آسپرین برای همه خوب نیست

«فرقی نمی‌کند زن باشید یا مرد مستعد بیماری قلبی باشید یا نباشید. فقط لازم است بعد از 50 سالگی روزی یک آسپرین بچه بخورید تا از بیماری‌های قلبی و عروقی مصون بمانید» ... این توصیه‌ای است که میان عموم مردم شایع شده است. بدون آن که ضرورت مصرف یا خودداری از مصرف آن برای برخی افراد یا حتی میزان مصرف این دارو مورد توجه قرار بگیرد.

آسپرین دارویی است که به عنوان ضد درد و تب مورد استفاده قرار می‌گیرد که با ممانعت از تجمع پلاکت‌ها در خون از ایجاد لخته جلوگیری می‌کند بنابراین یکی از موثرترین داروها در پیشگیری از سکته‌های قلبی و مغزی است، بویژه برای کسانی که سابقه بیماری‌های قلبی و عروقی دارند یا دچار سکته قلبی و مغزی شده‌اند مصرف این دارو با میزان مشخص تجویز می‌شود.

دکتر مسعود اسلامی، دبیر انجمن آرترو اسکلروز در مورد این که چه افرادی باید آسپرین مصرف کنند، می‌گوید: کسانی که سابقه سکته قلبی دارند باید روزانه یک قرص آسپرین بچه که حدود 80 تا 100میلی‌گرمی است را تا پایان عمر مصرف کنند.

همچنین افرادی که عمل جراحی بایپس عروق کرونر شده‌اند و رگ‌های قلب‌شان پیوند شده است یا بیمارانی که رگ قلب‌شان تنگی یا گرفتگی داشته و آنژیوپلاستی شده‌اند و استنت یا فنر دارند باید روزانه آسپرین بخورند. بیمارانی که تنگی عروق دارند، اما عمل جراحی نشده واستنت هم ندارند و با درمان دارویی کنترل می‌شوند نیز باید روزانه از این دارو استفاده کنند.

این متخصص می‌افزاید: افرادی که سابقه سکته مغزی دائم یا گذرا دارند باید روزانه آسپرین بخورند. برای کسانی که بیماری عروقی محیطی یعنی تنگی شریان‌های دست یا پا دارند نیز مصرف این دارو تجویز می‌شود.

مصرف آسپرین پس از تعویض مفصل زانو

افرادی که جراحی تعویض مفصل زانو یا مفصل رانی برایشان صورت می‌گیرد باید به مدت 40 روز آسپرین مصرف کنند.

به گفته این متخصص قلب، به مردان دیابتی بالای 50 و زنان بالای 60 سال و افراد دیابتی که فشار یا چربی خون بالا یا سابقه سکته قلبی در خانواده خود دارند، مصرف روزانه این دارو توصیه می‌شود. همچنین به کسانی که سابقه بیماری قلبی ـ عروقی ندارند، اما پزشک معالج از روی معاینات و آزمایشات احتمال بروز بیماری‌های قلبی ـ عروقی در آنها را طی ده سال آینده بیش از 10 درصد پیش‌بینی می‌کند، مصرف آسپرین توصیه می‌شود. بی‌شک برای افرادی که هیچ یک از بیماری‌های ذکر شده را ندارند مصرف آسپرین توصیه نمی‌شود.

افراد سالم نباید آسپرین مصرف کنند

به گفته دکتر اسلامی تا دو سال قبل توصیه می‌شد تمام افراد مذکر بالای 50 سال و مونث بالای 60 سال روزانه آسپرین بخورند؛ ولی براساس نتایج مطالعات جدیدی که روی صد هزار نفر انجام شده، در افراد سالمی که ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی ـ عروقی طی ده سال آینده کم است، نیازی نیست روزانه آسپرین مصرف شود. توجه داشته باشید احتمال بروز عوارض مصرف نابجای آسپرین مانند خونریزی گوارشی و مغزی زیاد است پس باید از مصرف خودسرانه این دارو جلوگیری کرد.

عوارض تداخل دارویی آسپرین

تداخل دارویی آسپرین برای کسانی پیش می‌آید که از بیماری‌های گوارشی مانند داشتن سابقه زخم معده، زخم اثنی‌عشر و زخم‌های روده‌ای رنج می‌برند. البته در صورتی که دو ماه از بهبود زخم گذشته باشد و مصرف آسپرین برای فرد ضرورت داشته باشد، تجویز آن بلامانع است.

وی درباره دیگر موارد تداخل دارویی آسپرین می‌گوید: کسانی که به علت سردرد داروهای مسکن مانند پروفن و دیکلوفناک مصرف می‌کنند از مصرف توام این داروها همراه با آسپرین به دلیل احتمال خطر خونریزی‌های گوارشی پرهیز کنند. همین‌طور در بیماران مبتلا به آسم ممکن است مصرف آسپرین این بیماری را تشدید کند.

آسپرین بدون عارضه نیست

مهم‌ترین عارضه مصرف آسپرین امکان بروز خونریزی است که بندرت می‌تواند به بروز خونریزی‌های مغزی منجر شود، اما شایع‌ترین عارضه آن بروز خونریزی‌های زیرجلدی در افرادی است که روزانه آسپرین مصرف می‌کنند. در چنین شرایطی ممکن است فرد خودبه خود یا در برخورد با اجسام دچار یکسری کبودی‌های پوستی شود. همچنین خون دماغ شدن یا خونریزی از لثه عارضه دیگر مصرف آسپرین به شمار می‌رود.

دکتر اسلامی با بیان این مطالب می‌افزاید: از دیگر عوارض این دارو ایجاد زخم‌های گوارشی است که البته امکان دارد از هر هزار نفری که آسپرین مصرف می‌کنند در یک نفر به بروز زخم اثنی‌عشر و خونریزی منجر شود.

وی توصیه کرد: کسانی که مصرف آسپرین برای سلامت آنها ضرورت دارد به مصرف این دارو تحت نظر پزشک معالج خود ادامه دهند و از قطع خودسرانه آن خودداری کنند.

منبع: جام جم