عصرایران؛ مجله تصویری سلاح- لاکهید AC-130 نوعی هواگرد تهاجمی است که به منظور حمله به اهداف زمینی استفاده می شود. این هواگرد در دسته "گان شیپ" نیز جای می گیرد. گان شیپ به هواپیماهای نظامی مجهز به سیستم تسلیحاتی سنگین اطلاق می شود که از عملکردی مشابه هواگردهای تهاجمی برخوردار هستند. لاکهید AC-130 با الهام از هواگرد ثابت بال لاکهید C-130 هرکولس توسعه یافت و اکنون زیرمجموعه ای از آن به شمار می رود.

هواگرد تهاجمی لاکهید AC-130 طیف متنوعی از سیستم های تسلیحاتی را پشتیبانی می کند و در عین حال از حضور سنسورهای پیشرفته، سیستم های ناوبری و همچنین کنترل آتش نیز بهره می برد. برخلاف سایر هواپیماهای نظامی ثابت بال، AC-130 وابسته به نشانه گیری بصری است. از آن جایی که ابعاد بزرگ و پرواز در ارتفاعات پایین (حدود 7،000 فوت)، این هواپیما را تبدیل به هدفی با قابلیت رویت آسان خواهد کرد، بیشتر در ماموریت های پشتیبانی هوایی هنگام شب مشارکت می کند.

بدنه هواگرد تهاجمی مورد نظر توسط کمپانی لاکهید مارتین ساخته شده است. این در حالی است که تبدیل هواگرد به یک گان شیپ و همچنین امور پشتیبانی بر عهده کمپانی بوئینگ خواهد بود. توسعه AC-130 تحت عنوان "پروژه گان شیپ II" طی جنگ ویتنام انجام شد و توانست ظرف مدت زمان کوتاهی جایگزین داگلاس AC-47 اسپوکی شود. ماموریت های پشتیبانی نزدیک هوایی این هواگرد شامل حمایت از نیروهای زمینی، اسکورت گروه ها و همینطور عملیات های درون شهری می شود. طی حمله این گان شیپ قدرتمند در مداری دایره ای شکل به دور هدف خود حرکت کرده و قادر به شلیک از فاصله ای دورتر نسبت به رقبای معمولی خود خواهد بود.

طراحی و توسعه

همانطور که گفته شد، AC-130 نوعی گان شیپ با قدرت و دوام بالا است که می تواند علیه اهداف زمینی وارد عمل شود. اما مهم ترین مزایای آن نسبت به نمونه های مشابه، توانایی مشارکت در عملیات های طولانی مدت، شرایط آب و هوایی نامساعد و همچنین ماموریت های شبانه خواهد بود. از طرفی این هواگرد تهاجمی با استفاده از سیستم های راداری و سنسورهای مادون قرمز، قادر به شناسایی بصری و یا الکترونیکی نیروهای زمینی دوست از دشمن در انواع وضعیت های آب و هوایی است. در برنامه ریزی تولید و تحویل AC-130 عنوان شد که تا سال 2018، این گان شیپ های تهاجمی تا 50 سال برای اپراتورهای ویژه خود به پشتیبانی هوایی نزدیک اقدام خواهند کرد. هرچند به دلایل مذکور (مشخصات قابل رویت و پرواز در سطوح پایین) انتظار نمی رود که این هواگرد بتواند در رقابت آینده میان گان شیپ های حرفه ای قادر به حفظ بقای خود باشد.

انواع

AC-130A Spectre: این مدل همان هواگردی است که از آن تحت عنوان پروژه گان شیپ II یاد شد. AC-130A از تبدیل C-130A حاصل و در مجموع 19 فروند از آن تکمیل شد. این هواگرد در سال 1995 باز نشسته شد.

AC-130E Spectre: در کل 11 فروند از این هواگرد تولید شد و آن را ماحصل تغییرات مختلف در مدل C-130E می دانند. 10 فروند نیز به پیکربندی AC-130H ارتقا یافتند.

AC-130H Spectre: هشت فروند از این بالگرد تکمیل شده است. AC-130H از ارتقا AC-130E به دست آمد. آخرین نسخه در سال 2015 از خدمت نظامی کنار گذاشته شد.

AC-130U Spooky: این مدل هواپیمای عملیاتی بوده و در مجموع 17 فروند از آن در وضعیت خدمت نظامی فعال قرار دارد.

AC-130J Ghostrider: این نمونه نیز با الهام از MC-130J طراحی و تولید شد. 32 فروند از این هواگرد با هدف بهره برداری به جای AC-130H توسعه یافت.

AC-130W Stinger II: AC-130W حاصل تغییرات گسترده در مدل MC-130W است.

اصلی ترین اپراتور مدل های مختلف لاکهید AC-130، نیروی هوایی آمریکا است.

مشخصات لاکهید AC-130

- خدمه: 13

- طول: 29.8 متر

- پهنای بال: 40.4 متر

- ارتفاع: 11.7 متر

- مساحت بال: 162.2 متر مربع

- وزن بارگیری شده: 55،520 کیلوگرم

- بیشینه وزن برخاست: 69،750 کیلوگرم

- موتور هواگرد: 4 موتور توربوپراپ الیسن تی 56 ساخت کارخانه الیسن انجین آمریکا با قدرت kW 3،700 (هرکدام)

- حداکثر سرعت: 480 کیلومتر بر ساعت

- برد: 4،070 کیلومتر

- سقف پرواز: 9،100 متر

- وضعیت: در حال خدمت

- تعداد ساخته شده: 47 (انواع مختلف)

- هزینه ساخت: برای مدل AC-130H معادل 46.4 میلیون دلار (سال 1992)، برای مدل AC-130J معادل 115 میلیون دلار (سال 2016)، برای مدل AC-130U معادل 210 میلیون دلار (سال 2016)

تسلیحات

پروژه گان شیپ II (AC-130A):

- 4 × 7.62 mm GAU-2/A (مینی گان)

- 4 × 20 mm (0.787 in) M61 Vulcan (مسلسل گاتلینگ)

AC-130A:

- 2× 7.62 mm GAU-2/A

- 2× 20 mm M61 Vulcan

- 2× 40 mm (1.58 in) L/60 Bofors (توپ)

AC-130E:

- 2× 20 mm M61 Vulcan

- 1× 40 mm (1.58 in) L/60 Bofors

- یک عدد هویتزر M102 با کالیبر 105 میلی متر (هویتزر از ادوات توپخانه ای است که یک سری از خصوصیات توپ جنگی و خمپاره برای تولید آن ترکیب شده است)