توقف کار کنگره شعر نو

دبیر «کنگره شعر نو ایران» از توقف این کنگره در نتیجه خلف وعده‌ها خبر داد.

به گزارش عصر ایران به نقل از ایسنا، محمدرضا عبدالملکیان پس از گذشت حدود یک سال از "نواخته شدن زنگ کاروان کنگره ملی شعر نو" بیان کرد: در مسیر برگزاری کنگره شعر نو ایران بر خلاف آن‌چه وعده داده شده بود و منتظر آن بودیم دستگاه‌های مختلف که در ابتدا ابراز خرسندی و حمایت داشتند، یکی از پس از دیگری پا پس کشیدند و به همین علت اهداف کنگره محقق نشد.

دبیر کنگره شعر نو ایران گفت: به تبع نبود حمایت‌ها از جریان کنگره، هر روز بخش بیشتری از هدف‌گذاری‌های کنگره را به فضای مجازی بردیم و به‌دنبال آن تصمیم گرفتیم به جای یک گردهمایی سراسری، در بخش‎‌های شمال، جنوب، شرق و غرب ایران نشست‌های دو، سه ماه یک‌بار برگزار کنیم و از دل شعر نیما برای نام‌گذاری این نشست‌ها به "شوکا" رسیدیم. تصمیم بر آن بود که در یک سال بتوانیم حدود شش "شوکا" برگزار کنیم که یک "شوکا" در روزهای ۲۳ و ۲۴ اردیبهشت‌ماه امسال در یوش و ساری برگزار شد.

او افزود: انتظار می‌رفت و امیدواریم بودیم که بتوانیم به تدریج سایر شوکاها را نیز برگزار کنیم اما همکاری‌هایی که برای آن انجام می‌شود ممکن است برای علاقه‌مندی به شعر و ادبیات باشد در حالی که باید حداقل حق‌الزحمه‌ای به افراد داده شود.

عبدالملکیان درباره هدف‌گذاری این کنگره گفت: کلیات اهداف کنگره برخاسته از اتفاقاتی بود که در همین سال‌ها برای شعر نو ما به وجود آمده؛ پس از گذشت ۸۰ سال، بدون دلیل موجهی مجال و فرصتی برای نیما و جریان شعر نیمایی در مجامع ادبی و فرهنگی ما از جمله دانشگاه‌ها، وزارت ارشاد و ... فراهم نشده و آن‌چه اتفاق افتاده فارغ از نیما و جریان شعر نیمایی بوده است.

او در ادامه به نقش اساسی نیما در ادبیات معاصر اشاره و اظهار کرد: نیما نقش اساسی در شکل‌گیری شعر نو ما و ادبیات امروز داشت و یکی از اهداف ما این بود که زمینه لازم برای حضور نیما و شعر نیمایی را در مجامع فرهنگی فراهم کنیم. نیما غیرمنصفانه کنار گذاشته‌ شده که بخشی از آن به مدیریت‌ها در بخش فرهنگی بازمی‌گردد، یعنی مدیریت‌هایی داریم که از جنس فرهنگ نیستند.

دبیر کنگره ملی شعر نو ایران در ادامه با اشاره به یک "پدیده نگران‌کننده" که متوجه جریان شعر و ادبیات معاصر است گفت: یک پدیده نگران‌کننده که در دو، سه دهه اخیر با آن مواجه شده‌ایم مسابقات شعر است. سرآغاز مسابقات شعر از روزگار جنگ و برای تشویق و ترغیب در جبهه‌ها بوده که در سال چند مسابقه با هدف برانگیختن حس شاعران نسبت به دفاع مقدس برگزار می‌شد و شناخت استعدادهای شعری از دل این مسابقات کلید خورد. آن ماجراها که تمام شد مسابقات شعر روز به روز عمده‌تر شد؛ به نحوی که در سال ۹۵ بر اساس یک برآورد بیش از ۲۰۰ مسابقه شعر در کشور برگزار شده بود؛ اما مسابقات شعری که هدف و پیشینه آن‌ها مشخص نیستند.

