این است که چندین فیلمنامه برای آن نوشته شده بود و به یکی از آن‌ها کاملا وفادار نماند. به نظرم باید فیلم صفر تا صد بر اساس یک فیلمنامه ساخته می‌شد در حالی که الان هر چند سکانس فیلم بر اساس یک فیلمنامه ساخته شده است.

وی ادامه داد: به‌نظرم آقای غفاری درگیر سکانس‌های خوب چند فیلمنامه‌ای شدند که در اختیارشان قرار گرفته بود.

پاسخ علی‌اکبری به ایرادی که فهیم از «استرداد» گرفت

به گزارش ایسنا، در ادامه این نشست، محسن علی‌اکبری در پاسخ به حضور نداشتن پرسنل زن در ارتش شاهنشاهی در سال‌های 1332، گفت: خواهر شاه در سال 1327 اولین زنی است که در فرم لباس نظامی دیده شده و عکسش هم موجود است. از سال بعد از آن یعنی 1328، زنان به عنوان کارمند به ارتش ایران وارد شدند.

وی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره «مقهور نشان دادن ایرانی‌ها در مقابل عظمت کاخ کرملین، شوروی و استالین» بیان کرد: سال 1320 روسای جمهور انگلیس، امریکا و شوروی در تهران نشست می‌گذارند و شاه کشور ما را به نشست راه نمی‌دهند، تا اینکه با التماس شاه، استالین چند دقیقه‌ای را در راهرو با او صحبت می‌کند.

تهیه‌کننده «استرداد» افزود: آن‌موقع اتحاد جماهیر شوروی خیلی قدرتمند بوده است و این عین تاریخ است. ما نیز دلیلی نداشت که موضوع را طور دیگری نمایش دهیم.

هفت کارگردان بزرگ به «استرداد» جایزه بهترین فیلم را دادند

علی‌اکبری همچنین در پاسخ به انتقادی درباره استفاده از علی غفاری به عنوان کارگردان و همچنین این موضوع که «جایزه‌های فجر کارشناسی نشده به استرداد داده شد» گفت: در هر صورت هفت کارگردان در هیات داوری جشنواره بودند که همه‌شان هم به نام هستند.

وی ادامه داد: بهروز افخمی به خود من گفت اگر دست ما بود 14 سیمرغ را به «استرداد» می‌دادیم یا رسول صدرعاملی می‌گفت معتقدم بهترین فیلم جشنواره سال 91، این فیلم بوده است. یا مهدی فخیم‌زاده‌ از فیلم در تلویزیون دفاع کرد.