داروهای مسکن می توانند با خطرات و عوارض جانبی بسیاری همراه باشند. خطر این عوارض جانبی در افرادی که روزانه و به مدت طولانی از این داروها استفاده می کنند و همچنین برای آنهایی که داروهای تجویزی مصرف می کنند، بالاتر است.

اگر نگاهی به جعبه کمک های اولیه یا محل نگهداری داروهای خود بیندازید، احتمالا حداقل یک نوع داروی مسکن بی نیاز از نسخه پزشک در آن یافت می شود. این داروها سریع‌ترین راه برای تسکین درد محسوب می شوند، این گونه نیست؟ اما آیا آنها بهترین راه حل هستند؟

خطرات مصرف داروهای مسکن بی نیاز از نسخه پزشک

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ان‌سی‌بی‌آی"، پر استفاده‌ترین مسکن های بی نیاز از نسخه پزشک داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن و ناپروکسن، به همراه استامینوفن، یک داروی ضد درد که برای تسکین درد یا کاهش تب استفاده می شود، هستند.

همانند بسیاری افراد دیگر، شما نیز هنگامی که دچار سردرد یا کمردرد شده اید، احتمالا در مصرف این قبیل مسکن ها تامل نمی کنید. از آنجایی که این داروها تسکین سریع درد را در پی دارند و افراد بسیاری از آنها استفاده می کنند، احتمالا فکر می کنید که داروهایی کامل امن هستند.

اما در واقعیت، داروهای مسکن می توانند با خطرات و عوارض جانبی بسیاری همراه باشند. خطر این عوارض جانبی در افرادی که روزانه و به مدت طولانی از این داروها استفاده می کنند و همچنین برای آنهایی که داروهای تجویزی مصرف می کنند، بالاتر است.

بانوان باردار یا آنهایی که در تلاش برای باردار شدن هستند نباید هیچ دارویی، از جمله داروهای مسکن بی نیاز از تجویز پزشک، را بدون مشورن با پزشک خود مصرف کنند.

در ادامه با برخی خطرات مصرف داروهای مسکن بی نیاز از تجویز پزشک بیشتر آشنا می شویم.

نارسایی کلیوی

مطالعات بسیاری پیوند مصرف بیش از اندازه داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی با مشکلات کلیوی را تایید کرده اند.

با مصرف مداوم ایبوپروفن یا ناپروکسن، برخی افراد ممکن است حتی با نارسایی کلیوی مواجه شوند. با این وجود، این شرایط بیشتر در افرادی رخ می دهد که دارای عوامل خطر آفرین دیگر مانند دیابت یا فشار خون بالا نیز هستند.

تداخل با داروهای ضد افسردگی

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی می توانند اثربخشی برخی داروهای ضد افسردگی که به نام مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) شناخته می شوند را کاهش دهند.

افزون بر این، مصرف همزمان داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی با داروهای ضد افسردگی می تواند خطرناک باشد. به عنوان مثال، برخی مطالعات نشان داده اند که مصرف این داروها به همراه هم خطر خونریزی درون جمجمه ای را افزایش دهد. خونریزی درون جمجمه ای می تواند به آسیب مغزی دائمی یا مرگ منجر شود.

اثر رقیق کنندگی خون

ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین همگی دارای اثر رقیق کنندگی خون هستند. این مساله برای بیشتر مردم مساله ای ایجاد نمی کند، اما می تواند برای افرادی که داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنند، مشکل آفرین باشد. رقیق شدن بیش از اندازه خون می تواند خطر خونریزی را افزایش دهد.

اگر داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنید، از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی استفاده نکنید. در عوض، به منظور تسکین سردرد یا یک درد عضلانی یا مفصلی از استامینوفن استفاده کنید.

اختلال در عملکرد کبد

آسیب کبدی یک خطر شایع در صورت مصرف داروهای مسکن بی نیاز از تجویز پزشک بدون مشورت با یک پزشک است.

از داروهای مختلف بی نیاز از تجویز پزشک، عمدتا آسپرین و استامینوفن می توانند موجب آسیب دیدن کبد شوند. این شرایط به واسطه سمیت ذاتی و اغلب با دریافت دوزهای بالا پیوند خورده است.

در بیشتر موارد، آسیب کبدی مرتبط با داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی به یک دلیل ایمونولوژیک اشاره دارد. همچنین، برخی موارد با متابولیت های سمی برخی داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مرتبط بوده اند.

مشکلات معده

ایبوپروفن و ناپروکسن در شرایطی که می توانند بر عملکرد کبد تاثیرگذار باشند، برای معده نیز خوب نیستند. حتی آسپرین نیز برای سلامت معده بد است.

مواد شیمیایی موجود در بدن که درد را تقویت می کنند، نقشی کلیدی در محافظت از دیواره داخلی معده و روده ها نیز ایفا می کنند. هنگامی که یک داروی مسکن این مواد شیمیایی را مسدود می کند، دستگاه گوارش نسبت به آسیب اسیدهای معده آسیب پذیرتر می شود.

در حقیقت، استفاده بیش از اندازه از این داروهای مسکن می تواند به دیواره داخلی معده آسیب رسانده یا آن را تحریک کند. این شرایط نیز می تواند موجب از دست رفتن خون از ناحیه تحریک شده، معده درد و در برخی موارد شکل گیری زخم های معده شود.

افرادی که دارای زخم معده هستند باید نسبت به مصرف داروهای مسکن بسیار محتاط باشند.

نارسایی قلبی

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی با خطر افزایش یافته نارسایی قلبی نیز مرتبط هستند.

گزینه های دیگر برای تسکین درد

با توجه به عوارض جانبی داروهای مسکن رایج، بهتر است هر زمان که با سردرد یا معده درد مواجه می شوید، پیش از مصرف مسکن اندکی تامل کنید. جایگزین هایی کارآمد و امن برای تسکین درد وجود دارند که با عوارض جانبی نیز همراه نیستند.

کمپرس یخ می تواند به طور موثر تورم و درد ناشی از شرایط مختلف، از ضربه خوردن سر تا پیچ خوردگی قوزک پا، را کاهش دهد.

یک کمپرس داغ می تواند درد ناشی از آرتریت و دیگر مشکلات عضلانی و مفصلی را کاهش دهد.

فعالیت جسمانی منظم نیز در پیشگیری و همچنین کاهش درد موثر است.

افراد بسیاری برای بهره‌مندی از زندگی بدون درد انجام یوگا یا مدیتیشن را در دستور کار خود قرار می دهند.

تکنیک هایی مانند طب سوزنی یا طب فشاری نیز تا حد زیادی در تسکین درد موثر هستند.

حتی رژیم غذایی شما می تواند تفاوت های چشمگیری ایجاد کند. مواد غذایی و ادویه های ضد درد مانند دارچین، زردچوبه، سیر، زنجبیل، پیاز و آناناس را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.