این شاعر در حالی که شعر را غیرقابل قیاس و قرارگیری در مسابقات دانست گفت: شعر هر شاعر ویژگی‌های خاصی دارد که به هیچ وجه با دیگری قابل مقایسه نیست. شعر را نمی‌شود بر اساس یک اصول مشخص با دیگر شعرها مقایسه کرد و جریان این مسابقات سبب شده تا طیف گسترده‌ای از شاعران جایزه‌بگیر را داشته باشیم. این باعث شده ما از آن اصلی که می‌گفت شعر عرق‌ریزان روح است فاصله بگیریم و برسیم به این‌که در مسابقات جایزه بگیریم. از اهداف ما در کنگره این بود که این جریان را از بین ببریم.

او در ادامه گفت: ما طی این یکی دو دهه اخیر با یک پدیده عجیب و تاثیرگذار به اسم فضای مجازی مواجه‌ایم که این نیز از نظر مدیران فرهنگی ما مغفول مانده بود. قرار نیست هر کنگره شعری در یک سالن باشد و یک میکروفون و یک تریبون باشد تا در یکی دو روز کنگره برگزار شود. ما طرح جدیدی که البته به تدریج به آن رسیدیم داریم که تریبون را از یک فضای سربسته برمی‌داریم و در فضای مجازی می‌گذاریم. کنگره ما یک کنگره یک‌روزه نیست؛ کنگره مستمری است که در یک کانال فضای نقد و نظر درباره شعر نو ما ایجاد شده است.

محمدرضا عبدالملکیان ضمن تاکید بر نبود حمایت دستگاه‌ها از جریان کنگره شعر نو ایران بیان کرد: آسیب‌های جدی فرهنگ و شعر ما در این روزگار تفکر جزیره‌ای است که هر دستگاه فقط می‌خواهد بر مبنای اعتبارات و امکاناتی که در اختیار دارد کار را خودش انجام دهد؛ بی‌آن‌که آمادگی و هم‌نفسی و همکاری با دستگاه‌های دیگر داشته باشد.

او افزود: ما می‌خواستیم این دستگاه‌ها کنار هم قرار بگیرد؛ برای این اتفاق باید این آمادگی در دستگاه‌های فرهنگی ما به‌وجود می‌آمد که بخشی از اعتبارشان را سرمایه‌گذاری کنند که تفکر جزیره‌ای به هیچ وجه زمینه چنین رویدادهایی را فراهم نکرد و باورمان بر این است که دستگاه‌ها تفکر جزیره‌ای را کنار بگذارند.

عبدالملکیان در پاسخ به پیگیری برخی شاعران شرکت‌کننده در کنگره درباره نتایج آثار ارسالی نیز گفت: نه در فراخوان و نه در هیچ جای دیگری صحبتی از این‌که قرار باشد همانند مسابقات عمل کنیم نیاورده‌ایم و جمع‌آوری مقالات و اشعار برای این بود که ما علاوه بر مجموعه جمع‌آوری‌شده خودمان از اشعار نو معاصر، مجموعه‌ای نیز از آثار شاعرانی که فکر می‌کردند اشعار فاخری دارند اما در دسترس ما نیست داشته باشیم. البته مجموعه‌های گردآوری‌شده هم‌اکنون نیز حاضر هستند اما برای انتشارشان نیازمند حمایت و اعلام آمادگی دستگاه‌ها و مراکز هستیم.

او در پایان با اشاره به "تشکل صنفی شاعران" که یکی از اهداف کنگره نیز بوده است اظهار کرد: یکی از مشکلات کنونی شعر کشور وجود نداشتن چنین تشکلی‌ است که وجودش می‌تواند مدافع حقوق شاعران باشد. همه هنرهای دیگر چنین تشکلی دارند الا شعر، که البته هدف بر آن بود که کار را شروع کنیم و سایرین آن را پیگیری کنند اما با وجود آن‌که هم‌اکنون اطلاعات از شاعران جمع‌آوری شده اما دوستان جوان‌تر که باید دنبال آن را بگیرند هنوز اقدامی انجام نداده‌اند.